چـیرۆک بۆ منـداڵان.. پەشـیمانی و لـێبووردن .. نووسینی: رەزا شـوان
ماڵمان لە شاری کەرکـووک لە گەڕەکی شۆڕیجـە بوو. لە پـۆلی پێنجەم لە قوتابخـانەی شۆڕیجـەی سەرەتـایی بووم. لە منـداڵانی کـۆڵانـەکەی خۆمـان و لە کـۆڵانـێک پێشتر و کۆڵانـەکەی دوای کۆڵانەکەمـانەوە، کە هەموومـان هـاوڕێی یەکـتری و هـاوقـوتابخـانە بووین. تەمەنمان لە نێوان یانزە و دوانزە ساڵاندا بوو. تیپێکی تۆپی پێمان دامەزراند و ناومان نا (تیپی تۆپی پێی کوردستان) ژمارەمان (١٨) منداڵ بووین. پارەمان کۆکردەوە و بە (٦) پەنـجـایی واتا (٣٠٠) فـلـس. تـۆپێکی لاستیکی گەورەمـان كـڕی. زۆر دڵمان پێی خـۆشـبوو. لە دوای یـاری، هـەر جارەی یەکێکـمان دەمانبردەوە بۆ مـاڵی خۆمـان.
پارچە زەوییەکی چۆڵی گەورە لە سەرووی کۆڵانەکەمان هەبوو. کردمان بە یاریگامان. رۆژانی سێ شەممان و رۆژانی هـەینی، لە دوای نیوەڕوان، دەبـووین بە دوو بەشەوە، تا کفـت دەبـووین تێر یاریی دوو گۆڵـیمان دەکرد. بەڵام ئەوەی کە نیگەرانی کردبووین. رەفـتاری هـەڵەی (شـێرۆ)ی هـاوڕێمان و ئەنـدامێکی تیپەکەمـان بـوو. کە کەمـێک لە خۆبـایی بـوو. زۆر رەق یـاری دەکـرد. لە هـەر یارییـەکـدا، شـەقی لـە پـێی یەکـێک یا دووانـمان دەدا. یان پـاڵـێکی قـایـمی بە یەکێکمانەوە دەنـا و دەیخـستین و ئـازاری پێ دەگەیـانـدین. مـن دوو جـار بەر شـەقی شـێرۆ کەوتـم. جـارێکـیان ئازارێکی زۆری بە پێی راستم پێگەیانـد. لە دوو یاری دا، نەمتوانی یاری بکـەم. هـەر بە هـۆی شێـرۆوە جاری واش هـەبوو یارییـەکەمان رادەگرت و بە دڵـتەنگـیـیەوە کۆتاییمان پێ دەهـێنا.
گـلەیـیمان لێی کرد و زۆریش ئامۆژگاريمان کرد. بەڵام بێ سوود بوو. تا گەیشتە ئەو رادەیەی کە لە رەفتاری شێرۆ بێزاربووین. بیرمان لە دۆزینەوەی چارەسەرێک کرد.
بەبێ ئاگاداری و بێ بەشداریکردنی شێرۆ، هەموو ئەنـدامانی تیپەکەمان لە شوێنێکـدا کۆبووینەوە. کە چی بکەین بۆ ئەوەی وا لە شێرۆ بکەین واز لەم رەفتارەی بهێنێـت و بە خۆیدا بچێتەوە. چەند هاوڕێیەکمان پێشنیاریان کرد و رای خۆمان لە بارەیانەوە وت.
شاهـۆ: سبەینێ کە شـێرۆ هـاتە نـاو یاریـگاکەوە، با پێـکەوە هەمـوومان رووبـەڕووی ببـیـنەوە و بە پـاڵ دەریـبـکـەیـن.
دارا: با لە تیپەکەمان دەری بکەین و قسەی لەگەڵدا نەکەین و واز لە هاوڕێتی بهـێنین.
سەرکەوت: با لە لای مامـۆسـتا فـەرهـاد، مامۆسـتای وەرزشـمان سکاڵای لێ بکەیـن.
کە نـۆرەی مـن هـات، راو و پێشنیـارم ئەمـە بـوو:” با سبەینێ هـەینی یاری نەکەین و کەسمان نەچین بۆ یاریگاکەمان. کە شێرۆ بچێت و کەسمان نەبینێت، هەست بە شتێک دەکات. رۆژی شەممەش لە قـوتابخانەدا، کە شـێرۆ رۆژ باشی لێکردین، بە ساردییەوە وەڵامی بـدەینەوە. ئەگەر پرسی: بۆ بە ساردی وەڵامـم دەدەنەوە؟ چی بـووە؟ بۆ دوێنێ کەستان نەهاتن بۆ یاریگاکە؟ ئەم وەڵامە، وەڵامی هەموومان بێت:”لە خـۆت بپـرسـە” هەمـوو ئەنـدامـانی تیپەکەمـان، ئـەم را و پێـشـنیارەیـان پێ بـاش بـوو.
بەیـانی رۆژی شەممـە، کە شـێرۆ رۆژ بـاشی لێـمان کـرد، بە سـاردییـەوە وەڵامـیمـان دایەوە. کە پـرسی:” بـۆ بە ساردییەوە وەڵامـم دەدەنـەوە؟ بـۆ دوێـنێ کەستان نەهـاتن بۆ یاریگاکە؟ چی بـووە..؟”. هەر یەکەمان بە “لە خـۆت بـپرسـە” وەڵامیمان دایەوە.
ئەو رۆژە کە چووینەوە بۆ ماڵ، شـێرۆ زۆر دڵـتەنگ و خەمبار ببوو. زانی تەگـبیرمان لێی کردووە. بیری لە وەڵامەکەمان کردەوە، لەبەر خۆیەوە، وتی:”هـاوڕێکانم هەقـیانە کە بە سـاردی وەڵامـم بـدەنـەوە. راسـت دەکەن پێویسـتە لە خـۆم بپـرسـم. مـن ئـازاری هەموویانم داوە، دڵی هەموویانم رەنجانـدووە. من هەڵەم و پێویستە پەشیمان ببمەوە و واز لەم رەفـتارە ناشـیرینەم بهـێنم. واتە من خەتـابارم و هـەر مـن دەتـوانم کۆتـایی بەم کـێشـەیە بهـێـنم. پێـویسـتە لە پێشـا یـەک بە یـەکی هـاوڕێـکانـم ئاشـت بکـەمەوە.”
بەیـانی رۆژی یەکـشەمـمە لە قـوتابخـانـەدا، شـێرۆ هـات و دەستی کـردە مـلی یەک بە یەکـمـان. چاوەکـانی پـڕببـوون لە فـرمـێسک و وتی:”هـاوڕێ خۆشـەویستەکـانـم، مـن ناتـوانـم بەبێ ئێـوە هـەڵـبـکەم. مـن خەتـابارم و دان بە هـەڵەکەمـدا دەنێـم، کە ئـازاری هەمـووتـانـم داوە. زۆر پەشـیمانـم. بەڵـێنـت دەدەمێ، کـە ئیتـر ئـەم رەفـتـارە ناشـیرینە دووبـارە نـاکـەمـەوە و دڵـی کـەسـتان نـاڕەنجـێـنـم. بە رۆحـێکی وەرزشـیـیەوە داواتان لێـدەکەم کە لـێـم ببـوورن.
منیش بە نـاوی هاوڕێیانی ئەندامانی تیپەکەمانەوە، وتم:”شـێرۆ گیـان، تۆ هـاوڕێیەکی خـۆشـەویستـمانی و حەزمـان نەکـرد درێـژە بـەم رەفـتارەت بـدەیـت. لێـت دەبـووریـن.
شــێرۆ زۆر سوپاسی هەموومانی کرد. بەڵـێـنەکەی هـێـنایـەدی. لەوە دوا بە خۆشی و شادییـەوە یـاریمـان دەکـرد و بە خۆشـیـشەوە کـۆتـاییمـان پێ دەهـێنـا.
(*) منداڵە خۆشەویستەکانی کوردستان. پەشیمانی و دانان بە هەڵەدا، نەنگی و لاوازی نییـە. بەڵکو درێـژەدان بە هـەڵـە، هـەڵـە و نەنـگـییە. هـەڵـەکـەری کەللـەڕەق باجـێکی زۆری هەڵەکـانی دەداتەوە. لـێبووردنیـش جـوانـترین و بـەرزتـرین خەسـڵەتی مـرۆڤـە.
رەزا شـوان
سـویـد: ٢٠٢١
