Skip to Content

بارودۆخی سیاسی تورکیا لەنێوان ساڵانی ١٩٤٦ تا ١٩٥٠.. فێنک ڕەمەزان حمد

بارودۆخی سیاسی تورکیا لەنێوان ساڵانی ١٩٤٦ تا ١٩٥٠.. فێنک ڕەمەزان حمد

Closed
by ئایار 2, 2023 General

دوای سەرهەڵدانی ئۆپۆزسیۆن لە ٢١ ی تەمموزی ١٩٤٦ یەکەم هەڵبژاردن ئەنجامدرا . ئەم هەڵبژاردنە لە چوارچێوەی فشارێکی زۆری پارتی گەلی کۆماری بەڕێوەچوو ، بەهۆی پێدانی بەرتیلی زۆر بە خەلک و ترساندنی خەلک . لە ٢٣ ی تەمموزی سالی ١٩٤٦ ئەنجامی هەڵبژاردن ئاشکرا کرا ، کە پارتی گەلی کۆماری ٢٩١ کورسی و پارتی دیموکرات ٦٢ کورسی و سەربەخۆکان ١٢ و پارتەکانی تر هیچیان بە دەست نەهێنا . دوای هەڵبژاردن کازم قەرەبەکر بە سەرۆکی ئەنجومەنی نیشتمانی و ڕەجەب بەکر بە سەرۆک وەزیران دانرا . سەردەمی ڕەجەب بەکر بە نوێنەری باڵی توندڕەو لە ناو پارتی گەلی کۆماری ناسرابوو . ئامانجی حکومەتەکەی لێدانی دەنگی رۆژنامەکانی ئۆپۆزسیۆن و دژایەتی کردنی دیموکراتی بوو ، لەم رووەشەوە توندەرەوەکانی ناو پارتی گەل پاڵپشتیان دەکرد .لەرووی سیاسەتی دەرەکی پەیوەندی توندی لەگەڵ ئەمریکادا هەبوو، لەپرۆژی ترومان هاوکاری لە ئەمریکا وەردەگرت. لە١٢ی تەموزی ١٩٤٧رێکەوتنی لەگەڵ ئەمریکا بەست ،لەرووی سیاسەتی ناوەخۆی بریاری دا پەیوەندی نێوان کەرتی تایبەت و کەرتی حکومەت بەهێز بکات،دابەزاندنی نرخی لیرە بەرامبەر دۆلار، درێژکردنەوەی حوکمی عورفی، دەکرکردنی یاسای یەکێتی سەندیکای کارو خاوەنکارەکان لە١٩٤٧،لەئابی ١٩٤٧دەستی لەکارکێشایەوە.
لە تشرینی دووەمی ١٩٤٧حسن ساکای بووە سەرۆک وەزیران ،لەسیاسەتی دەرەکی هەوڵدان بۆ نزیک بوونەوە لە ئەمریکا. لە تەموزی ١٩٤٨رێککەوتننامەیەکی لەگەڵ ئەمریکا بەست بۆ وەرگرتنی هاوکاری لەپرۆژەی مارشال. دانانی بابەتی ئاینی لەقوتابخانەکان، ئەمەش لە حوزەیرانی ١٩٤٨ بەهۆی ململانێ وە دەستی لەکارکێشانەوەی خۆی راگەیاند.
حکومەتی شەمسەدین گۆناڵتای لەکانوونی دووەمی ١٩٤٩پێکهات ،هەولیداوە شکۆ بۆ پارتی گەلی کۆمار بگێرێتەوە، لەگەڵ پارتی دیمرکرات ڕێکەوتننامەی بەست لەشوباتی ١٩٥٠.
سیاسەتی تورکیا بەرامبەر بەئایۆن
لەنێوان ساڵانی ١٩٤٧و١٩٥٠ بەهۆی سەرهەڵدانی ئۆپۆزسیۆن، رێگای خۆش کرد بۆ زیاد بوونی جموجۆلی ئاینی لە تورکیا. گەشەکردنی ئیسلامی سیاسی لەژیانی سیاسی تورکیا، باشترین رێگابوو بۆ رێگریکردن لە بڵاوبوونەوەی بیری کۆمۆنیزم و گەرانەوە بوو بۆئاین.

mm

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.

Previous
Next
Kurdish