Skip to Content

خوێندنەوەیەک بۆ ” زمانم ئەگەڕێنمەوە ناو دڵم “ی ڕامیار مەحمود.. رۆژگار خالید

خوێندنەوەیەک بۆ ” زمانم ئەگەڕێنمەوە ناو دڵم “ی ڕامیار مەحمود.. رۆژگار خالید

Closed
by ئاب 16, 2024 General, Literature


پێش هەر شتێک دەمەوێت ئەوە بڵێم :
کاتێک بێدەنگی و هیچ شتێک ناڵێت و قسەکان و خەمەکان لەدڵت هەڵدەگری ئەوە بێدەنگ نیت ، مردووی .
هەر بۆیە /
دەردە دڵ و ورتەورت و دەنگەدەنگ و گلەیی سەر لێوەکان و وڕێنەخەو و دڵڕەقی و دڵەڕاوکێ و بێ تاقەتی و هیلاکی زۆر ، بەشێکن له تێکدانی فکری ئینسانەکان .
لەگەڵ ئەوەش بێدەنگی و پرسیارنەکردن و دانیشتن ، بەشێکن لەو گەمە فیکرەی وادەکات کۆتایی بەهەموو شتێک بهێنێت .
ئالێرەدا
نووسەر بەناونیشانی کتێبەکە و کۆمەڵەشیعر و چەند پارچە شعرێک لە تێفکرینێ شەڕی سەردەم و شەڕی ڕابردوو و شەڕی زەمەن و شەڕی مانەوەی مرۆڤەکان دەچێت .
لەڕاستیشدا شیعری کوردی مێژوویەکی دوور و درێژ و پڕ لەشانازی و پڕ لە هەوراز و نشێوی هەبووە .
هەر ئەوەشە وادەکات زمانی کوردی و شیعری کوردی لەناونەچووە یانیش نەفەوتاوە یانیش بزر نەبووە .
چونکە ئەدەبیاتی ئێمە و زمانی گێڕانەوەی ڕووداوەکان و دەقی چیرۆک و ڕۆمان و بەسەرهات و مێژوویی کۆمەڵایەتی و سیاسیمان لەناو شیعردا وجوودی هەبووە ، جگە لەوەش شیعری کوردی لەپاڵ پەیامی خۆشەویستیدا خەباتی سیاسی و نەتەوەیی گەیاندووە .
ئەگەر ووردببینەوە ئەدەبیاتی ئێمە بەگشتی و زمانی گفتوگۆکردن و قسەمان و دەنگە دەنگ و گلەیی سەر لێوەکانمان ئاوازێک و فۆڕمێکی شیعری وەرگرتووە .
لەپاڵئەوەشدا شیعری کوردی زیاتر بەلای سۆزداری و دروستکردنی وێنەیەکی گەورە بووە بۆ بەبیرهێنانەوەی ڕابردوو و بەستنەوەی بەئێستادا ئەوەش وایکردووە کاریگەری بەهێزی بەژیانی ئێستاماندا هەبێت .
بۆیە دەبینین وەک پێویست نەتوانراوە ئەدەبیات و دەقی شیعرییمان لەخەمی داهاتووبێت و ڕابردوو تێکبشکێنێت و لەبیری بکات .
هەتاوەکو ئێستا نەمانتوانیوە وەک پێویست شیعری فکری بنووسین و پرسیاری جددی دروست بکەین و وەڵامی جددیمان بۆ ئەو شتانە هەبێت دەمانەوێت لێی تێبگەین .
لەو ڕوانینەوە رێگە بەخۆم دەدەم و بڵێم
لەم کتێبە //
هەموو شتێک ووجودی هەیە جگە لە ژن ، چونکە ژن لەهەر شوێنێک بێت یا شوێنەکە جواندەکا یانیش وەها تێکی دەدات و ناهێلێت شتەکان وەکو خۆیان بمێننەوە .
لەغیابی ژن
خەیاڵ هەیە و گومان هەیە و درزبردنی ناخ هەیە و شکان و دونیاییەک هەیە لە تونێلێکی دوور و درێژی تاریک دەچێت و هەموو شتێک وونە !
لەبەر ئەوەی زمان نادوێت و نووسینەکان نووسینی نێو دڵن ، بۆیە دەکرێت دڵ فێڵمان لێبکات چونکە دڵ بەڕاستگۆیانە درۆکان نیشان دەدات و وادەکات ڕقمان لێی بێت و لەبیری نەکەین و بێئاگاییانەش خۆشمان بووێت !
لێرەدا شاعیر خەریکی دروستکردنی وێنەیە و مێشکمان هیلاک دەکا و دڵمان پڕدەکات .
_ لەسەرەتایی کتێبەکە تاوەکو کۆتایی بەدوای عەشقێک بووم ووجودی نەبوو .
_ چاوەڕێی گەڕانەوەی هەستێکم بووم ئەو هەستە و وجوودی نەبوو .
_ چاوەڕێی مردن بووم هەرگیز و هەرگیز ئەو مردنە نەهات .
_ چاوەڕێی ئارامی بووم ئەو ئارامییەم نەبینی .
لەناوەڕۆکەکەیدا دەتوانم بڵێم /
وەک نموونە //
_ بەشێکی ئەم دەقە دەچێتە خانەی نووسینی ئەزموونی ژیان و زانینی شتانێک وەکو برین وەهایە کاریگەری و برینی شوێنەکەی دەمێنێتەوە ،
ژیان شتێکی باشە ئەگەر گەرما و خۆڵبارین و کوردایەتی بهێڵن . لاپەڕە ٦٥
_ چەند شیعرێک وەک لێکدانەوە و تێفکرینی شتانێک دەبینرێت لەخەیاڵ دەچێت ،
ژیان تەنها سەفەرێکە بەناو مردندا . لاپەڕە ٧٤
_ بەشێکی دیکەی وەک هەستە و تێگەیشتنە لەوەی چ دەگوزەرێت لە ژیانمدا .
تێئەگەیت شۆرشی مرۆڤی نائومێد شیعرەو هیچی تر . لاپەڕە 77
_ بەشێکی دیکەی گفتۆگۆیە لەگەڵ سروشت و زەمەن و کات و شوێنەکان .
دڵی خۆت تەسلیمی هیچ دۆستێک مەکە
چونکە جەهەنەمم لە خەڵکی بینیوە . لاپەڕە 56
_ بەشێکی دیکەی چارەسەری ئەو کێشانە دەکات لەڕێی تێگەیشتن بۆ بوونەوەرانەی هەن لە دەوربەرمان .
کێشەی نێوان من و ئەم جیهانە ئەوەیە
من هەمیشە لەئاوەڕدانەوەدام
لەجیهانێکدا هەرگیز ئاوەڕناداتەوە . لاپەڕە 67
_ بەشێکی دیکەی دواندن و پرسیارکردنە لە بارەی ووجودیەت و مێژووی مرۆڤەکان .
بۆمن قورسیەکی تێدایە قسەکردن لەسەر مرۆڤ . لاپەڕە 79
_ بەشێکی دیکەی وردبوونەوەیە لە پرسی مرۆڤەکان و هەستی نەتەوایەتی و هەستی کوردبوون .
شاعیری ڕاستەقینەتەنها کەسێکە توڕەیە لەم جیهانەدا
لەم کوردستانەدا نەک ژیانێکی ڕاستەقینە تەنانەت گۆڕیکی شەریفانەش زەحمەتە . لاپەڕە 80
_ بەشێکی دیکەی بێئومێدبوونە لە ژیانکردن لە کوردستان بەگشتی و ژیان لەشارەکاندا .
هەر هیچ نەبێت شتێک بڵی
من دوور لەووڵاتی خۆم دەژیم
خۆزگە یەکێک ئاڵایەکی لەسەر ماڵەکەم هەڵئەدا
من هیچ بارودۆخم باش نییە . لاپەڕە 58
_ بەشێکی دیکەی دۆزینەوەی ژیانە و وونبوونی خودە .
چەکی من دڵمە
شۆڕش بریتیە لەبیناکردنی خەیاڵ لەناو دڵدا . لاپەڕە ٧٧
با بگەڕینەوە ژووەرکەی خۆمان
گلۆپی ئەم شارە وەک دڕک بەچاوما ئەچێت . لاپەڕە 91
_ بەشێکی دیکەی بەدیهێنانی دادپەروەرییە و تێکشکانی فکری چینایەتییە .
تۆ تەماشا بکە ئەم شارە جوانە
تەنانەت ئەم ووڵاتە جوانە
هیچی تۆی تیا نییە
تەنها خەونەکانت نەبێت . لاپەڕە 49
هەر بۆیە ئەو شتانەم بەفکری هات :.
هەر بەجددی مرۆڤ بوونەوەرێکە خۆی لەسەرووی ئەقلانیتەوە دەبینێت و هەست دەکات لە شوێنێک دەگیرسێتەوە و چۆنیش لێی تێدەگات ؟!
و / ئایا هەڵهاتن لەئەقڵانییەت بەرەو نائارامی و تەسلیم بوونە بەئەرزی واقیع و پەشیمان بوونەوە نییە لەوەی نەژیاوین .
مرۆڤەکان لەچ سەردەمێک و زەمەنێک و دەژین و ئومێدییان بەژیانیان هەیە ؟!
و / دونیاییەک لە گومان هەیە و کەچی قەترەیەک لە باوەڕ و یەقینمان هەیە .
لەم دەقە نووسەر چەندە کاریگەری فکری رۆژئاوای بەسەرەوەیە ئەوەندەش تاریکییەک یا ئاگری یانیش هێزێکی فیزیکی یانیش مەترسی وادەکات پرسیار دروست بکات لەبارەی پێشهاتەکانی بەردەمی .
_ چەندە بڕوای بە ئێستای هەیە ئەوەندەش ئاوەڕ لەڕابردوو دەداتەوە .
_ چەندە شەڕی مانەوە دەکات ئەوندەش شەڕی خۆکوژی دەکا .
_ هەر ئەوەشە وادەکات ئاستی نووسینی و گەمەی ووشەکان ئەوەندە هەستیار بی هەست بکەی ئەم کتێبە بۆ تۆ نووسراوە بەڵام لە کۆتایی تێدەگەی کەسێکی دیکە هەیە لەناو بوونت ، تارمایی هەیە یانیش سێبەرێک هەیە بۆ ئەوی نووسیوە نەوەک بۆ تۆ .
_ تێگەیشتن لە ووشەکان مانایەکی نییە ، بەبێ تێگەیشتن لە مانا و مەبەستی ئەودیوی پشت ووشەکان ، چونکە لەودیو هەر ووشەیەک کۆد و ڕەمز و پرسیاریش هەیە .
نووسەر بەدوای هەستەکان دەگەڕێت، کەچی ئێمەی مرۆڤ تەنها بەدوای هەستی بیستن و بینین و گۆکردن و تامکردن و چەندین هەستی دیکەین .
نووسەر پێمان دەڵێت لەڕاستیدا مرۆڤەکان لەژێر کاریگەریی سەدان هەستن .
هەستی تەنیایی و دووری و نەتەوەیی و نیشتمانپەروەری و نائومێدی و نائارامی و گەنجی و پیری و فەقیری و بێکەسی و توڕەیی و دیلی و هەستی نەخۆشی و ئەو هەستانەی هەر کەسێک لێی تێدەگات .
کاتێک مرۆڤ نوقمی کێشەکانی ژیان دەبێتەوە ، بەدڵنیاییەوە وردە خۆشییەکان ناتوانن ئەو مرۆڤە بگەڕێننەوە بۆ ئەو شێوە ژیانەی تێدا ژیاوە .
چونکە مرۆڤ بوونەوەرێکە شتێک فێردەبی ، دەیان شتی لەفکر دەچێتەوە ، وەڵامی پرسیارێک وەردەگرێت دەیان پرسیار و وەڵامی لەفکر دەچێتەوە .
دەگاتە تەمەنێک یادگەی بەجۆرێکە پێی وایە هەموو شتێکی لەفکر دەچێتەوە هەست دەکا هەبوون و نەبوونی وەکو یەکە .
کەچی بینینی یا بیرکەوتنەوەیەک یا بیستنی یا خۆشییەک یا ترسێک وادەکا بگەڕێینەوە بۆ هەموو سەردەمێک .
لەم دەقە تێدەگەین نووسەر
_ شەڕێک هەیە ئەو شەڕە شەڕی هەموو مرۆڤێکە و هەتا دونیاش هەیە ئەو شەڕە کۆتایی نایەت .
_ مرۆڤێک هەیە مرۆڤایەتی لەزەواق ناییە و کەسیش دەرەقەتی نایەت .
_ ژیانێک و مردنێک و مرۆڤێک و تابووتێک هەیە بۆ مردن ئامادەنەکراوە بەڵکو بۆ ئەوە دروستکراوە کەنەمرین .
ئەم کتێبە بخوێنەوە بۆ ئەوەی نەمریت ، بوونت مانایەکی هەبێت و عەرشی ژیان گاڵتەت لەگەڵ نەکات و هەست بکەی بارگرانی .

Previous
Next
Kurdish
Powered by TranslatePress