فاتیح سەلام و ڕۆچوون لەسۆزدا.. ستار ئەحمەد
بۆ دوورێک
……….
بە خاکی مندا تێپەڕە
گەر ویستت ببیە رووبارێ
ترۆپکی من سپی پۆشکە
ئەی کلوە بەفری ئارام بەخش
کاتێ دنیا کپ و مەنگە و ..
بە هێمنی دێیتە خوارێ
دەستەکانم پڕ پڕن لەپاڕانەوە و
نزای ئۆخژنی هاتنت
شنەبام راسپاردووە
خۆی لەپرچی زەردتا ونکا و
بیئاڵێنێتە گەردنت
ئەدرێسێ نوێ دیاری بکا
بۆ روانینی نیگای قووڵی
هێمای بێدەنگی و شەرمنت
چەپکێ وشەم لەتریفە بۆ چنیوی
دێم لەسەر دڵتی دادەنێم
ئا لەوێوە دەبم بەتۆ
تۆی مشتێ پیتی رژاوی
جریوەی چاو بزی ئەستێران
دەبی بەمن لەدێڕێکا
بۆ دەسپێکی هەنگاوێ نوێ و ..
جێهێشتنی هەڵوەرین و
پێچانەوەی بنە و بارگەی
ماڵئاوایی لەپاییز و
وەرزی خەزەڵوەر و خەزان
ئەی کانیلکەی بن دەوەنی
تاشەبەردی ئەو بنارە
سروە ی تاریک و روونێکی
ردێن سپی و کووڕەوەبووی
ئا ئەو شارە
لەخۆتا جێگەم بکەوە
ببە رەشماڵی هەتایم
قۆڵکە بە قۆڵی سەفەرا و ..
تێکەڵ لاوکی دووریم بە و
کڵۆمیدە ئەندێشەی رازی تەنیاییم
تا حەزێکی یاخی و سەرکێش
لێوڕێژ بێت لەقوڵپی وتن
تا هەناسەکانی ژنێک
پێدەشتێکە لەخۆشویستن
٭ فاتیح سەلام ٭
ئەم شیعرەی فاتیح سەلام کە بە ناوی “بۆ دوورێکە”، شیعرێکی پڕ لە هەست و وێنەی جوانی شاعیرانەیە.
ناونیشانی “بۆ دوورێک” بەتەنها دەستپێکێکی سەرنجڕاکێشە. “دوور” لێرەدا دەکرێت مانای جیاوازی هەبێت: کەسێک، شوێنێک، خەونێک، یان تەنانەت دۆخێکی دەروونی ئارەزووکراو. ئەم دوورییە سروشتێکی گشتی و نادیاری هەیە، کە دەرفەت دەداتە خوێنەر بۆ ئەوەی بەپێی ئەزموونی خۆی، مانای پێ ببەخشێت. تەنها وشەی “دوورێک” هەستی چاوەڕوانی، ئارەزووکردن، و گەیشتن بە ئامانجێکی نادیار دەگەیەن
بە خاکی مندا تێپەڕە
گەر ویستت ببیە رووبارێ.
- لێرەدا “خاک” هێمای جەستە، بوون، یان ژیانی شاعیرە کە ئامادەیە بکرێتە ڕێڕەو بۆ گەیشتنی خۆشەویستەکەی (“دوورێک”) بە ئارەزووەکانی.
ترۆپکی من سپی پۆشکە
ئەی کلوە بەفری ئارام بەخش.
“ترۆپک” ئاماژەیە بۆ بەرزترین ئاستی ڕۆح یان هەستی شاعیر کە بە “بەفر”ی پاک و ئارامبەخش ڕازاوەتەوە. ئەمە وێنەیەکی پاکیزەیی و ئۆخژنی دەروونی دەبەخشێت. شنەبام راسپاردووە
خۆی لەپرچی زەردتا ونکا و
بیئاڵێنێتە گەردنت. - وێنەیەکی ڕۆمانسی و جوانی سروشتییە. شنەبا دەبێتە نێردراوی شاعیر بۆ دەربڕینی سۆز.
چەپکێ وشەم لەتریفە بۆ چنیوی… جریوەی چاو بزی ئەستێران. - تریفە هێمای نەرمی، پاکی، و نهێنییە. شاعیر وشەکانی بەو ڕووناکییە دەچنێتەوە، کە گوزارشت لە قووڵایی و بێگەردی سۆزەکەی دەکات.
: خاڵی سەرەکی شیعرەکە بریتییە لە خواست بۆ یەکگرتن لەگەڵ “دوورەکە”دا. شاعیر دەیەوێت ببێتە شتێک لەو
ئا لەوێوە دەبم بەتۆ
دەبی بەمن لەدێڕێکا.
ئەمە فەلسەفەی خۆشەویستییەکی تەواوکارانە دەردەخات.
بڕگەی: بۆ دەسپێکی هەنگاوێ نوێ و
جێهێشتنی هەڵوەرین و
پێچانەوەی بنە و بارگەی
ماڵئاوایی لەپاییز و
وەرزی خەزەڵوەر و خەزان
- زۆر کاریگەرە. پاییز و خەزان هێمای پوکانەوە و خەم و کۆتایین. گەیشتن بە “دوورێک” دەبێتە وەرزی نوێ، وەرزی گەشەکردن و ئومێد.
هێمای بێدەنگی و شەرمنت” – ئەمە هێمایەکە بۆ ئەو جوانییە شاراوەیەی کە لە دووری خۆشەویستەکەدا هەیە، کەسایەتییەکی ڕەسەن و لەسەرخۆ نیشان دەدات.
زمانی شیعرەکە نەرم و شاعیرانەیە. فاتیح سەلام وشەی سادە و لە هەمان کاتدا پڕمانا بەکار دەهێنێت.
: “کپ و مەنگە”، “خەزەڵوەر و خەزان”، “رژاوی / جریوەی”، کە ڕیتمێکی ناوەکی بە شیعرەکە دەبەخشن و بۆ گوێ خۆشن.
بەکاربردنی وشەی تایبەت بە جوگرافیا و کولتوور:
کانیلکەی بن دەوەنی تاشەبەردی ئەو بنارە
رەشماڵی هەتایم
لاوکی دووری
قۆڵکە بە قۆڵی سەفەرا
ئەم وشانە ڕەنگێکی کوردییانە و ڕەسەنانە بە شیعرەکە دەدەن و وێنەکان زەمینەدار دەکەن.
لەخۆتا جێگەم بکەوە
ببە رەشماڵی هەتایم
قۆڵکە بە قۆڵی سەفەرا و… تا هەناسەکانی ژنێک
پێدەشتێکە لەخۆشویستن”
ئەم چەند دێڕە جەوهەری مانای شیعرەکەن: داواکردنی پەنا و سەقامگیری (ڕەشماڵی هەتایی) و بەشداری لە ژیانی یەکتریدا (قۆڵکە بە قۆڵی سەفەر). دەربڕینی “هەناسەکانی ژنێک / پێدەشتێکە لەخۆشویستن” دێڕێکی زۆر بەهێزە، کە خۆشەویستی ژن بە پێدەشتێکی بێ کۆتایی و بەپیتی خۆشەویستی دەچوێنێت.
بەکورتی :
شیعری “بۆ دوورێک” بەرهەمێکی ناسک، قووڵ، و پڕ وێنەی شیعرییە. شاعیر بە لێهاتوویی توانیویەتی هەستەکانی چاوەڕوانی، ئارەزووی یەکبوون، و ئومێدی نوێبوونەوە لەناو کەشێکی پڕ لە سروشت و
ئارامدا دابڕێژێتەوە. شیعرەکە نیشانەی دەستڕەنگینی فاتیح سەلامە لە بەکارهێنانی زمان و وێنەی شاعیرانەدا بۆ گەیاندنی سۆزێکی مرۆیی گشتگیر.
ستار ئەحمەد
