Skip to Content

جەنگی ماڵوێرانکەری ڕوسیا و ئەمریکا لە ئۆکرانیا و بۆگەنی ڕاسیزمی بورژوازی ڕۆژئاوایی.. کامل احمد

جەنگی ماڵوێرانکەری ڕوسیا و ئەمریکا لە ئۆکرانیا و بۆگەنی ڕاسیزمی بورژوازی ڕۆژئاوایی.. کامل احمد

Closed
by ئازار 8, 2022 General, Opinion


جەنگی ئەمریکا و ڕوسیا و ناتۆ لە ئۆکرانیا پێ دەنێتە دەهەمین ڕۆژی خۆیەوە. جەنگێک کە بە هیچ شێوەیەک پەیوەندی بە خەڵکی ئۆکرانیاوە نییە و تەنها وەک مەیدانێکی جەنگ هەڵبژێردراوە بە هۆی هاوسنوری لەگەڵ ڕوسیادا. جەنگ یانی کاولکاری و ماڵوێرانبوون و ئاوارەبوون و برسێتی و نەبوونی و هەڵئاوسان و گرانی و برسێتی. بە دڵنیاییەوە کە زیانلێکەوتووی یەکەم خەڵکی ئۆکرانیان، بەڵام بە ڕۆشنی دەتوانین ئاسەوارەکانی ئەم جەنگە ماڵوێرانکەرەی سەرمایەداری و بورژوازی جیهانی بە هەموو جیهانەوە ببینین. میدیای بورژوازی هەموو ڕۆژێک گرانبوونی کەلوپەل و پێداویستییە سەرەتاییەکانی ژیانی خەڵک ڕادەگەیەنن و دەیانەوێت بیکەن بە بەشێک لە ژیانی ڕۆژانەمان. هاوکات دەیانەوێت بڵێن ئەوە چاوچنۆکی سیستەمەکەی ئەوان نییە کە ئێمەی لەم بارودۆخە ئابوری و کۆمەڵایەتییە سەختەدا ڕاگرتووە، بەڵکو ئەوە جەنگە و کە جەنگیش بوو دەبێت چاوەڕوانی پێشهاتەکانیشی بکەین.

ئەوان دەیانەوێت وا بە ئێمەی بقەبڵیین کە شەڕ دەکەن لەسەر گێڕانەوەی ئەو بەهاو پێداویستیانە کە ئێمە لەدەستمان چوون. ئەم جەنگە، جەنگێکە دژ بە بەرژەوەندییەکانی پڕۆلیتاریا و خەڵک. جەنگێکە لەسەر دووبارە دابەشکردنەوەی جیهان و بردنی پشکی زیاتر لە سەروەت و سامانی جیهان. کاتێک کە ئەمەیان بە ئابڵوقەی ئابوری و شەڕی پشکەکان و یەکگرتن و تەنانەت مایەپووچ بوونی کۆمپانیاکانیان بۆ دەستەبەر نابێت ناچارن پەنا بۆ شەڕ ببەن. ئەوەی کە لەم هاوکێشەیەدا ڕۆشنە ئەوەیە کە هەمیشە ڕۆڵەی خەڵک و کرێکاران و زەحمەتکێشان دەبنە قوربانی ئەم جەنگانە و دەیانکەن بە دوژمنی یەکتر و لە بەرامبەر یەکتردا ڕایاندەگرن و خۆشیان خەریکی مامەڵە و بازرگانیکردنی خۆیانن بەم جەنگەوە.

ئێمە لە ناو دڵی ئەوروپادا گەواهی چەندین خۆپیشاندنی جۆراوجۆربووین لە زۆرێک لە شارەکانی ئەوروپادا. ئەوەی جێگەی سەرنجە ئەوەیە کە ئەم خۆپیشاندانانە سەرانی بورژوازی و ئەحزابی دەسەڵاتداری ووڵاتە جۆراوجۆرەکان بەشداری تیدا دەکەن و قسەکەرە سەرەکییەکانین. سەرانێک کە لە ٢٠ ساڵی ڕابردوودا نەک تەنها نووزەیەکیشیان لێوە نەهاتووە لە بەرامبەر ئەو هەموو شەڕو ماڵویڕانییەی کە لە ئەفغانستان و عێراق و سوریا و لیبیا و یەمەن سۆماڵیا و سودان و….. هتد بەڕێوەدەچێت، بەڵکو خۆیان یاریزانی سەرەکی ئەم جەنگ و کوشتارگایانە بوون لەژێر هەڵەوەڕی “دیموکراسی و مافی مرۆڤ” دا. ئەوان زۆر خوێنساردانە ژیان و گوزارەنی ملێۆنان ئینسانیان کردۆتە بەردەبازی سیاسەتە سەرمایەدارییە خوێنڕێژی و چاوچنۆکییەکانی خۆیان و ئینسانەکانیان لە کەمترین بەهای ئینسانی خۆیان داماڵیوە. ئێستاش کە گوێبیستی زوڕناژەن و کاسەلێسەکانیان دەبین، بێ شەرمانە دەکەونە پاساو هێنانەوە بۆ ئەوەی ئەو شەڕانە لە جیهانی “سێهەم” یان ووڵاتانی بەناو گەشەسەندوودا ڕوویان داوە. کاتێک گوێبیستی ئەمە دەبیت مووچڕک بە گیانتدا دێت کە بورژوازی جیهانی لە ئامادەنەبوونی چینێکی پڕۆلێتاریای یەکگرتوو ئامادەباشدا بتوانێت ئاوها بێ شەرمانە ئینسانەکان بۆ جیهانی جیاواز و پلەبەندی جیاواز دابەشبکات. ئەم فرمێسک هەڵڕشتن و پڕوپاگەندانەیان بۆ مرۆڤە سپی پێست و چاوشین و مەسیحییەکان جگە لە درۆیەکی گەورە و داپۆشینی شکستیان بە گرتنەبەری ئەم جۆرە لە گووتاری ڕاسیستی هیچی تر نییە، چونکە مەسەلەی سەرەکی ئەوەیە کە بۆ زیاتر لە ٧٥ ساڵە ئاوها ئەمریکا و خۆرئاوا خۆریان ئاوا نەبووەو لە سیستەمی ڕابەرایەتییە جیهانییەکەیان نەدراوە. ئەوان ژیان و گوزەرانی ئینسانەکانیان پێ گرنگ نیە و تەنها بەرژەوەندییەکانیان خاڵی یەکلاکەرەوەیە بۆیان و ئێستاش بەرژەوەندییەکانیان لە ناو دڵی خۆیان دەدات بۆیە هاواریان لێهەستاوە و هەر ئەمەشە نیگەرانییە ئەسڵییەکەیان.

ئەوەی کە دەبێت نەک دەرگای هەموو ووڵاتانی ئەوروپا لەبەردەم خەڵکی ئۆکرانیا و ڕوسیادا کراوە بێت بۆ بەهرەمەندبوون لە ژیانێکی ئارام و ئینسسانی، بەڵکو دەبێت هانی خەڵکی ئەو ناوچانەش بدرێت کە بە هانای هاوچیەنەکانیانەوە بچن، بەڵام پارادۆکسێکیش کە لێرەدا پێویستی بە ڕوونکرندەوە هەیە ئەوەیە، هەموو ئەو ووڵاتە ئەوروپییانەی کە ئێستا بەیداخی وەرگرتنی پەنابەری ئۆکرانی و دابینکردنی سەرپانەیەکی ئامنیان بۆ دەکەن، کە بە دڵنیاییەوە دەبێت وابێت، هەتا ئێستاش زۆر سەرسەختانە لەبەرامبەر هاتنی پەنابەری ئەو ووڵاتانەی کە خۆیان هۆکاری شەڕو ئاوارەبوونیانن دەوەستن و خەریکی داڕشتنی دەیان یاسای دژە ئینسانین بۆ ئەوەی کە مەودای هاتنیان یان مانەوەیان لێ بەرتەسک بکەنەوە و تەنانەت بە زۆریش بیانگێڕنەوە بۆ ئەو جەهننەمەی کە لە ووڵاتەکانی خۆیاندا بۆیان داخستوون. یان بێباکانە و خوێنساردانە هەزاران ئینسان لەسەر سنوورەکانیان ڕادەگرن کە دووچاری سەرما و ڕەقبوونەوە و برسێتی بوون تەنها لەبەر ئەوەی لەوان ناچن. ئەمە شۆڤێنیزمێکی داڕێژراوە و برەودانە بە جیاوازی ئینسانەکان لەسەر بنەمای ئیتنیک و ڕەنگی پێست و ڕەچەڵەکیان. ئەمە سیاسەتێکە کە بورژوازی پیادەی دەکات بۆ زیادکرنی ئەو قڵشتە چینایەتییەی کە هەیە و دەیەوێت ئینسانەکان بەم مەسایلانەوە سەرقاڵبکات تا نەیانپەرژێتە سەر خەباتە چینایەتیەکەیان و لە کۆتاییشدا هەرخۆیان سوودمەند دەبن. پڕۆلیتاریا دەبێت بەمە هۆشیار بێت و بوار نەدات کە سەرمایەداری و نوێنەرەکانیان ئەم قڵشتە بخەنە نێوانیان و هەموو پێکەوە دژی جەنگ و ماڵوێرانی بن لە خەمی دابینکردنی ئاییندەیەکی باشتردابن بۆ ئینسانەکان بە هەموو جیاوازیەکانیانەوە.

ئەوەی کە جێگای خۆشحاڵی یە و تروسکەیەک لە ئومێد دەبەخشێت بە خەبات و کێبەرکێی سەرمایەداری و پڕۆلیتاریا، ئەو دەنگانەیە کە لە بەرامبەر هەردوو بەرەی شەڕی سەرمایەداری جیهاندا هاتوونەتە مەیدان و گوزارشت لە پەیامێکی تر دەکەن. پەیامێک کە سەرمایەداری و دارودەستەکانیان بە هەموو ڕەنگ و تاقمەکانیانەوە لە سەرتاسەری جیهاندا وەک یەک چاولێدەکات و بانگەواز بۆ هاتنە مەیدانی کرێکارانی ڕوسی و ئۆکرانی و تەنانەت پڕۆلیتاریای هەموو جیهان دەکات کە لەبەرامبەر ئەم شەڕ و کوشتارگایانەدا بێنە مەیدان و بتوانن هاوپشت و هاوپەنای یەکتر بن. هاوکات هەر ئەمەش بە تەنها ڕێگای وەستانەوە بەرامبەر جەنگ و فشارهێنان بۆ ڕاوەستانی جەنگ و دەرهێنانی دەسەڵات لە چنگی ئەم مشتە لە سەرمایەدار لە جیهاندا دەزانێت. ئەم ووشیارییە پێویستی بە ڕێکخراوبوون و هاتنەمەیدانی زیاترە تا بتوانێت بەر بە هەموو ئەو سیاسەتە ڕییاکارانەیەی بورژوازی بگرێت بەرامبەر جەنگ و هاوکات بتوانێت لە یەکێک لەو ووڵاتانەدا تەرازووی هێز قڵپبکاتەوە بە قازانجی پڕۆلیتاریا و بتوانێت لە ناوخۆدا پشتی بورژوازی و دەسەڵاتەکەیان لە خاک بدات و پێیان بلێت نا بۆ جەنگ و کوشتار و ئاوارەیی و برسیکردنی خەڵک و خاپورکردنی خانە و لانەی هاووڵاتیان بەسەریەکتردا. هەر ئەم هاوپشتی و هاوخەباتی یە و ئەم ئاگایی یە سۆشیالیستی یە دەتوانێت ڕێگای ڕزگاری پڕۆلیتاریا بێت و بۆ ئەمەش چۆن سەرمایەداران هاوپشت و هاوخەباتی یەکترن، بۆ ئەم بەهرەبەردارییە لە هەموو جیهاندا، پڕۆلیتاریاش بێ ئەم ڕیکخراوبوونە چیانەیەتی یە و ئاگایی یە سۆشیالیستی یە ناتوانێت ئەم کێشمەکێشە بباتەوە و تیایدا سەرکەوتن بۆ خۆی و تەوای مرۆڤایەتی تۆماربکات.

کامل احمد
07.03.2022
kamil.ahmed.f@gmail.com

mm

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.

Previous
Next
Kurdish