ئامۆس گیتەی بانگەوازەکانی بۆیکاتکردنی فیلمی ‘Why War’ لە ڤێنس ڕەتدەکاتەوە؛.. وەرگێڕانی: گۆران

ئامۆس: حەماس و ئیسرائیل دەبێت و پێویستە رابەرە ڕاستڕەو توندڕەوەکانی ئێستایان وەلانێن بۆئەوەی ئاشتی بەرقەراربێت.

ئامۆس گیتەی، دەرهێنەری ئیسرائیلی بانگەوازەکانی بۆیکاتکردنی کارەکانی لەبارەی فیلمی ‘Why War’ لە ڤێنیس ڕەتکردەوە و ڕایگەیاند: هەردوولا لە ململانێی ئیسرائیل و فەڵەستین پێویستیان بە پاککردنەوەی سەرکردایەتی ئێستایان هەیە بۆ ئەوەی ئاشتی زاڵ بێت.

فیلمی ‘Why War’ کە ئەم هەفتەیە بۆ یەکەمینجار لە ڤێنیس نمایش دەکرێت، ئیلهامەکەی لە نامەنووسی سەرەتای ساڵانی ١٩٣٠ی نێوان ئەلبێرت ئەنیشتاین و سیگمۆند فرۆید وەرگرتووە سەبارەت بە پرسی سروشتی شەڕخوازانەی ڕەگەزی مرۆڤ و چۆنیەتی دوورکەوتنەوە لە شەڕ.

کارەکە دووبارە نمایشکردن و تێکەڵکردنی هەردوو کارەکتەرەکەیە لەکاتی گێڕانەوەی یاساکانیان، لەگەڵ وێنەی مێژوویی شەڕ لە هونەردا و دیمەنی چۆنیەتی مامەڵەکردنی کارەکتەرەکان لەگەڵ کاریگەرییە دەروونییەکانی ململانێکان.
ئەم فیلمە لە دوای هێرشەکانی حەماس بۆ سەر ئیسرائیل لە ٧ی ئۆکتۆبەر دەستی پێکرد کە. کەلەئەنجامدا زیاتر لە هەزار کەس کوژران و بەدووایدا هەڵمەتە سەربازییەکانی ئیسرائیل بۆ تۆڵەکردنەوە لە حەماس دەستی پێکرد و وێرانەیی و کوشتارێکی زۆری لە خەڵکی غەزە بەدووای خۆیدا هێنا.

لەگەڵ ئەوەشدا گیتای وتی، دیدگای ئەو ئەوەیە کە دەیەوێت لەپرسی شەڕ بە شێوەیەکی گشتی بکۆڵێتەوە نەک لە ڕێگەی “پەیوەندییە سەرخۆشکەرەکەی ئیسرائیل و فەلەستین”.

“هەروەها وتی: لە ڕاستیدا فیلمەکە تیشکی لەسەر ئیسرائیل و فەلەستین نییە، هەرچەندە پێیان وایە و وابیردەکەنەوەو کە ئەوان ناوەندی جیهانن. بەڵام جیهان هیچ ناوەندێکینییە. هەسارەکە خڕە. [ئەوە] ململانێیەکی زۆر گرنگە، بەڵام.” ئەوان تاکە کەس نین لەسەر هەسارەیە”.

لە باسی فیلمەکەدا باسی لە بەشداری ئەم ئەکتەرانە کرد کە بەشدارن ئیرێن جاکۆب، ماتیۆ ئامالریک، میکا لێسکۆت، جیرۆم کیرچەر، یێل ئەبیکاسیس و کێرن مۆر. دیمەنەکان لە گەشتێکی شیعری دەچن لە ڕێی ئەو وێنانەی گیراون و خراونەتە پاڵی یەکتر لە ڤیەننا، تەلئەبیب، بەرلین و پاریس.
“هەموو شتێک لەسەر بنەمای هزری ئەم دوو بیرمەندە گەورەیە دامەزراوە. ڕەنگە کارل مارکس ئیلهامبەخش بووبێت بۆ ئەلبێرت ئەنیشتاین، چونکە کارێکی زۆر مارکسیستییە دەربارەی پارە و تەماح، یان پیشەسازی. کاری فرۆید لەسەر ڕۆحی مرۆڤە وە بۆچی ئەم ئاژەڵە زیرەکانە دەیانەوێت شەڕ بکەن”.

گروپێک لە نزیکەی ٨٠ کەسایەتیی ڕۆشنبیری ئیتاڵی لە سەروبەندی فێستیڤاڵی فیلمی ڤێنیزدا نامەیەکیان بڵاوکردەوە و ئیدانەی بەشداریکردنی فیلمی Why War – لەگەڵ فیلمێکی دیکەی ئیسرائیلی بە ناوی Gods and Men– لە بەرنامەی فێستیڤاڵەکەدا کرد و ڕایانگەیاند کە بەرهەمەکان لەلایەن کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنانەوە بەرهەم هێنراون کە “بەشداریکردن لە ئاپارتاید، داگیرکاری و ئێستا جینۆساید”.
گیتای کە ژیانی پیشەیی خۆی بە داکۆکیکردن لە ئاشتی و وتووێژی نێوان ئیسرائیلییەکان و فەلەستینییەکان بەسەر بردووە، کاتێک ڕۆژنامەنووسێکی ئیسرائیلی لە کۆنگرە ڕۆژنامەوانییەکەی ڤێنیزدا پرسیاری لەبارەی ئەو پەیامەوە لێکرد، داوای بایکۆتکردنی ڕەتکردەوە. ئاماژەی بەوەشکرد، ئەو کەسانەی داوای بایکۆتیان کردووە فیلمەکەیان نەبینیوە و بەرهەمەکەش یەک (شیکڵ) یان لەپارەی دەوڵەتی ئیسرائیلی وەرنەگرتووە، هەروەها باسی لە هەوڵەکانی کرد بەدرێژایی ژیانی بۆ بەرەوپێشبردنی دیالۆگ لەنێوان ئیسرائیلییەکان و فەڵەستینییەکان.
گیتای گەشبینی خۆی دەربڕی کە ململانێی ئیسرائیل و فەلەستین ڕۆژێک دێت چارەسەر دەبێت.

دەشڵێت: ناتوانین لەبارەی مێژووەوە یەکلاکەرەوە بین… هەندێکجار خراپترین خاڵی مێژوو ڕەنگە بە بارێکی باشدا بکەوێتەوە، چونکە ئەم خەڵکە درک بەوە دەکەن کە ئەمە ڕێگەیەکی دروست نییە و ناتوانن بەردەوام بن لە کوشتنی یەکتر و وەک سەرکەوتن، ئەمە کارێکی پووچە” .
پێشنیاری کرد کە هەم بزووتنەوەی چەکداری فەلەستینی حەماس و هەم حکومەتی ناسیۆنالیستی بە سەرۆکایەتی بنیامین ناتانیاهۆ لەناوببرێن بۆ ئەوەی ئاشتی دەرفەتی هەبێت.
ئاماژەی بەوەشکردووە، “پێویستە هەردوو گروپەکە لەوە تێبگەن کە پێشنیاری ملکەچبوون بۆ حوکمڕانی حەماس پێشنیارێکی باش نییە، هیچ مافێک بۆ ژنان نابێت، نە مافێک بۆ مەسیحییەکان لە ڕۆژهەڵات، نە مافی هاوڕەگەزبازان و نە هیچ” نمونەی ئێرانی باسکرد لەوەی کە چۆن بە دوای خومەینی کەوتن و ئێستا بە هیچ رزگاریان نابێت.
ئاماژەی بەوەشکرد، “ئێمەی ئیسرائیلی دەبێت ڕزگارمان بێت لەو حکومەتە توندڕەو، ناسیۆنالیستی، ڕاستڕەو، ڕەگەزپەرست، ئەوتوندڕەوە ئایینیەی کە هەمانە ئەو دوو گروپە دەبێت هەندێک پاککردنەوە بکەن و دواتر ڕەنگە پردێکی نوێ دروستبکرێت. ئێستا نییە بەڵام دەبێت ئەو بیرۆکەیە بهێڵینەوە کە ڕۆژێک دێت، منیش باوەڕم وایە دێت”.
گیتای بڕیاریداوە هیچ وێنەیەک لە هەڵگیرسانی ئێستای ململانێی ئیسرائیل و فەلەستین پیشان نەدات، چونکە پێی وایە ڕۆماڵکردنی هەردوولا دۆخەکە زیاتر ئاڵۆزدەکات.

دەشڵێت: “ئەگەر سەیری تەلەفزیۆنی ئیسرائیل بکەیت، تەنها ئەو دڕندەییانەی لە ٧ی ئۆکتۆبەردا ڕوویدا پیشاندەدات لە چەشنی دەستدرێژیکردنە سەر ژنان، سووتاندنی کیبوتزیم (موجەمەع)ت پیشان دەدات، ئەگەر تۆ ئیسرائیلییەکی ئاسایی بوویتایە و ئەم وێنانەت ببینیایە، دەتگوت با هەر هەموویان بکوژین.’
میدیای لاکەی تریش وەک تۆڕە عەرەبییەکان، ئەلجەزیرە، تەنیا وێرانکردنی غەززەت پیشان دەدەن، واتە دڕندەیی و وێرانکردنی دەیان هەزار ماڵ لە غەززە و کوشتنی دەیان هەزار کەس… و کە زۆربەیان تیرۆریست نین… بەڵکووخەڵکی مەدەنی و منداڵن.
لە بابەتی درێژەدان بە شەڕەکە”. ئاماژەی بەوەشکرد: تەلەفزیۆن جەنگ درێژدەکاتەوە، بۆیە بڕیارماندا فیلمێکی دژە جەنگ دروستبکەین بەبێ وێنەی شەڕ، پێویستە ڕێگەی نوێ بدۆزینەوە بۆ ئاوەدانکردنەوەی ئەم هەرێمە جوانە… تەنانەت سەرەڕای برین و کارەساتەکان و… یادەوەرییە خراپەکان، پێویستە شتێکی جیاواز بنیات بنێن ئەمەی هەیە نابێت بەردەوام بێت.”

Sep 3, 2024

———————————
سەرچاوە:
https://deadline.com/2024/08/amos-gitai-why-war-venice-boycott-1236074736/