ئەمەریکاو شتی تر .… جەلال بەرزنجی
لە سەر بە یاسایی کردنی بەندایەتی، لە ئەمەریکا، ساڵی ١٨٦١ تا ١٨٦٥ شەڕێکی خوێناوی لە نێوان باشورو باکووری هەڵگیرسا. بێجگە لە زیانی ئابووری ٧٥٠،٠٠٠ سەربازی ئەمەریکی لەو شەڕەدا کوژران. ئەمەریکا لە هەردوو جەنگی یەکەم و دووەمی جیهانیدا ئەوەندەی زیانی بەشەری لێ نەکەوت. لە ساڵی ١٦٢٢ تا ١٩٢٤ ئەمەریکا شەڕی هیندیە سوورەکانی کرد، ئەوخاکەی چەند پشتێکیان لەسەری بڕابوەوە، لە دەستی دەرهێنان . کاتی خۆی بەشێک لە نامەیەکی (سیاتل)سەرۆکی هیندە سورەکانی ئەمەریکام کردە کوردی، تێیدا بەزمانێکی زۆر هەستارانە و جوان باسی خۆشەویستی خاک و ئازاری لەدەست دانیدەکات! هەتا شەستەکان رەش پێستەکان لە ئەمریکا دەچەوسانەوە،تا ئەو ئەندازەیە،ئەگەر سپی پێستێک لە سەرەمەرگ بووایەوە، پێویستی بەخوێن بووایە.
رازی نەدەبوو، خوێنی پێست رەشەکی بدەنێ. نەیان دەتوانی بۆ هەندێک چێشتخانەوە شوێن، بچن . ئەمریکا گۆراوە. لە دوای پؤست کۆلۆنیازم، گەشەکردنی دیموکراسی و ئازادی تاک وای لێ هات، رەشێکی بە بنچە ئیسلام -ئوبامە باراک حوسێن ٨ ساڵ ببێتە سەرۆکی ! ئێستا کە دەچیتە ئەمریکا، دیمەنی ژیانی فرە کولتوری دەبینیت.
هەست دەکەیت رێژەی ئیسپانی، ئەفریقی و پێشینەی ئەتنیکی جیاواز، زاڵە بەسەر سپی پێستەکان. پەیکەری ئازادی Statue of Libarty لە نیویۆرک، وەک سمبولی ئازادی پێشوازی کردن لە کۆچبەران دانراوە! ئەگەر کارە تیرۆرستیەکانی ئیسلامە توند رەوەکان نەبێت، کە هەڕەشە لە ئارامی دنیا و رۆژئاوا دەکەن .
تۆوی ترس لە ئیسلام (ئیسلامەفۆبیا) لە دڵی خەڵک دەچێن، سیستەمی ژیانی فرە کولتوری لەو وڵاتە پێشکەوتوەکان جوان ئیش دەکات،بەڵام ئەوکارانە دێت هەرەشە لە هەڵوەشاندنەوەی ژیانی فرە کەلتوری لەو وڵاتانە بکات. ئەو خۆپیشاندانانەی ئەم دوایەی ئەمەریکا، سەرهەڵدانەوەی نازایەت لە ئەلمانیا، ریگری ترەمپ لە چوونی هاوڵاتی، شەش وڵاتی موسلمان بۆئەمەریکا، رەنگدانەوەی سەر ئەو کارە تیرۆرستیانەی جیهادیەکانە.
ئەمریکا (سوپەر پاوەرە) لە هەمان کات، وڵاتەکی فرەکەلتوریە. ئیدارەی ئەمەریکا دەزانێت هونەری پێکەوە ژیان کەی و لە کوێ ئیش دەکات. وەک هەموومان دەزانین، لە ریکەوتنامەی سایکس بیکۆ،کوردستانی باشوور بەزۆر لکێنرابە عێراق،وڵاتی عیراق هەر لە سەرەتاوە چونکە لە سەر بنچینەی فرە کولتوری و یەکسانی دانەمەزرا فاشیل بوو.
رژێمە یەک لە دوای یەکەکان بە هێز ئەوەی پێی دەڵێن” یەکیەتی خاکی عێراق “رایان گرتوە. ئەمریکا وکومونەتی نێونەتەوەیی، دەزانن دوای روخانی دەوڵەتی فاشی سەدام، رەگەزپەرستی، مەزهەبیەت، لە ئالیەتی حکومەتی عێراق و دامودەزگاکانی رەنگ دەداتەوە. دیموکراسیەت ،وشیاری نەگەیشتۆتە ئەم ئاستە عەقلیەتەی زۆرینە، کە عەرەبە، حوکمی عێراق دەکات، بگؤردرێت، ژیانی فرەکولتوری، سیستەمێکی فیدڕالی و دیموکراسی راستەقینە بەرپا بێت؟بۆیە هەڵویستی ئەمەریکا،هەندێک وڵاتانی ئەوروپا و گەلەکۆی ئەنجوومەنی ئاسایشی نیونەتەوەیی و نەتەوە یەکگرتوەکان و پێ داگرتنان لە سەر یەکیەنی خاکی عیراق”کە لەسە عاردی نەماوە”رەوا نیە.لە دنیادا شتی ناڕەوا روودەدەن، بەڵام هەندێک لەو هۆکارانەی بووینەتە هۆی ئەوەی کێشەی کورد نەچێتە ئەجندای وڵاتان، کەم تەرخەمی نوێنەرایەتی حکومەتی کوردستان ، نەبوونی لۆبی کوردیە لە دەرەوەونارێکی ناو ماڵیەتی؟