Skip to Content

هانا بردن بۆ رژیم لە بەغدا” و “لا مەرکەزی”، یا شۆرشی کریکاران … موئەیەد ئەحمەد

هانا بردن بۆ رژیم لە بەغدا” و “لا مەرکەزی”، یا شۆرشی کریکاران … موئەیەد ئەحمەد

Closed
by ته‌مموز 29, 2020 General, Opinion

“هانا بردن بۆ رژیم لە بەغدا” و “لا مەرکەزی”، یا شۆرشی کریکاران و چەوساوەکانی کوردستان و عێراق و هاوخەباتی چینایەتیان؟

پاش نزیکەی٣٠ ساڵ لە دەسەڵاتداریەتی سیاسی بورژوا ناسیونالیستی کورد و حوکمڕانی و ئیدارەی کۆمەڵگەی کوردستان، ئیستا ئەم دەسەڵاتە کەوتۆتە بەردەم ڕق و بیزاری زۆربەی هەرە زۆری جەماوەر لە کوردستاندا و لە قەیرانیکی قوڵ و هەمەلایەنەدایە.
قەیرانی ئەم ڕژیمە سیاسیەی بورژوا ناسیونالیستی کورد لە کوردستاندا، کە بۆ خۆی ڕژیمیکی سیاسی سەرکوتگەر و میلیشی و گەندەڵ و بنەماڵییە، هەر تەنها سیاسی نیە، بەڵکو قەیرانێکی کارەساتباری کۆمەڵایەتیشە چونکە جەماوەری کریکار و زەحمەتکێشی کوردستان لەژیر سایەی ئەم رژیمدا لەو پەڕی بێدەرتانی و بیکاری و نەبوونیدا ئەژین، وە هەروەها ئەم هەلومەرجە سەرگێژیەکی فکری گەورەی لە ناو ڕەوتی ناسیۆنالیزمی کوردا فەراهەم هێناوەو و هاوسەنگی ئایدیۆلۆجی لە ناو کؤمەڵی کوردستاندا بەڕادەیکی بەرچاو لە زەرەری ئەم ڕەوتە شکاندۆتەوە. سەرجەم ئەمانە نەک هەر ڕژیمەکەی دەرگیری قەیرانیكی گەورە کردووە بەڵکو بزوتنەوەی ناسیونالیستی کوردیشی تووشی نیمچە بن بەستێک کردووە. وە ئەمەش ئاڵۆگۆریەکی گەورەیە ڕوو ئەدات لە ژیانی سیاسی و کۆمەڵایەتی و فەرهەنگی کوردستانی عیراقدا و تەنانەت ئاکامەکانی ئەکشێتە ناو بزوتنەوەی ناسیونالیزمی کورد لە سەرجەم ووڵاتانی دەور بەر؛ لە کوردستانی ئیران و تورکیا و سوریە و بە پلەی جیاواز ڕەنگ ئەداتەوە لە نێویاندا.
جەوهەری ئەم بن بەست بوونەی بزوتنەوەی ناسیونالیزمی کورد ئەوەیە کە ئەو سەردەمەی تێپەڕاندووە بتوانی بە ئاسانی ماهیەت و ناوەڕۆکی چینایتی بۆرژوازیانەی خۆی بشارێتەوە، و چیتر بۆی نالوێ وا دەرکەوێت گوایا بزوتنەوەیکی سیاسی و فیکری سەروو چینایەتی و نوینەری گشتی “گەل” و “نێشتمان” ه، و بەم فۆرمە خەڵەتێنەرەوە لە کاردا بێت وە وەک جاران بە ئاسانی جەماوەر هەڵخڕێنی لە دەوری دەسەلاتی ‌‌هێزەکانی. هۆکاری ئەم بن بەسەت بوونەش دیارە پەرسەندنی ناکۆکیە چینایەتیەکانی کۆمەڵگە و ناکامیەکانی دەسەڵاتی ناسیونالیزم و‌‌‌‌حزب وهێزەکانیەتی، بەتایبەت پارتی دیموکراتی کوردستان( پارتی) و یەکیەتی نیشتمانی کوردستان (یەکیەتی)، کە بە هۆی دینامیزمی ناوخۆیی ئەم دەسەلاتە خۆیەوە ڕوویداوە نەک هۆکاری دەرکی چەشنی هێرشی سەربازی یا ساتوسەودای نێودەوڵەتی.
ئەمرۆ کار بە ئاستێک گەیشتووە کە خەڵکی ناڕازی و بە تەنگ هەڵاتوو بە دەست هەژاری و بێکاریەوە باس لە کۆتایهێنانی ئەم دەسەڵاتە و هەڵوەشانەوەی “حکومەتی هەرێمی کوردستان” ئەکەن، وەک قەبارەیەکی (کیانێکی) سیاسی و ئیداری، و باس لەوە ئەکەن کە مووچە بچێتەوە سەر بەغدا، و بەشێکێش لە هیزە سیاسیەکانی ناسیونالیزم باس لە پەیوەست کردنەوەی پاریزگای سلێمانی و هەندی ناوچەی تر بە دەوڵەتی مەرکەزیەوە ئەکەن لە سەر بنەمای “فیدراڵیی” پاریزگەکان و “ئیدارەی لا مەرکەزی”، کە ئەمانە تا دۆێنێی نزیک وەک “کفرێک”! وابوو لە کەش و هەوای زاڵی ناسیونالیستی لە کوردستاندا. هەر بەم جۆرە ئەبینین ناسیونالیزم و”کوردایەتی” بێزراوە و جێ پێی لەق بووە لە ناو ڕیزی بەرینی خەڵکی کرێکارو هەژار و ناڕازی کوردستاندا.
ئەو راستیە سادەیە و ئەو جەوهەرە چینایەتیە، کە ناسیۆنالیزم بزوتنەوەیکی بورژوازیە و ئاسۆ و ئامانجی دروستکردنی دەوڵەتی ئەم چینە و بەتاڵان بردنی زیادەبایی ڕەنجی کرێکارانی “نەتەوەی خۆی” و سەروت و سامانیەتی، زۆر قورسە کە بە باس و نوسین و لیکۆڵینەوە یا بە پڕوپاگەندە و هاندانی (تەحریزی) سیاسی بگاتە ناو ڕیزی ملیونی جەماوەری کرێکار و زەحمەتکیش. ئەوەندەی پەیوەندی بە کوردستانی عێراقەوە هەێیت، ئەم ڕیزە ملیونیە ئەمرۆ بە ئەزموونی خۆیان بەوە گەیشتوون کە ئەم دەوڵەت و حکۆمەتە “کوردیە”، و ئەم حکومەتە “نەتەوەیەی کورد” نەک نۆینەریان نیە بەڵکو چەوسێنەرەیانە و ئامرازی سەرکوت وهەژار کردنیانە، و ڕژیمێکی سیاسی میلیشیایی و گەندەڵ و جەردەیە و تەنها سەرمایە نوینەرایەتی ئەکات لە کوردستاندا و خزمەت بە ملیاردێر و ملیونەرەکان ئەکات کە خاونی پوڵ و پارە و ئامرازەکانی بەرهەمهێنان و گۆاستنەوە و کۆمۆنیکەیشنی سەرەکین لەم کۆمەڵگەیەدا.
لەو شۆێنەدا کە ماجیک ( سیحر) ی ناسیونالیزم و کاریگەیەکانی لە کاردایە بۆ هەڵخڕاندنی جەماوەر بە دەورئ ئاسۆ و ئامانجی بورژوازیانەی خۆیدا بە ناوی “نەتەوە” و “نیشتمان’ و “گەلی کورد”ەوە بۆ دەستڕاگەێشتن بە دەوڵتی نەتەوەیی کورد، ڕێک لەو شۆینەدا بزوتنەوەی ناسیونالیستی کورد و ‌هێزەکانی بە بن بەست گەیشتوون و ئەزموونی دەسەڵاتەکایەن کارەساتی هیناوە بە سەر هەمان جەماوەری ئەم “نەتەوە”یەدا. ئەزموونی دەسەڵاتداری و دەوڵەتداریان ئەزموونی سەرکوت و بێکار کردن و برسی کردنی جەماوەری کرێکاران و زەحمەتکێشانی کوردستانە، ئەزموونی هەڵخەلەتاندن و درۆ کردن لەگەڵیان و ساتوسەوادا کردنە بە دژیان، هەر بەو پێیە، ئەزموونی پرۆسەی تیکڕمانی ئەو ئایدیەڵ و ئیمیجەیە کە بە ناوی “نەتەوە” و “نیشتمانەوە” ناسێۆنالیزم و ‌هێزەکانی خەڵکی پێ هەڵئەخرێنن و ڕۆلەکانی کچ و کوڕی کریکار و نەداری کۆمەڵگەی کوردستانیان بۆ چەند دەیەیە داوە بە کوشت. وە ئەمش گۆڕانکاریەکی گەورە و ئەزمەیەکی هەمەلایەنەیە بۆ بورژوا ناسیونالیستەکان و هەموو باڵەکانی ڕاست و چەپی ئەم بزوتنەوە کۆمەڵایەتیەی بۆرژوازی و تەنانەت بۆئەوانەش کە بە ناوی سۆشیالیزمەوە کەوتونەتە دوای ستراتیژی ناسیونالیزم و ئاسۆ و ئامانجەکانی.
ئەم دار لە دەست کەوتنە خوارەوەیەی ناسیونالیزم بۆ فریودانی جەماوەر گوزارش لە بەرەوپێش چوونی ڕەوەندێکی ماددی میژوویی ئەدات لە کوردستاندا کە تەوەرە سەرەکیەکەی پەرەسەندنی دابەشبوون و جەمسەرگیری (استقطابی) چینایەتی هەرچی زیاتری ئەم کۆمەڵگەیەیە بە سەر دوو چینی کۆمەڵایەتیدا: کرێکار و بورژوازی. نەک هەر ئەمش، بەڵکوو گوزارش لە سەرهەڵدان و بەردەوامی خەباتی جەماوەری چینی کریکار و هەژاران ئەدا بە شێوە جۆراو جۆرەکانی هەرلە بایکۆت و خۆپێشاندانەوە تا بزوتنەوەی نارەزایەتی بە دژی دەسەڵات لە بەرامبەر مووچە بڕین و بێکاری و نەبوونی خزمەت گوزاریەکان کە بە تایبەت لە ماوەی دوو دەیەی ڕابردوودا ڕوویان داوە..،هتد. هەر لێرەشەوە و لە ناخی ئەم پرۆسە مێژوویەدا وە وەک بەشیک لێی ریسوا بوونی دەسەڵات و دواتریش پەراوێزکەوتنی حزب و ڕەوتە چاکسازخوازەکانی ناسیونالیزم لە چەشنی “بزوتنەوەی گۆران” فراون تر و قوڵتر بوەتەوە. ئەمانە هەمووی ئەم ئاڵوگۆڕیە ئۆبژیکتیڤیەیان فەراهەم هیناوە لە شوێنگەی ناسیونالیزم و پەیوەندی دوژمنکارانەی بە جەماوەری کرێکار و نەدار و ناڕازی کوردستانەوە.
ئەوەی گرنگە بۆ کۆمۆنیستەکان و چینی کرێکار و نەداری کوردستان ئەوەیە کە بزانین ئەم ئاڵو گۆری و قەیرانەی ناسیونالیزم چۆن لە بەرژەوەندی ئەم چینە و خەباتی ڕزگاریخوازنە و یەکسانیخوازانەی بشکێننەوە و لە هەمان کاتدا وەڵامێکێش بێت بەو گیژاو و کارەساتە ئابوری و کۆمەڵایەتیەی ئەمرۆ کە کۆمەڵگەی کوردستانی تێکەوتووە.

دەسەڵاتی گەندەڵ و میلیشیایی پارتی و یەکیەتیش
هەر رژیم و دەوڵەت سازی بورژوا ناسیونالیستی کوردیە


بە جیا لە ووردەکاری ئەجیندە سیاسیە بورژوا ناسیونالیستیەکەی، گەر لە دیدگایەکی فراونترەوە سەیری بکەین، ئەبینین کە “بزوتنەوەی گۆڕان” هەوڵوتەقەلای بەشیک لە بورژوا ناسیۆنالیستی کورد بوو کە بەر بەو داڕوخانەی پەیوەندی ناسیونالیزم بە پایە جەماوەریەکەیەوە بگرێت. ئەم باڵەی بورژوا ناسیونالیست کە شوناسە سیاسیەکەی و ئایدیەڵەکەی دروست کردنی دەوڵەتی بورژوازی کوردیە، ویستی بە ستراتیژی دەوڵەت سازی “کوردیەوە” بەر بە خەتەری داڕمانی پەیوەندی ناسێونالیزم بە “گەل”وە بگرێت. بەڵام بزوتنەوەی گۆڕانیش بە هەمان دەردی ئەو دیاردە سیاسی و کۆمەڵایەتیانە چوو کە ناتوانی خۆی ڕابگڕیت لەبەردەم میژووی بەرەوپێشچونی کۆمەڵگە و پەرەسەندنی ناکۆکیە چینایەتیەکانی، هەربۆیە دێن و دەرۆن و یان ئەکەونە پەراوێزەوە.
ئەوەی کە ئیستا هەیە و لە فۆڕمی ڕژیمی سیاسی کوردستاندا بەرجەستە بوەتەوە، تەنانەت لەو کاتەشدا کە “گۆڕان” دروست بووبوو، ئەوە هەمان ئەو دەوڵەت سازیەیە کە ناسیونالیزم بۆی تێکۆشاوە، بەڵام لە مێژووی واقعی خۆیدا و لە فۆرمە كۆنکرێتیەکەیدا هاتۆتە دی، کە “ئایدیەڵ”! نیە و زیاتر لەژیر دەستی دەسەڵاتداری پارتی و بە پلەیەکی کەمتر یەکێەتی فەراهەم هاتووە و بەرهەمدێتەوە. لەم بارەیەوە ئەوە گرنگ نیە و لە جەوهەری مەسەلەکە ناگۆری کە ئەم دەسەڵاتە میلیشیایی و گەندەڵە و بنەماڵەییە و تایبەتمەندی خۆی هەیە، چونکە ئەمیش هەر دەوڵەت و ڕژیمی سیاسی نەتەوەیی بۆرژوازی کوردە هەر چەندە “پۆخت” و کامڵ و لیبراڵ نیە، وەیا هێشتا دەوڵەتێکی سەربەخۆ نیە. ئەوە هەمان پرۆسەی حوکمڕانی و دەسەڵاتداریەتی و دەوڵەتداریی بورژوا ناسیونالیستی کوردە کە لە ئارادیە و ئەگوزەرێ و هەر ئەم ڕژێمەشە کە لە سەر بناغەی ماددی چینایەتی کۆمەڵگە و پەرەسەندنی ناکۆکیەکانی ئەم لێکترازانەی فەراهەم هێناوە لە نیوان ناسیونالیزم و زۆربەی زۆری جەماوەردا.
دیارە بە چاکسازی ناتوانرێ خەسەڵەتی چینایەتی ڕژێم بگۆڕدرێت و چاکسازخوازنێش لەو تۆخمە نین. جەنگی گۆڕانکاری لە کوردستاندا جەنگی چینایەتیە و لیرەوە سەرچاوە ئەگرێ و دۆخ و قۆناغی ئەم جەنگە لە هەر ئاستێکدا بێت لەم جەوهەر و ماهیەتە چیانیەتیە ناگۆڕی. وە بورژوا ناسیونالیستە چاکساز خوازەکان تەنها ڕێگری جوراو جۆرن لە بەردەم فراوان بوونەوە و قووڵ تر بوونەوەی ئەم جەنگە چیانیەتیە و تیژکردنەوەی خەسڵەتی کرێکاری و سۆشیالیستانەی گۆرانکاریەکان.
دوژمن بەکەمگرتن و نەبینینی بنەمای چینایتی بورژوازیانەی ناسیونالیزم و ڕژیمە میلیشیایە لەسەر کار بووەکەی و ڕیسوا نەکردنی بەرژەوەندی هاوبەشی هەموو ڕەوت و حزبە سیاسیەکانی بورژوازی و ئۆپۆزسیۆنی بورژوازی لەگەڵ ئەم ڕژێمەدا، غافڵ بوونە لە بەرەی دوژمن و دینامیزمە سیاسیە چینایەتیەکەی. تاکتیکی سیاسی کاراما و دروست بۆ ئەم بزوتنەوە جەماوەریەی کرێکاران و نەدارنی کوردستان و بەهیز کردنی بەرەی جەنگی چینایتیمان لە هەر کات زیاتر بۆتە زەرورەتێک. هەر بەو پێیەش وەهم پەیداکردن بە رژیمی ئێسلامی و قەومی لە بەغدا و هانا بردن بۆیان، بەرەی جەنگی کرێکاران و لاوانی کچ و کۆری تامەزرۆی ئازادی و یەکسانی لاواز ئەکات و ئەبێتە بەهانەیک بە دەست بۆرژوا ناسیۆنالیست و ڕژیمەکەیان بۆ لاواز کردنی جەنگی ڕزگاریخوازانەی چینایەتیمان.
چینی کرێکار و چەوساوە و نەدارانی کوردستان لەهەر کات زیاتر و لە گەرمەی ئەم وەزعە کارەسات بارەدا پیویستیان بە بەرزکردنەوەی ئاستی ئامادەیی سیاسی و ریکخراویی وهوشیاری چینایەتیانن. ئەمەش بەبێ بەدەستەوە گرتنی تیوری شۆرشگیرانەی مارکسیستیی بۆ بە سەرکەوتنگەیاندنی خەباتی چینایەتی سەربەخۆی خۆیان بە ئاراستەی ڕزگار بوون لە کۆتوبەندی سەرمایە و ڕژیمی سیاسی نوینەری لە کوردستان وعێراقدا و دامەزراندنی سۆشیالیزم مەیسەر نابێت. پتەوکردن و بەرینکردنەوەی هاوخەباتی لەگەڵ سەرجەم هاوچینەکانمان لە سەرتاسەری عیراقدا ڕێگەی بەرەوپێشچوونە نەک هانا بردن بۆ ڕژیمی ئیسلامی و قەومی لە بەغدا.

‌ئاڵوگۆری شۆرشگێرانە و سۆشیالیستی و وەلانانی هەردوو
رژیم لە کوردستان و لە عێراق


هیچ ئاڵوگۆریکی شورشگیرانە ناتوانی لە کوردستاندا ڕوو بدات گەر لەم جەمسەرگیریە چینایەتیەی ئەمرۆی ئەم کۆمەڵگەیەوە ‌‌هەڵنەقوڵا بێت و عەکسکەرەوەی ئەم سەردەمە مێژوویەیە نەبێت کە کوردستان پێیناوەتە ناویەوە. بەرژەوەندی خەباتی ڕزگاریخوازانە و یەکسانیخوازنەی کریکاران و زەحمەتکێشان لە کوردستاندا ئەوە ئەخوازی کە چاوەڕانییان وەلانابێت بۆ هەر ڕەوت و لایەن و هیزێک یا ڕژێمێکی بورژوازی چ لە ناوخۆی کوردستان و چ لە دەرەویدا و فۆکۆسی خەباتیان لەسەر فەراهەمهینانی ئالوگۆری ڕیشەیی و شۆڕشگیرانە و بەرجەستەکردنەوەی هاوخەباتی چینایەتی و نێونەتەوەییان بێت لە سەر ئاستی کوردستان و عیراق.
ئەوە فاکتێکی ئۆبژیکتیڤە کە ئاڵوگۆری ڕیشەیی لە کوردستاندا ناتوانی لە ڕێگەی گەڕانەوە بێت بۆ دواوە و بۆ دۆخ و هەلومەرجی پێشتری کوردستان، چونکە ئیستای ئەم کۆمەڵگەیە بەرهەمی میژوویەک و پرۆسەیەکی ئاڵۆزی پر لە کێشمەکێشی سیاسی و سەربازی و کۆمەڵایەتی هەمەلایەنەیە. بەهەر هۆیەکەوە بێت لاسەنگی تەرازوی هیزی چینایەتی لە ناوخۆی کوردستاندا، بە دریژایی میژوویەکی چەند دەیەیی، لە بەرژەوەندی ناسیونالیزم و هیزەسیاسیەکانی بووە. و هەروەها لەئاکامی کێشمەکێشی نیوان ‌‌هێزەکانی ناسیونالیزمی کورد و ڕژێمە یەک لە دوای یەکەکانی ناسیونالیستی عەرەبی و ئیسلامی سیاسی لە عیراقدا، و بەردەوامبوونی ستەمی نەتەوەیی بە دریژایی ئەو ماوانە لە سەر خەڵکی کوردزمان، و لە ٢٠٠٣ ش بەدواوە و لە ئاکامی داگیرکردنی ئەمریکا بۆ عیراق و هەوڵەکانی ئەم دەوڵەتە ئیمپریالیستیە بۆ پاراستنی بەرژوەندە جیوسیاسیەکانی لە عیراق و ناوچەکەدا، حکومەتی هەرێمی کوردستان هاتۆتە ئاراوە، وەک بەشیک لە حکومەتی فیدراڵی عیراق، و كیشمە كێشەکان لەم فورمە سیاسیەدا نیشتۆنەتەوە و قەراریانگرتووە. دیارە ئەمەش لە سەر حسابی دریژە دان بە ئیمتیازات و دابەشبوونی نەتەوەیی و تایفی لە سەرجەم عیراقدا دامەزراوە و بەڕیوە ئەچێ.
لەگەڵ ئەوەشدا کە لە ئیستادا، بە شیوەیەکی گشتی، زوڵمی نەتەوەیی لە سەر کوردزمان نەماوە، وە لە فۆرمی حکومەتی هەرێمی کوردستاندا قەوارەیەکی سیاسی بۆ بورژوا ناسیۆنالیزمی کورد دروست بووە، بەڵام هەر بەم هۆیشەوەیە کە هێشتا “مەسەلەی کورد” وەک کێشیەک لە ئارادیە. پرۆلیتاریای کوردستان پێویستی بەوەیە سیاسەتێک پراتیک بکات کە ڕمی ناسیونالیزمی کورد کول بکات و فرسەتی نەداتێ لەدەست گیژوای ئەمڕۆی، خۆی دەرباز بکات. هەر لەم ڕاستایەشدایە کە پێویستە بە دوای گۆرانکاری ڕیشەیی و ڕاماڵینی ڕژێمی لەسەر کاربوو بیت هەم لە کوردستان و هەم لە سەر ئاستی عیراق. وە چارەسەی مەسەلی نەتەوەیی کورد لە دەست بورژوا ناسیۆنالیستەکان دەربهێنێ و لە سەر بنەمای بەرژوەندیەکانی بەرەوپێشبردنی خەباتی چیانیەتی سۆشیالیستانەی خۆی و ڕزگارکردنی جەماوەر لە کارەساتی ئاڵۆزبوونی ئەم مەسەلەیە، کێشەی نەتەوەیی چارەسەر بکات و بە هاوکاری نێونەتەویی هاوچینەکانی لە سەرجەم عێراقدا.
بە پێچەوانەی ئەوەی کە ناسیونالیستە چاکسازیخواز و ڕیفۆمیستە بورژوایە جوراوجۆرەکان و نیمچە لیبراڵەکان باسی ئەکەن و ڕەواجی پێئەدەن، هەم لە کوردستان و هەم لە عێراقدا تەنانەت دامەزراندنی ڕژێمێکی سیاسی نا قەومی و عەلمانی کە لە سەر بنەمای مافی یەکسانی هاوڵاتیبوون وەستابێ و بەدەر بێ لە هەر هەڵاواردنیکی دینی و تایفی و نەتەوەیی و ڕەنگ و جێندەر و…هتد، هەرچی زیاتر پەیوەست بوەتەوە بە چونە پێشەوەی بزوتنەوەی کرێکاری و کۆمۆنیستیەوە لە هەردوو شوێندا، وە بورژوازی نە ئەو کارە ئەکات و نە ئەیەوێت ئەنجامی بدات.
هەمووان ئەبینین کە چۆن هەر مەسەلەیەکی سیاسی گرنگ و ڕیفۆرمێکی جدی و بایەخدار و پایەدار لە بواری ئازادی و مافی یەکسان و خۆشگوزەرانی، لە چەشنی دابین کردنی ئازادی و یەکسانی ژنان، جیاکردنەوەی دین لە دەوڵەت، یا دابین کردنی بیمەی بێکاری بۆ هەر کەسێکی بێکار، پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری تەندروستی و خویندنی پێشکەوتوو و گشتی خۆرایی بۆ هەمووان، دابینکردنی خانووبەرەی هاوچەرخ بۆ هەر کەس بە گۆێرەی پیویست و…هتد، پەیوەست بوەتەوە بە هیز وتوانای بزوتنەوەی کرێکاری و سۆشیالیستیەوە. ئەمانە هەر هەموویان داواکاری ڕاستەوخۆ و ئێستایی جەماوەری کرێکاران و زەحمەتکێشان و ژنان و گەنجانن بەڵام هەموو ڕەوتەکانی بورژوازی دەسەڵاتدار و ئۆپۆزسیۆن نەک هەر وەڵامیان پی ناداتەوە بەڵکو سەرکوتی خەباتکارانی ئەم داوکاریانە ئەکەن. هەربۆیە فەراهەم هینان و فەرزکردنیان کەوتۆتەوە سەرشانی بزوتنەوەی کریکاری و سۆشیالیستی و بەرەوپێشچوونی هەم لە عیراق و هەم لە کوردستاندا.
ئەمرۆ هیشتا پشکۆی ڕاپەڕینی ئوکتۆبەر لە شارەکانی خواروو و ناوەراستی عێراقدا نەکوژاوەتەوە و تازە لە کوورەی قەیرانیکی کۆمەڵایەتی و سیاسی فراواندا بەریوەیە سەرلەنوێ بگەشێتەوە بە ئاستیکی بەرین تر و کارامه تر، و لە کوردستانیشدا کار بە ئاستی قەیرانێکی هەمەلایەنە گەیشتووە و جەماوەر ئۆقرەی لێبڕاوە و لە فرسەت ئەگەڕی بۆ فەراهەمهێنانی ئاڵوگۆڕی رێشەیی. هەر ئەمش وای کردووە کە ڕیگەی دەرچوون و بەرەوپێشچوون بەکردەوە پەیوەست بوبێتەوە بە توندوتۆڵکردنەوەی هاوخەباتی کرێکاران و نەداران وچەساوەکانی هەردوو کوردستان وعیراق و ڕابەریکردنیان بۆ سەرجەم تۆیژ و جەماوەرە ناەرازیەکان لە هەردوو لادا بۆهەڵپیجانی شۆرشگێرانەی ڕژیمی لەسەر کار بوو لە عێراق و لە کوردستاندا.
بەرەوپێشچوونی ڕیزی خەباتی یەکگرتووی کرێکاران و زەحمەتکێشانی کوردستان وهەنگاونانی گرنگ لە بورای رێکخراوبوونیان لە دەوری ئاسۆ و ئامانجی رزگاریخوازانە وسۆشیالیستیان، پێشرەویکی جیدی و چارەنوس سازە بەرەو کۆتایی هێنان بە رژێمی سیاسی میلیشیایی لە کوردستاندا و دامەزراندنی دەسەڵات و ئیرادەی سەربەخۆی سیاسی جەماوەری کریکاران و نەدارن لە جێگەیدا. نەک هەر ئەمش بەڵکۆ هەر پێشرەویەکی لەم چەشنە بە راستەوخۆیی تینێکی گەورە ئەدا بە ئاگری راپەرینی کرێکاران وچەوساوەکانی سەرجەم عێراق.
ئەمڕۆ چینی چەوساوە و نەدار لە عیراق و کوردستان پێێان ناوەتە ناو گۆرەپانی سیاسی و خەباتی سیاسی جەماوەری بۆ فەراهمهێنانی ئاڵو گۆڕێ رێشەیی و وەلانانی هەردوو رژێمی لە سەر کار بوو لە عیراق و کوردستاندا، ئەم خەباتە لە پێشرەوییدا بێت یا دەرگیری ڕێگیری هەمەلایەنە بێت لە ئێستادا، جیاوازیەک دروست ناکات لە سەر ئەو واقعە کە هاتۆتە ئەجیندەی میژووەوە و بە کردەوە لە ئارادایە. ئەرکی بزوتنەوەی کرێکاری و پرۆلیتاریای سۆشیالیستە کە ستراتیژی فەراهەم هێنانی ئاڵوگۆری سۆشیالیستی لە سەرجەم عیراقدا بەو پەڕی پێداگریەوە پەیڕەو و پیادە بکات لە ناو ئەم جەنگە فراونە جەماوەریەدا و ئەم قەیرانەی دەسەلاتی بورژوازیدا، و هاوخەباتی کرێکاران و زەحمەتکێشان و نەدارانی هەردوو ئەم كۆمەڵگەیە بەو پەڕی تواناوە بە ئەنجام بگەیەنێ. هەر لەم راستەیەشدا، ڕیزی ئەم خەباتە نیونەتەوەیەی بەرەوپێش بەرێت لە سەرجەم ناوچەکەدا. لەم هەلومەرجە شۆڕشگێرانەی عیراق وکوردستاندا، بورژوازی و هێزەکانی بە دەستەوسان نامێنێتەوە هەربۆیە ئەرکی پرۆلیتاریای سۆشیالیستە ڕچە بشکێنی و پاشەکشە بکات بە ئیسلامیست ونەتەوە پەرست وتایفیەکان و ئاڵای خەباتی چینایەتی رزگاریخوازانە و نیونەتوەیی کرێکاری بە هیزەوە بەرزبکاتەوە .
داواکاریەکانی کرێکاران و کارمەندانی کوردستان بۆ دابەش کردنی مووچە لە لایەن ڕژیمی بەغداوە كێشەکەیان چارەسەر ناکات، بە پێجەوانەوە دروست ئەوەیە کە کرێکاران و کارمەندان نوێنەرانی خۆیان هەڵبژێڕن و فەرزی بکەن بەسەر دەسەڵات لە کوردستان و لە بەغدا ، وە چاودیری ڕەسمی بن بە سەر پرۆسەی ناردنی موچە و دابەش کردنی لە کوردستاندا. بەڵام سەبارەت بەو لایەنە سیاسیانەی کە باس لە دامەزرادنی ئیدارەی لا مەرکەزی ئەکەن لە سەر بنەمای فیدراڵی پاریزگەکان، ئەوە هەم دەستخەڕۆکردنی جەماوەرە و هەم سیاسەتی خەڵتینەرانە و ئۆپۆرتیونیستانەی ئۆپۆزسیۆنی بورژازیە لە کوردستاندا.
ئیستا کە وەهم بە دەسەڵاتی کوردی تا ڕادەیەکی باش ڕەویوەتەوە کاتی ئەوە هاوتووە لە ناو ئەم پێشکەوتنە گرنگە لە مێژووی ڕزگاری خوازانەدا، بەرەی دۆست و دوژمنی نەدارن و زحمەتکێشانی کوردستان بە ووردیکی زیاترەوە بناسین و نە دین و تایفە و نە نەەتەوەو و نە هەر ئایدیۆلۆژیەکی بۆرژوزای نابێ بەرچاومان بگریت و ێیویستە خەباتی ڕزگاریخوازنەی هاوچینەکانمان لە سەرجەم کوردستان و عێراق و ناوچەکدا بە تەوژمێکی بەهێزەوە بەرەو پێش بەرین.
ئەمڕو هەر دەستپێشکەریەک بۆ ڕێکخراوبوونی جەماوەری کرێکاران و گەنجانی كچ و کوڕ و ڕیزی ملیونی بێکاران لە ڕێکخراوەکانیاندا لە دەوری بەرژوەندی چیانیەتی و ئامانجە سیاسی و کۆمەلایەتیە ئازادیخواز وێەکسانیخوازەکانیان هەنگاۆیکە لە بەرەوپشێچوونی رەوەندی شۆرش و ئاڵۆگۆریی ریشەیی. هەر پلە لە ڕێکخراوبوون لە سەندیکا و فیدارسیۆنەکان و نەقابە کریکاریەکان و یەکیەتیەکانی لاوان و قوتابیان و هەر پلە لە بەرەوپێشجوونی بزوتنەوەی ئازادیخوازانەی ژنان و ڕیکخروابوونیان و هەر پلە لە دامەزراندنی ئورگانەکانی دەسەڵاتی ڕاستەوخۆی جەماوەری زەحمەتکێشی ناڕازی و ڕاپەریو لەدەست ستەم و برسیەتی و بێکاری لە گەڕەک و شوینی کاردا هەنگاوی گەورەن لە ڕەوەندی فەراهەم هێنانی ئاڵۆگۆڕی شۆرشگیرانە لە کوردستان و لەعیراقدا. شۆڕشی کۆمەڵایەتی کرێکاران و نەدران و برسیەکان بزوتنەوەیەکی کۆمەڵایەتی و سیاسی و فکری هەمە لایەنەیە، هەر پلەیک لە بەرەوپیش چوونی ئەم بزوتنەوەیە هەنگاوێکە لە ڕەوندی فەراهەم هینانی ئەم شۆرشە.
با ڕیزی خەبات و هاوکاری لە نێوان هەموو ئەم ئۆرگانانەی جەماوەری ئازادیخواز لە کوردستاندا بەهێز کەین و هاوکارییان لە سەر ئاستی عێڕاق بەرەوپێش بەرین. ئەرکی پرۆلیتاری سۆشیالیستە دەوری مێژووی خۆی بگێرێت لەم ڕەوندە زیندو و هەمەلایەنەی خەبات بۆ فەراهم هینانی ئاڵۆگۆری شۆڕشگیرانە و سۆشیالیستی لە کۆمەڵگەی کوردستان وعیراقدا.

موئەیەد ئەحمەد
٨ تەموزی ٢٠٢٠

Previous
Next
Kurdish