بەهاكانی ژیان كتێبێك بۆ بێ دەنگكردن و دەستەمۆكردنی گەنجان!.. سەدیق سەعید ڕواندزی
بیركرنەوە لە بری ئەوانیتر، یەكێكە لەو تێگەیشتنە خراپانەی لە كۆمەڵگەی ئێمەا زۆرباوە. ئێمە هەمیشە دەمانەوێت، تێگەیشتنی خۆمان بە سەر هەموواندا بگشتێنین، بە بێ ئەوەی درك بەوە بكەین، كە مرۆڤەكان تایبەتمەندی خۆیان هەیە و خەم و كێشە و مەراقی هیچیان لەویتریان ناچێت. سرووشتی سایكۆلۆژیانەی هەر مرۆڤێك لەویتر جیاوازە، كاتێ كەسێك لە پێناو خۆشەویستەكەی خۆی دەكوژێت، یان دایكی و دواتر خۆشی دەكوژێت، ئێمە هەموومان ڕەخنە دەگرین، بەڵام دەبێ بزانین كەسمان ئەو نین و كەسیشمان ئەزموونی ژیانی ئەومان نەكردووە، بۆیە نابێت ژیانی خۆمان و تێگەیشتنی خۆمان بكەینە پێوەر بۆ تێگەیشتن و بیركردنەوەی ئەوانیتر. دەبێ بزانین مرۆڤەكان بە جیاوازییەوە دەژین و ژیان دەكەن، مەرج نییە ئەوەی من پێم پەسندە و دەیڵێم، لای هەمووان وا بێت و یاخود تەنها بیركردنەوەی خۆم پێ ڕاست و دروست بێت. مرۆڤ ئەگەر كەسێكی لە ڕوحی خۆشی خۆشتر بوێت و خۆشی لەودا توانبێتەوە، هەرگیز بە مانای جیاواز نەكەوتنەوە نایەت، مرۆڤ پێكهاتەیەكە لە هەست و ڕوانین و هزر و دنیابینی، بۆیە سایكۆلۆژیای مرۆڤەكان و جیهانبینییان، ئەگەر ئەوەندە نزیك و هاوشێوەی یەكتریش بێت، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا بە پۆینتێك هەر جیاواز دەكەونەوە، بۆیە دەبێت ڕێز لە بیركردنەوەی مرۆڤەكان و ئازادی و تێگەیشتن و ڕوانگە و بیر و ڕایان لە بارەی هەر پرسێكەوە بگرین. ئێستا لە كۆمەڵگەی ئێمەدا، بە ناوی پەرەپێدانی مرۆیی و كۆمەڵایەتی و پەروەردەیی و گرفتی تاك و خێزان، جۆرە مۆدێك لە نووسین دروست بووە، كە ئەویش مۆدی بیركردنەوەیە لە بری هەمووان. بە جۆرێك كەسێك كتێبێك وەردەگێڕێت، یاخود دەنووسێت، مەبەستیەتی ئەوەی ئەو لەو كتێبەیدا لە ڕووی ناوەڕۆكەوە خستوویەتییە ڕوو، بۆ هەموو مرۆڤێكی ئەزموون بكات، وەك ئەو چۆن دەڕوانێتە مرۆڤێك، پرسێك، دیاردە و ڕووداوێك، هەموو كۆمەڵگە لەگەڵ ئەودا بن و وەك ئەو بیر بكەنەوە، كە ئەمەش ئەوپەڕی تێنەگەیشتنە لە واقیعی سایكۆلۆژی مرۆڤ. مرۆڤەكان، وەك چۆن لە ڕووی بایۆلۆژییەوە لە یەكتری جیان، بەو شێوەیەش لە ڕووی كۆمەڵایەتی و سایكۆلۆژی، ژیان و بیركردنەوەیان جیان.
گەر گوزەرێك بە نێو دنیای كتێب و بڵاوكردنەوە لە كتێبخانەكاندا بكەین، دەیان ناونیشانی سەیر و سەمەرەی كتێب سەرنجت ڕادەكێشن و فریوت دەدەن، ئەگەر یەكجار هوشیار و بیركەرەوە و خاوەن ناسنامەی كەسییانەی خۆت نەبیت. سەدان كتێب هەن، باس لەوە دەكەن ( چۆن بە ڕۆژێك دەوڵەمەند دەبیت، چۆن كۆنتڕۆڵی تووڕەییت دەكەیت، لە ماوەی چەند چركەیەك چۆن دەبیتە زمانزانێكی باش و قسەكەرێكی لێهاتوو، بە ئاسانی واز لە دوو دڵی بێنە، بۆچی پیاوان گوێ ناگرن، چۆن زیرەك دەبیت، چۆن ژیانی خۆت لە چەند ڕۆژێك دەگۆڕیت، زاڵبە بە سەر ژیانت، بە یەك ڕۆژ ئەتەكێتی ژیان فێر بە، چۆن بە ئاسانی دەوڵەمەند دەبیت، چۆن بە ئاسانی دەبیە بەڕێوەبەرێكی سەركەوتوو ) ئەم ناونیشانانە و دەیانی تر، لە ڕاستیدا بێ بەهاكردنی كتێب و بە بازاڕیكردنی كتێبە، لە پێناو قازانجی كەسی و بەشێك لە دەزگاكانی چاپ و بڵاوكردنەوە. بۆ ئەوەی ببینە بەڕێوەبەرێكی سەركەوتوو لە هەر بوارێكدا، ئەوا دەبێ چەندین ساڵ كۆشش بكەین، فێر بین، ئەزموونمان هەبێت، ئیدی نازانم چۆن بە یەك دوو وتاری نێو كتێبۆكەیەك دەبینە بەڕێوەبەرێكی سەركەوتوو؟ بۆ ئەوەی ببینە زمانزانێكی باش، دەبێ هەزاران كتێب بخوێنینەوە، زمانزانی و ڕۆشنبیریی قسەكردن و هونەری دەربڕین، كاری یەك ڕۆژ و دوو ڕۆژ نییە. ئەم جۆرە قسە و بیركردنەوە سادانە لە كۆمەڵگەی ئێمەدا، مەترسی گەورە و كوشندەن، چونكە هوشیاری زۆربەی هەرە زۆری تاكەكان لەو ئاستەدا نییە درك بە جیاوازییەكان بكەن و قووڵ ببنەوە و بپرسن، بە ڕاست چۆن مرڤ بە ئاسانی دەتوانێت بەختەوەر بێت؟ ببێتە دانا و زانا؟ ببێتە كاریزما و هەرچی خەونی گەورەی هەیەتی بە دیبێنێت؟ ئێمە دەمانەوێت بە فریودان، یان بە سادە بیركردنەوە لە شتەكان و بینینیان، جیهانێك لە بەختەوەری و ئاسوودەیی ساختە و قریودەرانە بینا بكەین. جیهانێك مرۆڤ تەنها فێری بێ دەنگی، بوودەڵەیی، دەستەمۆیی و ترسنۆكی دەكات و هەرگیز ڕوحی بەرەنگاریی و یاخیبوونی لا دروست ناكات.
كتێبی ( بەهاكانی ژیان ) كە دكتۆر (فازڵ جاف) نووسیویەتی و وەك ئەزموون و ڕێسایەكی گەورەی ڕێنوینیكردنی ژیانی گەنجان، وەك ئەوەی لە ناونیشانەكەی نووسیویەتی دەیخاتە ڕوو، یەكێكە لەو كتێبانەی دەیەوێت بەختەوەرمان بكات، بەڵام فێرمان ناكات چۆن؟ دەیەوێت ببینە كاریزما و بە گەشبینییەوە بڕوانینە داهاتوو، هەموو كات خەونی گەورەمان هەبێت و دوور و گەشبینانە بڕوانینە چارەنووس و ئاییندەی ژینمان، بەڵام پێمان ناڵێت ئەمە چۆن لە ژێر سایەی دەسەڵاتێكی گەندەڵ و نا بەرپرس، پڕ لە جیاوازی چینایەتی و بێ دادی دەكرێت؟ چۆن دەتوانین لە نێو ژیانێكی ئەو پەڕی ڕەشبین، بێ ماف و بێ بوونی سەرەتاییترین پێداویستی ژیان، خەونی گەورەمان هەبێت؟ مەگەر ئەمە لە فریودان و هەڵخەڵەتاندنی مێشكی گەنجەكانمان بەولاوە هیچی ترە؟ ژاپۆنییەكان دەڵین:( ماسیمان بۆ مەگرن، فێری ماسی گرتنمان بكەن ) دروست دكتۆر لەو كتێبەدا، ئەوە نیشانی گەنجەكانمان دەدات و گەمێیەكی بێ سەوڵیان لە نێو دەریایەكی گڵاڕاو، گەورە و پڕ مەترسی دەداتە دەست و پێیان دەڵێت ( دەریاكە ببڕن! ) بە درێژایی ئەم كتێبە و بگرە نووسینەكانی دیكەشی، دكتۆر بەردەوام جەخت لەوە دەكاتەوە كە دەبێ گەشبینانە گەنج و لاوەكانمان بڕواننە ژیان و هەرگیز نا ئومێد نەبن، خەونی گەورەیان هەبێت و كاری بۆ بكەن، بۆ ئەم مەبەستەش نموونە لە ژیانی سەركەوتووی خۆی لە دەرەوە و هەروەها ژیانی گەنج و لاوانی كۆمەڵگەی خۆر ئاوایی دێنێتەوە، كە هەر لە دایك دەبن، هەموو مافێكیان هەیە ! ئەم جۆرە بیركردنەوەیە، لە ڕاستیدا بێ ئاگایە و بازدانە بە سەر حەقیقەتێكی تاڵ ئەویش نەدیتنی ئەو واقیع و ژیانە پڕ لە ئاریشە و بێ مافیەیە، كە گەنجانی كورد تیایدا دەژین. لە وڵاتێكدا، كە گەنج و لاوەكانمان لە بچووكترین ماف و پێداویستی سەرەتایانەی ژیانیان بێبەشن، باسكردن لەوەی خەونی گەورەیان هەبێت، خۆلادانە لە ژیانی ئەوان. نووسەر لەو كتێبەیدا، هەموو بەهایەك فێری گەنجان دەكات، بەڵام گەورەترین بەها، كە ڕوحی یاخیبوون و بوێریی و هاتنەوەیە بە گژ دەسەڵاتی ستەمكار و گەندەڵكاران، خۆی لێ دەبوێریت و فێریان ناكات. ئەو پێمان دەڵێت كە دەبێ بە تەنزەوە بڕوانینە ژیانمان، وەك وتم خەونی گەورەمان هەبێت، هەمیشە گەشبین بین، بایەخ بە جەستە و خۆراكی تەندروست بدەین، باوەش بۆ ژیانمان بكەینەوە، بەڵام بە داخەوە ئەوەی فێرمانی ناكات و زۆر پێویستیمان پێیە و چەقی هەموو گۆڕانكاریەكیش لەوێوە سەر هەڵئەدات، ڕوحی بەرەنگاریانەیە. كێشەی ئەو نووسەرانەی لە ئەورپا ژیاون و بەر كەلتووری ئەوێ كەوتوون لەوە دایە، جیاوازی لە نێوان خەونی گەنجێكی كورد و گەنجێكی سوێدی ناكەن، دەسەڵاتی دیموكراسی و هاووڵاتیبوونی ئەوێ و خێڵەكییانە و دواكەوتووانەی ئێرە لە یەكتری جیاناكەنەوە، بەختەوەری مرۆڤی كورد و تاكێكی ئەوروپی، بە یەك مەودا و خەون و ئامانج و تێكۆشان دەبینن. من لێرەدا نموونەیەكی بەرجەستە و تاڵ و تراژیدی و واقیعی ژیان بۆ دكتۆر دێنمەوە، تا بزانێت نەك هەر ئاسان نییە گەنجی كورد بەختەوەر و شادومان بێت و خەونی گەورەی لە ژیان هەبێت، بەڵكو هەموو وێستگە جیاوازەكانی ژیانی و تا مردنیشی، لە نێو ڕەشبینیەكی قووڵدا دەژیت. من برازایەكم قوتابی زانكۆی سۆرانە و كوڕە پێشمەرگەیە، زۆر جار پرسیاری ئەو نادادپەروەریەی نێوان ئەو كوڕە بەرپرسە گەندەڵانە و خۆیم لێ دەكات كە دوو دنیا و دوو ژیانی زۆر جیاوازیان هەیە ! پرسیار دەكات كێ ئەم واقیعەی دروست كردووە؟ ئەمە قەدەرێكی ئیلاهییە؟ یان بەرهەمی ئەو دەسەڵاتەیە، كە دكتۆر لە كتێبەكەیدا بە یەك وشەش ڕەخنەی ناكات؟ گفتوگۆی لەگەڵ دەكەم و بڕوایەكی لا دروست دەكەم، كە ئەمە كار نەكاتە سەر سرووشتی ژیان و پەیوەندی ڕۆژانەی لە زانكۆ، ڕۆژی دواتر كە چووە زانكۆ، ئەمجارەیان پرسیاری ئەوەم لێ دەكات بۆچی جیاوازی لە نێوان قوتابی كوڕ و كچ بە تایبەتی ئەگەر جوان بێت دەكرێت؟ ئەی بۆچی ئەو هەمیشە گیرفانی كەمێك پارەی تێدایە، بەڵام قوتابی هەیە لەگەڵ ئەو لە سایەی باوكە بەرپرس و گەندەڵەكەی، لەگەڵ مۆدێلی ژیان دەڕوات؟ كێ ئەو نایەكسانییەی بەرهەم هێناوە؟ باشە بۆچی بە ئاسانی لێپرسینەوە لەگەڵ قوتابییەكی هەژار دەكرێت، بەڵام لەگەڵ كوڕی بەرپرسێك نا؟ پرسیاری ئەوەم لێ دەكات، باشە مامۆ كە زانكۆم تەواو كرد، دەبێ دابمەزرێم؟ كارم دەست بكەوێت؟ بتوانم خێزان پێكەوە بنێم؟ داهاتووێكی پڕ لە سەركەوتن و گەشبینیم هەبێت؟ پرسیار لە دوای پرسیار، پرسیار بارانم دەكات، تا سەرەنجام وەڵامێكم پێ نامێنێتەوە، جارێكی دیكە بڕوایەكی گەشبینانەی ئەگەر كەم و بچووكیش بێت، لا دروست بكەم. بە داخەوە ئەمە واقیعی گەنج ولاوی كوردە، كە فازڵ جاف دەیەوێت هەمیشە گەشبین بن و خەونی گەورەیان لە ژیان هەبێت و بە تەنزەو بڕواننە ژیانیان، وەك ئەوەی نووسەر گەنجێك بدوێنێت لە وڵاتێكی ئەسكەندنافیا بژیت نەك كوردستان ! بێگومان هیچ بەهایەك، هیچ خەون و ئایندە و داهاتووێك لە ژێر سایەی دەسەڵاتێك بوونی نییە و نایەتە دی، ئەگەر ئەو دەسەڵاتە دادپەروەر، یەكسانخواز، پێشكەوتوو، مرۆڤدۆست و هاووڵاتی و دیموكراسی و عیلمانی نەبێت. باسكردن لەوەی لە نێو وڵاتێكی خەون كوژ و لە ژێر سایەی دەسەڵاتێكی بە نەزۆككردنی خەونەكان، دەبێ مرۆڤ خەونی گەورەی هەبێت، بە ڕاستی فریودان و دەستەمۆكردن و بێ دەنگكردنی گەنجانە. هیچ كۆمەڵگە و توێژێك، هیچ گەنج و لاو و تاكێك، ناتوانێت ئامانجی گەورەی لە ژیان هەبێت، ئەگەر سەرەتا ئامانجی یەكەمی ئەوە نەبێت، ئەو بەربەستانە بڕوخێنێت و ئەو ستەم و دەسەڵاتە بێباكە نەگۆڕێت، كە گوێ بە خەون و ئاییندە و گەشبینیان نادات. ئەمە لە زەمینەی واقیع و بە ئەزموون دەركەوتووە. بێگومان دكتۆر نووسەر و ئەكادیمییەكی هوشیار و تێگەیشتوو و ئەزمووندارە، زۆرباش ئەم حەقیقەتە دەزانێت، بەڵام كە باسی ناكات، لەلایەكەوە چاوی لێ دەپۆشێت، لەلایەكی دیكەشەوە وەك ژاپۆنییەكان مەبەستی نییە، فێری ماسی گرتمان بكات، بەڵكو دەیەوێت تەنها و بە بێ دەنگی ماسییەكان بخۆین. دەنا لە كوێوەی ئەم دنیایەدا، مرۆڤ دەتوانێت لە نێو زەمینە و ژیانێكی پڕ لە ڕەشبینی و نادادی و بێ مافی، خەونی گەورەی هەبێت و ژیان بە بەختەوەریەوە ببینێت و چاو ی لە ئاسۆیەكی گەش بێت؟ ئێمە چۆن بتوانین ژیانمان بە تەنزەوە ببینین و بە ڕێ بكەین، ئەگەر لە نێو فەزایەكی پڕ لە تراژیدیا و شكست و بێ ئومێدیدا بژین؟ دكتۆر، جەخت لەوە دەكاتەوە، كە دەبێ گەنجی كورد بەردەوام ئاگاداری خۆراك و تەندروستیی خۆی بێت، جەستەیەكی وەرزشی بە هێز و ڕێكپۆش و جوان و سەرنج ڕاكێشی هەبێت، بەلام پێیان ناڵێت لە بەرانبەر ئەو هەموو نایەكسانی و بێ مافی و گەندەڵیەی هەیە، بیریان چۆن بێت ؟ ئەم جۆرە بیركردنەوەیە لە ژیانی گەنجی كورد، لای نووسەرێكی دیاریشەوە، مایەی ڕەت كردنەوە و ڕەخنەگرتنە، چونكە ئێمە هەر پێویستیمان بەوە نییە بە تەنزەوە بڕوانینە ژیان، چونكە ژیان وەك كارل پۆپەر دەڵێت:
(سەرتاپا هەمووی كێشەیە ) یاخود تەنها گرنگی بە تەندروستیمان بدەین ؟ ئەی هزر و ڕوانین و بیركردنەوەمان ؟ ئێمە چی لە جەستەیەكی جوان و ساغڵەم و بێ نەخۆشی بكەین، ئەگەر لە نێو ئەو جەستەیە، ڕوحێكی ترسنۆك و دەستەمۆكراو، نا بەرپرسیار و بێ هەست و درككردن هەبێت؟ ئەوەی ئێمە لە كوردستان پێویسنیمان پێیە و دكتۆر فازڵ جاف، لە بەر هەر هۆكار و بەرپرسیاریەتی و بەخششێكی دەسەڵات بێت، خۆی لێ دەبوێرێت و باسی ناكات، ئەو ڕوحە پڕ لە سەركێشی و سڕك و نەترسەیە، كە بە داخەوە گەنج دەبێت هەیبێت و نیانە، كەچی دكتۆر بەو كتێبە و لە ژێر ناونیشانی بەهاكانی ژیان و هزر و ئەزموون بۆ گەنجان، ئەوەندەی تر ئەو ڕوحە دەستەمۆكراوەیان لە ناخدا سەوز دەكات و بیریان بۆ ئەوە دەبات كە بە تەنزەوە بڕواننە ژیان و خواردنیان تەندروست بێت، بۆ ئەوەی جەستەیەكی ساغ و بێ نەخۆشییان هەبێت و زیاتر بژین ! چش لەوەی ئەو ڕوحەی لە نێو ئەو جەستەیە دایە چۆنە ؟! یاخود مرۆڤ بۆ ئەوەی پێگە و بە هایەكی لە ژیان هەبێت دەبێ تەنها كار و هێزی دەستی كار بكەینە پێوەر بۆ ئەو بەهایانە؟ فازڵ جاف لەو كتێبەیدا دەڵێت:
( كرێكارێكی بەختەوەر لە هەموو كرێكارێك بەرهەمی زیاترە. ل22) یەكێك لە دەرهاوێشتەكانی سیستەمی سەرمایەداری، كە ئەمڕۆ وەك تاكە سیستەم دنیا ئاراستە دەكات ئەوەیە، كە مرۆڤ تەنها لە كاركردن و هێزی دەستی كار دەبینێتەوە. واتا شوناسی مرۆڤ لەوەدا كورت دەكاتەوە، كە ئەو مرۆڤە چەندە وەك ئامێرێك كار دەكات و دەجوڵێتەوە و بەرهەمی لە پێنا و كۆمپانیا و دنیای سەرمایەداری هەیە. لەو سیستەمەدا، مرۆڤ بۆ ئەوەی بتوانێت بژیت و بەردەوامی بە مانەوەی خۆی بدات، بۆ ئەوەی بتوانێت شوێنێك لە دنیا و ژیان بگرێت، ئەوا دەبێ بەردەوام كار بكات، بۆیە سەیر نییە بەلامانەوە كاتێ دەبینینن تاكێكی خۆرئاوایی، لە دەستدانی كارەكەی زۆر بەلاوە لە مەرگ و مردنی فیزیكییانەی خۆی پێ بە ئازارتر و ناخۆشترە. لێرەوەش گەر سەرنج بدەین دەبینین، هیچ بوارێك بۆ پەیوەندی نێوان مرۆڤەكان نەماوتەوە و هەریەكەیان ڕۆبۆت ئاسا، بە پێی ئەو كار و كاتەی هەیەتی، لە نێو ئامێر و كارگەكان هەموو ژیانی بە سەر دەبات، كە لە ڕاستیدا شێوازێكی نوێی كۆیلایەتییە نەك كاركردن، چونكە هیچ كاتێك نابێ كاركردن بكرێتە هۆكارێك بۆ داماڵینی مرۆڤ لە هەموو ئەو هەست و چێژە ڕوحی و دەروونییانەی كە دەشێ لە میانەی پشوودانێكدا وەریبگرێت و بیبینێت. كاركردن لە پێناو ژیانە، كاتێ ژیان دەبێتە فاكتەرێك لە پێنا و كاركردن بە تەنها و مرۆڤەكان ئەو بڕوایەیان لادروست دەبێت كە ئەگەر كار نەكەن هیچ نین، بێگومان ئەو كات ئێمە لە بەردەم مرۆڤگەلێك داین، كە تەنها وەك ئامێرێك دەجوڵێنرێتەوە و ئەو جوڵانەوەیەشی تەنها لە خزمەت ئەوانیترە. بۆیە بەستنەوەی مرۆڤ بە جوڵەكردن و كاركردن، ڕواڵەتێكی دیاری دنیای سەرمایەدارییە و ڕەوایەتی پێدانیشی تەنها، دەچێتە خزمەت ئەو دنیا پووچ و بوودەڵە و بێ بەهایە، كە مرۆڤ هاوتای كار دەكات و كار لە سەرووی هەموو جۆرە بەهایەكی ئینسانییانە دەبینێت، وەك ئەوەی چەند كار بكەی بەختەوەرتری، كە پێچەوانەكەی ڕاستە. لەلایەكی دیكەوە، هیچ كرێكارێك لە دنیا نییە لە یەك كاتدا كار بكات و بەختەوەریش بێت، چونكە ئەگەر بەو تێگەیشتنە بێت، ئەوا چەمكی نامۆكردنی كرێكار و مرۆڤ بە گشتی، كە ماركس باسی لێوە دەكات و دەرەنجامی ئەو پەیوەندییە نایەكسانی و بێ مافیەی نێوان چینی پرۆلیتار و سیستەمی سەرمایەدارییە نەدەبوو. كرێكار بەرلەوەی بەرهەمی زۆر بێت مرۆڤە، مرۆڤبوون لێرەدا پێوەرە و دەبێ وەك مرۆڤ هەست بە بەختەوەری و شكۆمەندی ژیان بكات، نەك ئەو بە ختەوەرییەی وەك نووسەر دەیڵێت، ببەستینەوە بەوەی كە چەند وەك ڕۆبۆتێك بەرهەمی زیاترە! ئەی ئەو كرێكارانەی كاریان نییە؟ بێ بەرهەمن؟ ئایا ئەوانیش مافی ئەوەیان نییە ژیانێكی بەختەوەرانەیان هەبێت؟ یان دەبێت بەرهەمی زۆرتر لە خزمەت سیستەمی نامرۆیی سەرمایەداریی و كۆمپانیا و سەرمایەدارە داماڵدراوەكان لە هەموو شتێك بخەنە بازاڕەوە، ئەو كات هەست دەكەن وەك كرێكارێك بەختەوەر و بوونێكی ماناداریان هەیە. هەرگیز نابێ بەهای ژیانی مرڤێك لە كارەكە و بەرهەمەكەی ببینینەوە، چونكە ئەم جۆرە بیركردنەوانە، لە خزمەت چینی بۆرژوا و سیستەمی سەرمایەداریە، كە قازانج و دەسكەوت، بازاڕ و ساغكردنەوە، دەكاتە ئامانجی یەكەم و كۆتایی هەر مرۆڤێك لە هەر سووچێكی دنیا بێت. بە داخەوە نووسەرانی ئێمەش، لە ژێر ناوی بەهاكانی ژیان و ئەزموونی سەركەوتوو بۆ گەنجان، ئەوەندەی تر ڕەوایەتی بەو دنیا پڕ لە نایەكسانی و نامرۆییە دەدەن.
نووسەری ئەم كتێبە، هەر لە ژێر ناوی ئەزموونێك بۆ گەنجان، لە شوێنێكی دیكەی كتێبەكەیدا دەنووسێت:
( هەرگیز گلەیی لە هیچ بارودۆخ و كەس و لایەنێك مەكە، خۆت ببە بە ئەندازیاری ژیانی خۆت، وەك ئەوەی من خۆم بوومە ئەندازیاری ژیانی خۆم) نووسەر، پەیامی بۆ گەنجانی بەشمەینەتی كوردستان ئەوەیە، خۆیان ببنە ئەندازیاری ژیانی خۆیان! باشە دەكرێ وەك خوێنەرێك ئەو پرسیارە بكەین، چۆن بتوانن ببنە ئەندزیار لە كاتێكدا هیچ كەرستە و كەلوپەلێكی ئەندازەیی، دوربینێك، ڕووپێوێك، نەخشە و دیزاین و ماكێتێكی ئەندازیاریانەیان لە بەردەست نەبێت؟ ئەم بۆچوونەی نووسەرم وەك ئەوە دێتە بەرچاو، ئێمە خوانێكی جوان و ڕازاوە بۆ كەسێكی بێ دەست و نابینا ئامادە بكەین و فەرمووی ئەوەشی لێ بكەین، لە خوانەكە بخوات ! ئەم جۆڕە ڕوانینە، وەك ئەوەی بە درێژایی ئەو وتارە جەخنمان لێكردۆتەوە، ڕوانینێكە بەرهەمی كولتوور و فەرهەنگی ژیانی خۆرئاوایە، كە نووسەری كتێبەكە بۆ ساڵانێكی زۆر و درێژ لە نێوی ژیاوە و سەدان ئەزموونی ژیان و كۆچی لە وڵاتە پێشكەوتووەكانی دنیا، بینیوە و ئیدی ئەم ئەزموونە دەكاتە ڕێنوینییەك بۆ ئەوەی گەنجانی كوردیش، بەهەمان ئەزموونی ئەو تێپبەڕن و ژیانێكی بەختەوەرانەیان هەبێت. نووسەر گەرچی باس لەوە دەكات (كە دیدگای هیچ كەس مەكە بەهی خۆت. ل 159 ) بەڵام سەیر لەوەدایە، ئەو دەیەوێت دیدگای خۆی لەو كتێبەدا بكاتە دیدگای هەموو گەنجان و لاوانی كوردستان. دواجار دەڵێم ئەم كتێبە، گەنجان فێری گەلێك بەها دەكات، بەڵام پێیان ناڵێت ئەگەر لە ژێر سایەی دەسەڵاتێكی چەوسێنەر و نادادپەروەردا بوون،بەهای ژیان و بوون ومافتان لە كوێ دایە و چی بكەن؟ كە ئەمەش ئەو بەها ڕاستەقینە و پیرۆز و بەرزەیە، كە ئێمە لە كۆمەڵگەی كوردی پێویستیمانە، نەك ئەوەی شیكپۆش و ڕێكپۆش و تەندروست و ڕووەك خۆر بین، ئیدی خوای دەكرد دنیا وێران دەبوو. واتا بە كوردی و بە كورتی، نووسەر دەیەوێت بە گەنجانی ئێمە بڵێ (كڵاوی خۆتان بگرن با با نەیبات) هەر خوێنەرێكیش بڕوای وایە من هەڵەم سەرپشكی دەكەم بچێت ئەو كتێبە بخوێنێتەوە !
——————————-
*پەراوێز:_ ناوی كتێب: بەهاكانی ژیان هزر و ئەزموون بۆ گەنجان، نووسینی: دكتۆر فازڵ جاف، بڵاوكراوەی: ڕێكخراوی كوردستان دیالۆگ _ 2024.
*ئەم بابەتە لە هەفتە نامەی ڕێگای كوردستان ژمارە (1404) ڕۆژی 10/9/2024 بڵاوكراوەتەوە.