رۆژی قەدەغەكردنی جینۆسایدو رێزگرتن لە قوربانیان
Message Body
77 ساڵ لەمەوبەر بڕیاری قەدەغەكردنی جینۆسایدو سزادانی بكەرانی دەرچوو, 10 ساڵ لەمەوپێش لە لایەن نەتەوەی كگرتووەكانەوە بە بەشداری 153وڵەت بڕیاری ئەوە درا ئەم رۆژە وەك رۆژی جیهانی قەدەغەكردنی جینۆسایدو رێزگرتن لە قوربانیان و سزادانی بكەرانی بناسرێت , مرۆڤایەتی خرایە بەردەم ئەركێكی ئەخلاقی كە بەرەو رووی جینۆساید ببێتەوە.
جینۆساید یەكێكە لەو تاوانە گەورانەی مرۆڤایەتی بە دەستییەوە دەتلێتەوە, تاوانێكە بوونی گروپە مرۆییەكان لەسەر بنەمای ڕەگەز، نەتەوە، ئایین، بیروباوەڕ……دەكاتە ئامانج, هەڕەشەیەكی ڕاستەوخۆیە بۆ سەر ئاشتی و ئاسایشی نێودەوڵەتی, ڕێگریكردن لێی بەرپرسیارێتییەكی دەستەجەمعییە, پێویستی بە هاوكاری دەوڵەتان,دامەزراوەكان, تەواوی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتییە.
لێ لە كاتێكدا یادی ئەم رۆژە لە كوردستان دەكەینەوە, بە داخەوە لە عێراقەكەی ئێمە كە 66 ساڵە پەیوەست بووە بە رێكەوتننامەكەوە, كەچی پرۆسەی جینۆساید بە دوای پرۆسەی جینۆساید تیایدا دووبارە دەكرێتەوە, تاوانبارانی جینۆساید ئازادن و لە پێگەی خۆیانەوە وەك بەشداربووی تاوان سەیر ناكرێن و دان نانێن بە راستییەكاندا, لە بۆنەكاندا وەك رێزلێگیراو دەردەكەون و دوای مردنیان پرسەی شاهانەیان بە ئاڵای كوردستانەوە بۆ دادەنرێت, ئێستا لەوپەڕی هێزو دەسەڵاتی خۆیاندان لە رووی سیاسی و كۆمەڵایەتی و …..
پێویستە ژینگەی لە بار بۆ دووبارە نەبوونەوەی جینۆساید پێك بهێنرێت وەك پابەند بوون بە پاراستنی مافی مرۆڤ, سزادانی تەمجیدی تاوانبارای جینۆساید و تاوانە گەورەكان, پابەند بوون بە رێكەوتننامە جیهانییەكان, هاندانی كلتوری ئاشتی و پێكەوە ژیان و جیهانێكی ئاشتیانەتر و شكۆمەندتر بۆ هەموو گەلان.
بۆ ئەوەی رێز لەو بڕیارە جیهانییە و قوربانیانی جینۆساید بگرترێت و قوربانیان كەرامەتیان پارێزراو بێت, پێویستە دەست بەجێ تاوانباران دادگایی بكرێن, ئەوە گەڕاندنەوەی رێزو كەرامەتە بۆ قوربانیانی جینۆسایدی گەلی كوردستان. هەر لێرەوە وەك ئەم ڕێكخراوانەی ناوییان لە خوارەوە هاتووە داوا لە حكومەتی هەرێم و حكومەتی عیراق دەكەین ئەم ڕۆژە بە فەرمی بناسێنن بكرێتە ڕۆژێكی تایبەت تیایدا ڕێز لە قوربانیانی جینۆسایدی كوردستان و عێراق بگرن و وەڵام بە سەرجەم داواكارییەكانیان بدرێتەوە لە دادگاییكردنی تاوانباران, باشتركردنی ژیانیان, داوای لێبوردن كردن لێیان, قەرەبووكردنەوەی مادی و مەعنەوییان, گەڕانەوەی ڕوفاتی ئازیزانیان , ئاشكراكردنی راستییەكان و ئازادكردنی هەموو بەڵگەنامەكان, بۆ دووبارە نەبوونەوەی جینۆسایدو دڵنەوایی قوربانیان عێراق دەست بەجێ ببێتە ئەندامی دادگای تاوانی نێودەوڵەتی.
لە كۆتاییدا داوا لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەكەین كە میكانیزمی كاریگەرتر بۆ ئاگاداركردنەوەی پێشوەختە و دەستێوەردانی خێراترو كاریگەرتر و لێپرسینەوە لە ئەنجامدەرانی تاوانەكان بەبێ جیاوازی پەرەپێبدات, بۆ ئەم مەبەستە دەسەڵاتەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان و دادگای تاوانی نێودەوڵەتی بەهێزترو فراوانتر بكات.
لە كۆتاییدا جگە لە ئیدانەكردنی تاوانەكانی جینۆساید كە بەرامبەر بە گەلەكەمان ئەنجامدراون لە ئێستاو مێژوودا هاوسۆزی تەواومان لەگەڵ قوربانیانی جینۆساید بە درێژایی مێژوو لە تەواوی جیهان دەردەبڕین، لەوانە قوربانیانی هۆلۆكۆست، ئەرمەن, ڕواندا, بۆسنە،بەنگەلادیش………تاوانەكانی دیكە, كە هەرگیز نابێت دوبارە ببنەوە.
ناوی رێكخراوەكان :
1- رێكخراوی مانەوە بۆ پرسی شەهیدان و ئەنفالكراوان
2 تۆڕی ئایكان كوردستان
3 رێكخراوی قەدەغەكردنی چەكی كۆكوژ لە كوردستان
4 رێكخراوی جیهان بێ چەكی كیمیاوی و بایەلۆجی
5 هەلمەتی ژیان دژ بە ئیعدام لە كوردستان
6 هەڵمەتی دادپەروەری
7-ناوەندی داكۆكی پشدەر بۆ قوربانیان وجینۆسایدكراوان
8-رێكخراوی كوردستان بێ جینۆساید
9 -تۆڕی هاوپەیمانی رێكخراوە كوردستانییەكان بۆ دادگای تاوانی نێو دەوڵەتی-koncicc
10-رۆژنامەی نگرە سەلمان
11-تۆڕی رێكخراوە كوردستانییەكان بۆ قەدەغەكردنی چەكی ئەتۆمی و كۆكوژ-KNOW
12-رێكخراوی چاودێری كوردستان-چاك كوردستان
13-گۆڤاری تۆبزاوە
Dengekan
دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.
