ئیسلام و ئاین و تاكی كورد …. ئاری زێندینی
هه‌ر له كۆنه‌وه له‌و رۆژه‌ی كه مرۆڤ له‌م زه‌ویه نیشته‌جێبووه( ئاین) یانیش ڕێبازه ئاینیه‌كان وه‌ك یاسایه‌ك له ژیانی مرۆڤه‌كان به‌كارهاتووه, ئاین رۆلێكی گه‌وره‌ی هه‌بووه له ناو كۆمه‌ڵگه‌وخێزاندا بۆیه ئاین هه‌ندێك جار وه‌ك یاسایه‌كی ترسناك وتۆقێنه‌ر به‌كارهاتووه كه له وانه‌یه له بنه‌ڕه‌تیشدا وانه‌بێت ! له سه‌ده‌كانی رابردوو ئاینداری به چه‌ندین شێوازكراوه وه‌ك (رۆژپه‌رستن وئاینی فره‌خوازی و كه‌س په‌رستن زۆری تر,له‌وانه‌شه هه‌ندێك جار مرۆڤه‌كانیان كردبێته قوربانی له پێناوی ئاینێكدا,ئه‌مه ئاستی بیركردنه‌وه‌ی ته‌سكی مرۆڤه‌كان بووه له سه‌رده‌مانی پێشوو, به‌لام ئێستا ئاین له‌ناو كۆمه‌ڵگه دواكه‌وتوو یان ئه‌وانه‌ی تازه پێیان ناوه‌ته گه‌شه‌كردنه‌وه رۆڵێكی ترسێنه‌ری هه‌یه له‌م جۆره كۆمه‌ڵگه‌یانه نه‌توانراوه ئاین بكرێت به‌خته‌وه‌ری ژیان له‌وانه‌یه له‌م كۆمه‌ڵگه‌یانه به‌ناوی ئاین و له پێناوی ئاین چه‌ندین تاوانی ترسناك بكرێت به‌ناوی ئاینه‌وه هه‌ر ئه‌م تێگه‌یشتنه ترسناكه واده‌كات ئاینێكی ترسناك له دایك ببێت واته له وانه‌یه ئاین له بنه‌ڕه‌تدا جێی ترس نه‌بێت به‌ڵام به‌هۆی هه‌ڵه تێگه‌یشتنه‌وه واده‌كات ئاینێكی ترسناك و تۆقێنه‌ر دزه ده‌كاته ناو مێشكی مرۆڤه‌كانه‌وه له‌وێوه بۆ ناو خێزان و له كۆمه‌ڵگه بڵاوده‌بێته‌وه كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی ئاینی ترسناك له دایك ده‌بێت.
گه‌ر سه‌یری خێزان و كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی بكه‌ین (باشوری كوردستان) مێشكی تاكی كورد به‌شێوه‌یه‌ك ئاڵۆزه به‌و دابه‌شبوونه جوگرافیه‌ی كه ناوچه‌كه تێدا هه‌ڵكه‌وتووه واته تاكی كورد ناوچه‌یه‌ك كه پڕیه‌تی له ئایدۆلۆژیایی عه‌ره‌بی و تاڕاده‌یه‌ك زۆر فیكره‌ی عه‌ره‌بی كاریگه‌ری هه‌بووه له سه‌ر بیری ئاینی ودانانی سنووری ئاینی بۆیه تاكی كورد زۆربه‌ی بیرێكی ئاینی ئیسلامی عه‌ره‌بی هه‌یه واته بیركرنه‌وه‌ی عه‌ره‌بیانه‌ی له ئاین گه‌یشتووه! واته بیرێكی ئیسلامی عه‌ره‌بیانه! واته نه‌تواندراوه ئاین وه‌ك مه‌رجه‌عێكی راستی بێت له كاتێكدا له‌ناو دونیای فیكری ئیسلامی چه‌ندین منه‌وروبیرمه‌ندوزانا هه‌ن كه بیری عه‌ره‌بی كاری تێنه‌كردوون كه‌بیری عه‌ره‌بی تووندڕه‌و هه‌رگیز نه‌یتوانی ته‌ئسیری بۆ داهێنان و كاره فه‌لسه‌فیه كانیان بێت, به‌ڵام تاكی زۆربه‌یان بیرێكی ئیسلامی عه‌ره‌بی وه‌رگرتووه به‌هۆی نزیكی ناوچه‌كه له عه‌ره‌ب و دراوسێیه‌تی له گه‌ڵی, له‌وانه‌شه ئه‌و كارتێكردنه هی سه‌رده‌مانی زووتریش بێت دزه‌ی كردبێته ناو خێزان و كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی به هۆی (باب ،باپیر) یانیش چه‌ندین جار كوردستان له لایه بیری عه‌ره‌بی و سوپایی عه‌ره‌بی داگیركراوه مه‌به‌ستیان بڵاوكردنه‌وه‌ی بیری عه‌ره‌بی بووه زیاتر نه‌وه‌ك ئیسلامه‌تی ! واته (ته‌عریب) كه تا ئه‌م سه‌رده‌مانه‌ی دواتر هه‌ر هه‌بووه ئێستاش هه‌ر له‌و ده‌رفه‌ته ده‌گه‌ڕێن و تاكی كوردی وخێزان و كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی هه‌یه پێشوازی لێبكات ! بۆیه تاكی كوردی هه‌ر له مندالیه‌وه فێری ئاین و تابۆی كۆپی بووه تاگه‌وره‌ش ده‌بێت مێشكی داخراوه‌و بیركردنه‌وه‌ی له‌نێوان بازنه‌یك پێچ ده‌خوات بۆیه زۆربه‌ی كاره‌كانی له نێوان (حه‌ڵال و حه‌رام) خول ده‌خواته‌وه نه‌وه‌ك زانست و عه‌قڵ, بۆیه ته‌نانه‌ت له ناو تاكی رۆشنبیری كوردیش وه‌ك( مامۆستاو رووناكبیرونووسه‌ران) نه‌توانراوه سوود له تێگه‌یشتنی خۆی بۆ ئاین وه‌ربگرێت كه‌چی هه‌وڵیداوه بگه‌رێته‌وه بۆ بیری زانای ئاینی عه‌ره‌ب بیرێكی ئاینی كوردی دانه‌هێناوه وه‌ك مه‌رجه‌ع بۆ كێشه‌وگرفته‌كان و مێِشكی تاكی كورد كه زۆر جیاوازه له هی عه‌ره‌ب به پێی هه‌ڵكه‌وته‌ی جوگرافی و كه‌لتوری و كۆمه‌ڵایه‌تی, له سه‌رووی هه‌موو ئه‌مانه‌ش تاكی كوردوكۆمه‌ڵگه‌ی كوردی دابه‌شبوونه سه‌ر چه‌ند بیروبۆچوون و مه‌زهه‌بی ئیسلامی جیاواز نه‌یانتوانیوه ئاینپه‌روه‌رێكی كوردی دابهێنن.
له‌سه‌رده‌مانێكدا له كۆمه‌ڵگه‌ی كوردیدا به هۆی زۆرداری (خێڵه‌كی) ئیماندارێتی كوردی بێبه‌شبوو له‌و سیما فه‌لسه‌فی و سۆفیگه‌رێتی و ئاینه‌ی كه له جیهان گه‌شایه‌وه ئه‌مه‌ش یه‌كێك له تایبه‌تمه‌ندیه‌كانی ئیسلامی كوردی پێكده‌هێنێت كه شێخی ته‌ریقه‌ت له دۆڵ و شاخه‌كان نوێنه‌رایه‌تی ئیسلام ده‌كه‌ن و تاڕاده‌یه‌ك بگاته ئاستی پیرۆزكردن و كه‌رامه‌ت كه‌به‌سه‌ر تاكی خێڵ ده‌یبه‌خشنه‌وه, بۆیه تویژه‌ران (توێژینه‌وه له كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی)گه‌یشتنه ئه‌و قه‌ناعه‌ته دڵسۆزی كورد بۆ هۆزوخێڵ وایكرد مه‌رجیان هه‌بێت بۆ بڵاوبوونه‌وه‌ی ئیسلام , له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ته‌ریقه‌ت له كوردستان بووه تایبه‌تمه‌ندی رێبازێكی ئاینی كوردی بڵاوبوونه‌وه‌ی له چه‌ند ناوچه‌یه‌كی وڵاتانی ئیسلامی عه‌ره‌بی و غه‌یره عه‌ره‌بی , واته لیره‌دا كورد توانی چوارچێوه‌یه‌كی ئاینی تایبه‌ت به‌خۆی دابنێت. له‌م ساڵانه‌ی دوایشدا وه‌ك له دونیایی مۆدێرندا تاكی كورد خۆی خزاندۆته ناو چه‌ند رێكخراو حیزبی ئیسلامی ده‌یانه‌وه‌ێ به‌عه‌قڵ و بیری كوردی گه‌شه به ئاین و ئاینی ئیسلام بده‌ن به‌ڵام زۆر زه‌حمه‌تی ده‌بینن و یه‌ك ناگرێته‌وه له‌گه‌ڵ عه‌قڵ وكه‌لتورودۆخی كۆمه‌ڵایه‌تی تاكی كوردی وكۆمه‌ڵگه‌ی كوردی.
Dengekan
دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.
