نەوەی ئایندە و هەڵە سیاسیەکان … ئارام ئازاد

کە دەربارەی دەسەڵاتی ڕەها دەخوێنینەوە ڕەنگە پێمان وابێ شوناسی ئەو دەسەڵاتە لە هەموو وڵاتێکی دنیا وەک یەک بێ و پێناسێکی گشتی هەبێ بۆدەربڕینی ، بەڵام لە ئەرزی واقیعدا ئەم دەسەڵاتە لە وڵاتێک بۆ وڵاتێکی تر جیاوازە ئەوەش بە جیاوازی ئاستی ڕۆشنبیری و مەعریفی و توانایدەسەڵاتدار بۆ بەڕێوەبردن ، دەسەڵات ڕای میللەت دروست دەکا بە باش و بە خراپ ، باش و خراپیش وەک دوو پەیکەری پەرستن وان ئەوەی باش تاماوەیەکی درێژ لە بیر و هزران دەمێنێتەوە و ئەوەی خراپیش بە شکاندن و مەرگی ئەو پەیکەرە بە کۆتا دێ .
جۆرج ئۆرویل لە کتێبی ۱۹۸٤ دا جوانترین وێنای دەسەڵاتداری و سیستەمی بەڕێوەبردنی کردووە ، کاتێک کە کۆمەڵێک کەس دەست دەکەن بەدروست کردنی وڵاتێک لەسەر خاکی بەریتانیا ، دەسەڵاتی ئەم وڵاتە نوێیە ژیانێک بۆ خەڵکەکە دروست دەکەن بە فرو فێڵ و درۆ ، لە هەموو شوێنێکتی ڤی گەورە دادەنێن بۆ ئاراستەکردنی خەڵک ، ئەوەی ئەم ئاراستەیەش بەڕێوە دەبا دوو پارتن یەکیان پارتی (ناوەخۆ) و ئەوەی تریان پارتی (دەرەوە)و لەسەروی هەموشیانەوە (برای گەورە) یەک هەیە کە ئاراستەی دوو پارتەکە و گشت دەکا ، وەزارەتی راستی کاری تەنها بڵاوکردنەوەی بابەتیناڕاستە ، وەزارەتی ئاشتی گرنگی تەنها بە شەڕ دەدا و وەزارەتی خۆشەویستی تەنها کار لەسەر ئازاردانی ناخ و دەرون و مێشکی خەڵک دەکا.لەمەودای ئەم کتێبەوە دەتوانین وێنای بارودۆخی کوردستان بکەین کە چۆن بەڕێوە دەبردرێین لەلایەن پارتی ناوەخۆ و دەرەوە و چۆن تی ڤی یەکانکاتێک هەواڵێک دەخەنە بەر گوێمان بە ئۆ کەی یەکی باوەڕ بەخۆهێنەر وەڵامیان دەدەینەوە و هەواڵەکەیان لێوەردەگرین و چۆن وەزارەتەکان درۆ وشەڕمان توش دەکەن و خەڵکێکی هەژار دەبێ باجەکەی بدا ، هەرچی وشەی خۆشەویستیە بوونی نەماوە و لە شوێنی ئەو سیاسەتی چەوت و بێ دەنگکردن بە کوشتن لە هەمبەری هەیە .

ئەم دەسەڵاتەی ئەمڕۆی کوردستان بەڕێوە دەبا شکستی خۆی ڕاگەیاندووە ، نزیک ٢٠ مليار دۆلاری قەرز بۆنەوەی دوای خۆیان لە دەسەڵات وەک میرات دەهێڵنەوە ، نیوەی خاکی لەدەست دراو و نیوە لە ئەگەری هەموو خولەکێک حازری شەڕ بە دەهێڵنەوە ،لە هەمویشی گرنگتر کۆمەڵێکی گەنج کە مێشکیان جگە لە چەک قسەی تر وەرناگرێ دەهێڵنەوە ، لەنێو ئەم هەموو گێژاوە سیاسی و ئابوری و فیکریەنوقتەیەک لە هیواش نابینرێ لەم هەموو ڕەشبینی و تاریکیە بۆ نەوەی ئایندە لە حوکمڕانی کوردستان چونکە هەڵە سیاسیەکان هێندە زەق و ئابوریەکانهێندە بێ ئومێدی و فیکری گەنج هێندە شەرمهێنەرە کە نازانی کام ڕێگایە بەرەو ئاسۆیە ، وەک دکتۆر ئەحمەد زوەیل ڕوو دەکاتە کۆمەڵانی خەڵکیعەرەب بە تایبەتی گەنج و لەدژی دەسەڵاتدارانی عەرەب پێیان دەڵێ ( ڕۆژئاوا زیرەک نین ، ئێمە گێلین ، ئەوان تەنها دێن پشتگیری دەسەڵاتی شکستخواردوو دەکەن تا سەرکەوێ ، ئێمەیش دژایەتی سەرکەوتوو دەکەین تا بکەوێ ).لە کۆتایی دا پێویستە ئاماژە بەو بدەم کە چەمکی شکستم هێنا پێویستبوو ببێ بە جۆرێکی فەلسەفە و فەلسەفەزانان لێکدانەوەیەکی باشیان بۆ کردبا بۆ ئەوەی دەسەڵات هەرگیز پێی شەرم نەبوایە بڵێ شکستم هێنا.

Dengekan

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.