
ئەیوب کوردی و ئاوەژووبوونەوەی تەمەن.. ستار ئەحمەد
لێنا گەڕێم قوربانی بم
پەردە پۆشی نوقسانی بم
هەروا بۆ دنیا بسووتێم
بۆ چەند ساڵێ میوانی بم
بە خێرایی تەمەن گوزەشت
هیچم نەبینی لە ژیانم
هێزلە ئەژنۆمدا نەماوە
بۆیە مایل بە گۆچانم
لێمگەڕێن با ببمە باڵدار
ئاسمان تەیكەم هەموو ساتێ
بگەڕێم بۆ ئاوی حەیات
كە هیچ مەخلوقێ نایگاتێ
ئەم شیعرە هەڵگری کۆمەڵێک واتای قووڵ و سۆزدارە، بەتایبەتی لەبارەی تێپەڕبوونی تەمەن و گەڕان بەدوای مانایەکی باڵاتر لە ژیاندا:
شیکردنەوەی واتای شیعری “ئاوی حەیات”
شیعرەکە تابلۆیەکە لە هەستی نائومێدی و پەشیمانی لە ژیانی ڕابردوودا، لەگەڵ خواستێکی بەهێز بۆ ئازادی و گەیشتن بە نەمرییەت یان مانایەکی ڕۆحی قووڵتر.
١. ڕەتکردنەوەی ژیانێکی بێ ئامانج (پەشیمانی)
“لێناگەڕێم قوربانی بم / پەردە پۆشی نوقسانی بم”:
ئەم دەستپێکە ڕەتکردنەوەیەکی بەهێزە بۆ ژیانێک کە تەنیا بریتی بووە لە قوربانیدان و شاردنەوەی کەم و کورتییەکان. شاعیر نایەوێت چیتر ڕێگە بدات بەوەی کە تەمەنی بەفیڕۆ بڕوات.
“هەروا بۆ دنیا بسووتێم .
بۆ چەند ساڵێ میوانی بم.
ئەمە نیشانەی تێگەیشتنە لە کاتییەتی و کورتخایەنیی ژیانی دونیا. شاعیر هەست دەکات کە تەمەنی بە سووتان (واتە ماندووبوون و ناڕەحەتی) بەسەر بردووە بۆ شتێک کە شایانی ئەوە نەبووە، چونکە لە کۆتاییدا تەنیا “میوان”ێکە و ڕۆیشتووە.
“بە خێرایی تەمەن گوزەشت
هیچم نەبینی لە ژیانم
ئەم دێڕە هەستی پەشیمانی و خێرا تێپەڕینی ژیان دەردەبڕێت، بە بێ ئەوەی شاعیر بەختەوەری یان مانای ڕاستەقینەی دۆزیبێتەوە.
٢. لاوازیی جەستەیی و ماندووبوون (پیربوون)
“هێزلە ئەژنۆمدا نەماوە
بۆیە مایل بە گۆچانم”:
ئەم دێڕانە بە ڕوونی ئاماژە بە لاوازیی جەستەیی و نزیکبوونەوە لە پیری دەکەن. گۆچان هێمایە بۆ کۆتایی قۆناغی توانایی و دەستپێکی وابەستەیی و ماندووبوون. ئەمەش پاڵنەرێکی سەرەکییە بۆ گەڕان بەدوای مانایەکی نەمری.
٣. گەڕان بەدوای نەمرییەت و ئازادی (ئاوی حەیات)
“لێمگەڕێن با ببمە باڵدار
ئاسمان تەیكەم
هەموو ساتێ”: ئەمە خەون و خواستێکی بەهێزە بۆ ئازادی و ڕزگاربوون لە سنووردارکردنەکانی جەستە و ژیانی دونیا. باڵندە بوون هێمایە بۆ سووکایەتی، توانای گەیشتن بە شوێنی بەرز، دوورکەوتنەوە لە قورسایییەکانی زەوی.
“بگەڕێم بۆ ئاوی حەیات
كە هیچ مەخلوقێ نایگاتێ”
ئەمە لوتکەی خواستەکەی شاعیرە. “ئاوی حەیات” (کە لە ئەفسانە و کولتووری ڕۆژهەڵاتدا هێمای نەمری و ژیانی هەمیشەییە) ئاماژەیە بۆ مانایەکی ڕۆحی، حەقیقەتێکی باڵا، یان نەمرییەت. ئەو لەو ئاوە دەگەڕێت کە مرۆڤی ئاسایی ناتوانێت بەدەستی بهێنێ .
کۆی گشتیی پەیامی
شیعرەکە گوزارشت لە تێگەیشتنێکی درەنگوەخت دەکات کە تەمەن زۆر بە خێرایی تێپەڕی و تەنیا بە کاری بێهودە بەسەر براوە. شاعیر لە کۆتایی ژیانیدا، دەستبەرداری هیواکانی دونیا دەبێت و بەدوای ڕزگاریی و شتێکی نەمریدا دەگەڕێت کە ژیانی بکاتە شتێکی واتادارتر لە ماندووبوونێکی کورتخایەن.