پرۆژەیەکی دراماتۆرگی بۆ شانۆنامەیەکی سارە کین.. نیهاد جامی

ئەم تێکستەی لێرەدا دەیخوێننەوە کردەیەکی دراماتۆرگیە بۆ شانۆنامەی 4:48 ی نووسەر سارە کین، لەپاڵ گەڕانەوە بۆ ژیاننامەی نوسەر و دامەزاندنی دیدێکی هونەری بۆ دروستکردنی فیلمێکی دۆکۆمێنتاری لەبارەی ژیانی نوسەر، بۆیە لەپاڵ کارەکتەری نوسەر، فیلمسازێک دەردەکەوێت، ئەم تێکستە بۆ ئەنجامدانی کردەی دەرهێنان نووسراوەتەوە، کە دەبێتە تازەترین کاری شانۆیی من، پێمخۆش بوو لێرەدا تێکستە دراماتۆرگیەکە بڵاو بکەینەوە.
بۆ دەیالۆگی شانۆنامەکە گەڕاوینەتەوە سەر تێکستە وەرگێڕدراوە کوردیەکەی خاتوو باران، هەرچەندە من بە زمانی کوردی کاری تیا ناکەم، بەڵام پێمخۆش بوو ئاماژە بۆ ئەو خاڵە بکەم، هەروەها هاورێی ئازیزم د. ڕێباز جەلال وەریگێڕاوەتە سەر زمانی پۆڵەندی.

ژوورێک زیاتر لەستۆدیۆی سینەمایی دەچێت، بەهۆی دانانی کامێرا و ڕوناکی و کلاکێتەوە، لەوە دەجێت خەریکی تۆمارکردنی فیلمێکی دۆکۆمێنتاری بن لەسەر ژیانی نووسەرێک، سەرەتا ئێمە وێنەگرێک دەبینین، هەر خۆشی دەرهێنەری فیلمەکەیە، لەپشت کامێراکەوە وەستاوە، ئاراستەکەی کامێراکە دەکاتە دیواری دواوەی ژوورەکە وەک ئەوەی نمایشی فیلمێکی سینەمایی بکات، لەسەر شاشەکەی دواوە دەنووسرێت ٤:٤٨، فێتێکی ڕەش کە زیاتر لەنیشاندانی تراکی فیلمێکی کۆن دەچێت، چارلی چاپلن لەسەر شاشەکە دەردەکەوێت، ئێمە ژنێک دەبینین لە سوچێکی ژوورەکە سەیری فیلمەکە دەکات، دەرهێنەرە سینەماییەکە کە ژنەکە دەبینێت ئاراستەی کامێراکە دەسورێنێتە لای ژنەکە، شاشە سینەماییەکەی دواوەی ژورەکە دەکوژێتەوە، ژنەکە پێّدەکەنێت، لەسەر شێوازی چارلی چاپلن خۆی گۆڕیووە، لاسایی ئەو دەکاتەوە، دەست دەکات بە نواندنی چارلی چاپلن، لەپڕ دەوەستێت، دەچێتە شوێنێّکی تری ستۆدیۆکە، کامێراکە بەدواوەیەتی، دەرهێنەر ئاماژەی بۆ دەکات کە دەست بە قسەکردن بکات.

من ناوم سارە کەین لەژیاندا پێنج شانۆنامەم نووسی، شانۆ باشترین شوێنە بۆ مرۆڤ تا بە ئازادی خۆت برینەکانی تیا بنووسیتەوە، کەس نەتوانێت دەستکاری شتەکانت بکات “وەک ئەوەی شتێکی بیر کەوتبێتەوە” یەکەمجار باوکم دەستکاری شتەکانی کردم، من ئەوەم لەیەکێک لەشانۆنامەکانم باسکردووە، هەموو شتێک لەپێش چاوی مندا دەمرێت، بۆیە مردن و خۆکووشتنم هیچ گرنگیەکی نیە، ئاخۆ خۆکووشتنی من چارەسەری کێشەکان دەکات؟ یەکەمجار کە ئەو بیرۆکەی خۆکووشتنە سەری هەڵدا، ووتم وا باشە لە کاتژمێر ٤:٤٨ خولەک خۆم بکوژم، هەر کاتێک بیری لێ دەکەمەوە، دەزانم ئەوە کاتێکی باشە بۆ خۆکووشتن، بەڵام باشتر وایە شانۆنامەکەم تەواو بکەم، هەست دەکەم قسەیەکی زۆر هەیە نەمنووسیوەو پێویستە بیاننووسم.

٢

لەگەڵ دەرهێنەر باس لەوە دەکات کە دەکرێت دیمەنی دواتر لەنەخۆشخانە وێنە بگیرێت، یاخود کەشێکی وا بێت گوزارشت لەنەخۆشخانە بکات، دەرهێنەر خەریکی گۆڕینی ڕوناکی و کوژانەوەی هەندێک گلۆپ و داگیرساندن و خولقاندنی کەشێکە لەرێی روناکی و ڕەنگەوە، دەرهێنەر تێبینی خۆی لەسەر شوێن و دیمەنەکە پێدەلێت، لەوە دەچێت هەردوکیان لەسەر گرتەکە هاوڕابن، دەرهێنەر شوێنێک دەست نیشان دەکات بۆ وێنەگرتن، سارە کەین وون دەبێت، دەرهێنەر خەریکی خۆ ئامادەکردنی دیمەنی داهاتووە، روناکیەکان کز دەکرێن، لەگەل ڕۆشن بوونەوەی تەنیا سارە کەین دەبینین، لەخەو هەلساوەو خەونەکەیمان بۆ دەگێڕێتەوە، گێڕانەوەکەی تێکەڵەیەکە لە ترس و پێکەنین، زیاتر لەدۆخێکی شڵەژاو دیالۆگەکانی دەڵێت.
لەخەومدا چووم بۆ لای دکتۆرێک، وتی هەشت خولەکت ماوە بژیت. لە کاتێکدا نیوسەعاتبوو لە ژووری چاوەڕوانییە نەفرەتییەکەی ئەو دانیشتبووم!

٣
بێدەنگیەکی درێژ خایەن، ترسێک سارە کەین داگیر دەکات، بەناو ژوورەکەدا دێت و دەچێت، بیر لەشتێک دەکاتەوە، کەوا نازانین چیە، وەک ئەوەی لەگەڵ کۆمەڵە مۆسیقیەک قسە بکات، تا خۆیان بۆ کۆنسێرتێی مۆسیقی ئامادە بکەن، بەتەنیشتیەوە ئامێرێکی ئۆرکۆدیۆن لەژوورەکەدایە، داوە لە مۆسیقیە خەیاڵیەکان دەکات کەوا دەست پێبکەن، خۆشی لەگەڵیان دەکەوێتە مۆسیقا ژەنین.
مۆسیقاکەی دەوەستێنێت.. هەست ڕادەگرێت، هەڵدەستێتەوە، لەناوەراستی ژوورەکە دەیەوێت بخەوێت، بەلام هەموو گیانی دەلەرزێت، لەبەر خۆیەوە دەڵێت

ــ من گازم بە جولەکەکاندا کرد، کوشتاری کوردەکانم کرد، بۆمببارانی عەرەبەکانم کرد، سواری منداڵی بچووک بووم لە کاتێکدا داوای بەزەییان دەکرد، گۆڕەپانی جەنگی پڕ لە مردووەکان هی منن، من وامکرد هەمووان ئاهەنگەکە جێبهێڵن.
دادەنیشێت، بەدەستەکانی هەردوو قاچەکانی خۆی دەگرێت، دەیەوێت چیرۆکی کەسێک بگێڕێتەوە، بەڵام جولەکردنی فۆرمێکی ئاسایی وەردەگرێت، تەنیا لەکاتی قسەکردن تۆنی دەنگی دەگۆڕێت
من چاوە حیزەکانت دەمژم و لە قتوویەکدا دەینێرم بۆ دایکت و کاتێکیش من دەمرم، لە جەستەی منداڵی تۆدا دێمەوە دونیا، بەڵام پەنجا قات خراپتر و شێتتر، من ژیانت دەکەم بە دۆزەخێکی داگیرساو، من مـــــــل نـــــــــــــادەم مـــــــل نـــــــــــــادەم مـــــــل نـــــــــــــادەم ســــــەیرم مــــــــەکــــــــــــــــە

ئێستا هەڵدەستێتەوە، سەیری دەوروبەری ژوورەکە دەکات، ئۆرکۆدیۆنەکەی لەباوەش دەگرێت، دەیەوێت بگریێت، روناکی لەسەری دەکوژێتەوە، لە شاشە سینەماییەکەوە سەر لەنوێ دەیبینینەوە، دیمەنێک نیشان دەدرێت سارە کەین بەسەر کورسیەکەوەیە وەستاوە، کامێرا دەچێتە بەرزاییەوە دەبینین پەتێکی بەملەوەیە و دەیەوێت خۆی بکوژێت، بە قاچەکانی کورسیەکەی ژێر پێی لا دەبات، شاشەکە ڕەش داگەڕاوە، ژوورەکە بەتەواوی ڕۆشن بۆتەوە، دەرهێنەر بە نیگەرانیەوە کامێرا و کەل وپەلەکانی وێنەگرتن کۆ دەکاتەوە و دەچێتە دەرەوە، ستۆدیۆکە بەتاڵ و وەک ئەوەی هیچ شتێکی لێ نەبووبێت، هەموو شتێک کۆتایی دێت.

Nehad Jami

بۆ خوێندنەوەی کتێبەکانی نیهاد جامی کلیکی ئەم لینکە بکەن: http://www.dengekan.com/kteb_nihad.htm