دیدارێک لەگەڵ هونەرمەند ئامانج غازی.. ئامادەکردنی: كامەران حاجی ئەلیاس

هونەرمەند ئامانج غازی: ئەو میتۆدانەی لە كۆلیژی هونەرە و لەپەیمانگەی هونەرجوانەكان دەخوێندرێن وەك پێویست نین
هونەرمەند ئامانج غازی: لە نێو دونیاری هونەر دا نووسین یەكێكە لە بوارە هەرە گرنگەكان
هونەرمەند د. ئامانج غازی شاكر ئاغا ناسراو بە (ئامانج غازی)،یەكێكە لە هونەرمەندە ناسراوەكانی كوردستان لەسەر دەستی رابەری هونەر مامۆسستا (زرار محەمەد مستەفا) فێری ژەنینی ئامێری عود بووە و بووەتە ئەندامی (تیپی مۆسیقای پاشای گەورە). لە ساڵی 1980 چۆتە پەیمانگەی هونەرجوانەكانی موسڵ لە ساڵی 1985 بەپلەی (یەكەم) تەواوكردوە.لە ساڵی (2005) كۆلیژی هونەرجوانەكانی زانكۆی سەڵاحەدینی بەپلەی(یەكەم) تەواوكرد. تائێستا (30) ئاوازی بۆ هونەرمەندانی كوردستان داناوە،لەگەڵ (9) كۆڕاڵی هونەریی موزیك و گۆرانیی.خاوەنی درێژترین میلۆدی گۆرانی كوردییە بە ناوی (كۆچ و باران).خاوەنی (8) كتێبە لەبواری میوزیك وە (6) كتێبیشی ئامادەیە بۆ چاپ.. بۆ ئاشنا بوون بە كارو چالاكییەكانی بەباشمان زانی لە نزیكەوە ئەم هەڤپیڤین لەگەڵیدا ساز بدەین.
هەڤپەیڤین – كامەران حاجی ئەلیاس

*كامەن ئەو هونەرمەندانە كە بەهرەی تۆیان دۆزییەوە؟

• دۆزینەوەی بەهرەی ئێمە دەگەڕێتەوە بۆئەو كە لە ساڵی 1975 لە ئێران لە ئاوارەیی گەراینەوە رواندز، ئەوكاتەی قوتابی بووین لە قوتابخانەی پاشای گەورە لە قۆناغی چواری بنەڕەتی ،بەپێی ئەوەی دەنگمان باش بوو ئەندامی تیپی سروودی قوتابخانە بووین ئەویش لەرێگەی مامۆستای گەورە رابەری هونەر( زرار محەمەد مستەفا) ئێمەی هەڵبژارد بۆ ئەو تیپە لە نێوان ساڵانی 1975-1976 دوایی لەهاوینی ساڵی 1977 بانگێشت كراین بۆ دامەزراندنی تیپی موزیكی پاشای گەورە بەدیاركراوی لە 1/7/1977 ماوەی ساڵێك لە خوول ماینەوە من هەرلەسەرەتاوە حەزم لە ئامێری عود بوو وە دەست پەنجەكەم زیاتر بۆ ئەو ئامێرە دەشیا، دوای سێ مانگ لە خوولێكی چڕی هاوینە لەگەڵ كردنەوەی دەرگای قوتابخانەكان بۆ یەكەمینجار ئامێری عودمان لەباوەش گرت لە ئاهەنگێك چەندین سروودمان پێشكەش وەكو سروودی (تادەست لەمل هیوا نەكەم) دوایی چەندین قوتابی تر بوونە ئەندامی تیپی موزیكی پاشای گەورە هونەرمەندی گەورە زرارمحەمەد مستەفا بە مامۆستای خۆمان دەزانین ،لەدۆزینەوەی بەهرەوتوانستی ئێمە وە هەرلەسەرەتاوە بەشێوەیەكی ئەكادیمی پەروەردەكراین، فێری موزیك بووین واتە بەنۆتەی موزیكەوە فێری بابەتەكان بووین هەر ئەو نۆتە موزیكیانەش بوو ئێمەی گەیاندە ئەوەی لە پەیمانگەی هونەرە جوانەكانی موسڵ وەربگیرین بێ ئەوەی هیچ نۆتەیەكی بێگانە واتە عەرەبی یان فارسی یان توركی ببینین یان گوێبیستیبین ئێمە توانیمان هەموو راستەوخۆ نۆتەكان بخوێنینەوە و بیژەنێنین بۆیە ئەم نۆتە موزیكییە بۆ ئێمە دەروازەیەكی گرنگ بوو لەبەر ئەوە مامۆستا زرار دەروازەیەكی زۆر گەورە بوو بۆئەوەی بابەتەكان بۆ ئێمە فەراهەم بكات.
  
• ئێوە سەرەتا بە ژەنینی ئامێری عود دەستان پێكرد دوای بەچەلۆ هۆكارەكەی بۆ چی دەگەڕێتەوە؟
  -سەرەتای دەستپێكردنم بە ئامێری عود دەستم پێكرد هەروەك لەسەرەتا ئاماژەم پێكرد ،ساڵی 1980 لەگەڵ هونەرمەندان چەتۆ ساڵح و سەیدە ئەحمەد رواندزی لە تەمەنی 15 ساڵیدا بەرەو بەغدا بەرێكەوتین لەوێ لە پەیمانگەی هونەرە جونەكان لەبەشی موزیك چاوپێكەوتنمان ئەنجام بەپلەی زۆر باش وەرگیران بەڵام بە فەرمانێكی ئەوسا ئەوانەی دانیشتووی ناوچەی ئۆتۆنۆمین دەبێ بگەرێنەوە بچن لە پەیمانگەی موسڵ بخوێنن چونكە بەپێی بڕیارەكە ئەو پەیمانگایە بۆ پارێزگاكانی ئۆتۆنۆمی تەرخان كرابوون بۆیە ئێمەش گواستراینەوە ئەو پەیمانگایە ساڵی یەكەم و دووەم لە ئامێری عود بەردەوام بووم بەر ئەوەی مامۆستایەكی ئەوتۆم نەبوو لەرووی ژەنیینەوە تا لەگەڵم بەردەوام بێت من پێش بچمە پەیمانگا وەكو ژەنیارێكی باش دەركەوتووبووم بۆیە ساڵی یەكەم و دووەمی خوێندن لە هەموو وانەكان وەكو سۆڵفێچ ،خوێندنەوە ،پراكتیك.. زۆرباش بووین ئەوەش ئاسانكاری زۆر گەورەی بۆ ئێمەمان كردبوو بەڵام لە ساڵ دووەم یەكێك لە ژنیارەكانی بەتواناكانی شاری موسڵ بەناوی (خالد محمەد عەلی) كە مامۆستاش نەبوو لە پەیمانگا هونەرمەنێكی ناودارە لە بواری ئامێری عود ئێستا دانیشتووی وڵاتی ئیماراتە سوودێكی گەورەم لێبین ئەوسا لەبواری تەكنیك و ژەنینی پەیژەكان ..ئەو بابەتانەی پەیوەست بوون بەئامێری عودەوە دواتۆ مامۆستایەكی ترمان بۆهات كە خەڵكی وڵاتی تونس بوو ناوی (محەمەد سادق) بوو خودا لێخئۆش بێت ئێستا لەژیان نەماوە ئەویش هەندێك تەنكینكی لەسەر ئامێری عود پێدام،چونكە ئەوسات شەری عێراق و ئێران بوو دەرگا وڵابوو بۆ ئەو مامۆستایان لە میسر لە تونس..دەهات بۆ عێراق لەپەیمانگاكان و لە شوێنەكانی تریش وانەی موزیك و هونەریان دەگووتەوە ..بەڵام ئامێر گۆرینم هەرچەندە ئامێر گۆرنیش نەبوو بەڵكو لەتەك ئامێری عوددا راهێنانم لەسەرئامێرچەلۆش دەكر ئەوەش دەگەرێتەوە بۆ مامۆستا زرار كاتێ لە ساڵی 1982 لەگەڵ كۆمەڵێك لە هاورێكانی خۆی گەشتێكیان كرد بۆ ئەورپای رۆژهەڵات (بولگایا و رۆمانیاو هەنگاریا)،لە وڵاتی رۆمانیا چەلۆیەكی لەگەڵ خۆی هێنایەوە بۆئەوەی لە تیپی موزیكی پاشای گەورە بتوانێ ئەو ئامێرە بژەنێت واپێشنیاركرابوو هونەرمەند سیروان سیرینی ئەو ئامێرە بژەنێت ئەو چەلۆیە زۆر بەبێ نازی لە ستۆدیۆكەمان كەوتووبوو بۆیە منیش پێشنیارێكم بۆ مامۆستا زرار كرد گووتم ئەو چەلۆیە بۆمن نەی بەم بۆ پەیمانگا بۆ ئەوەی لەوێ خۆم لەسەر ژەنینی فێربكەم دیاربوو زۆری پێخۆش بوو ئێمەش ئەوسا تازە مامۆستایەكمان بۆ هاتوو بوو دەرچووی پەیمانگەی هونەرەجوانەكانی بەغدا بوو ئەندامی تیپی سەمفۆنای عێراق بوو ناوی( ئەدەوەر كازم ) بوو كە ئێستا بە ئەزبەر مولا ناسراوە وە ژنیاری تیپی موزیكی هونەرمەند كازم ساهیرە توانیم سوودێكی باشی لێوەرگرم لە بواری ژەنینی چەلۆ توانیم لە ماوەی شەش مانگ تا ساڵێك توانیم زۆر بەباش ئامێرەكە بژەنم ئەوا بوو سەرەتاكەم دوایش زۆر هۆگری ئەو ئامێرە بووم لەبەر ئەوە دەنگەوارێكی فراوانی هەیە بۆ فێربوون وەهەروەها دەتوانێ بۆشایەكی گەورە لە لە بورای دەنگەكانی بایس واتە دەنگە گڕەكان لە نێو تیپەكان پڕبكاتەوە دواتریش لە تیپی ئۆركرسترای پاشای گەورە سوودێكی باشمان لێبینی ئێستاش هەردوو ئامێرەكە (عود و چەلۆ) لای من وەكویەك خۆشەویستن بەربەردەوامی لەگەڵیاندا خەریكم.
  
• وەكو مامۆستایەك لە كۆلیژی هونەرە جوانەكان چۆن دەڕوانیتە میتۆدی خوێندن لە كۆلیژ و پەیمانگای هونەرجوانەكان لە كوردستان ؟
  -پرسیارەكە لەجێی خۆیەتی ،بەراستی ئەو میتۆدانەی لەبەردەست دانمان دان وەكو میتۆدێكی شیاو بۆ بابەتەكانی خوێندن بە بۆچوونی خۆم وەك پێویست نین لە پەیمانگەی هونەرجوانەكان تەنانەت لە كۆلیژی هونەرە جوانەكانیش كەلە هەولێر و سلێمانی ئێستا لە دهۆكیش دامەزراوە.. یەك نەخستنی ئەو وانانەو دانانی یەك میتۆدی بابەتەكان لە بواری میتۆدی ئامێرەكان وەكو پراكیتیك وەكو ئامێرەكانی سۆلفێچ تیۆرەكانی موزیك و زانستی ئامێرەكان ..هەموو ئەوبابەتانە میتۆدێكی ئەوتۆمان نییە كە بتوانێت هاوتەریبی ئەو كۆلیژە پێشكەوتووەكانی جیهان دەخوێندرێت هەندێكیان لە دانانی خۆمانە واتە وەرگرتنی سەرچاوە ی جیاواز ئێمەخۆمان داڕشتووە بەسوود وەرگرتن لەوچەند سەرچاوەیەك بەڵام نەبوونی كۆنفراسێكی زانستی بۆ پەیمانگاكانی هونەرەجوانەكان لەوەزارەتی پەروەردە تەنانەت لە وەرزارەتی خورێدنی باڵاش ئەنجام نەدانی ئەم كۆنفراسانێكی زانستی لە نێوان كۆلیژی هونەرجوانەكان بۆیەكخستی هەموو بابەتەكان، كەلێنێكی گەورەی دورست كردوە خۆشم رایەكی تایبەتم لەو بوارەدا هەیە ئەویش ئەوەیە ئێمە بتوانین لە بوارەكانی دانانی میتۆد دا سوود لە بابەتەكانی كەلەپووری میللی وفۆلكۆری هەروەها ئەو بابەتانەی تری خۆمانە وەربگرین و بتوانیی رەسەنیەتی خۆمان لەگەڵ هاوچەرخی و نوێگەرەیی دونیای ئێستادا لەبواری موزیك دا ئاوێتەو ئاوێزانی یەكتر بكەین بۆئەوەی ئێمە تایبەتمەندێكی تەواو بدەین بە بابەتەكانی خۆمان لە بوار موزیك دا وەكو چۆن میللەتەكانی تر بۆ دانانی بابەتەكانی گرنگی خۆیان بۆ رێكخستنی تۆخمەكانی موزیك لەمیلۆدی لە ریتم لە هاڕمۆنی لە مۆركی دەنگ واتە ئەوان لەوبابەتانە سوودێكی زۆریان بینیوە ئێمەش لە ئێستادا لە قۆناغی دانانی سەرەتاییەكی بتەوین بۆ ئەوبوارەنەدا دەبێ لەو بابەتانە دەست پێبكەین بەداخەوە تائێستا ئەو كەلێنە ماوە پڕنەكراوەتەوە ئومێدەخوازین لە ئاندێكی نزیكدا ئەو كۆنفراسانە ئەنجام بدرێت چ بۆ پەیمانگاكانی هونەرجوانەكان چ بۆ كۆلیژی هونەرەجوانەكان بۆ رێكخستی هەموو ئەو میتۆدانە دانانی ئەوبابەتانە كەلەگەڵ دونیای سەردەم بگونجێت بۆ ئەوەی هەردوولایەنی رەسانەیەتی و هاوچەرخی بەیەكەوە ببستینەوە.
  
• لە نێو میوزیكی كوردی لە ئێستادا چەندین دەنگ و ئاواز دەبیسترێت كە چێژ بەخش نین یاخود كاتین بەبۆچوونی تۆ هۆكارەكەی بۆچی دەگەڕێتەوە؟
• سەرەتا ئەگەر پێناسەیەك بۆ پرۆسەی چێژ بكەین دیارە چێژ بریتییە لە فراوان بوونی ئێمەیە بۆ جیهانێكی تازە یان بۆ بابەتێكی تازە كە بتوانین لەگەڵیدا هەڵ بكەین ئەو بابەتانەی ئەمڕۆ لەگەڵ دونیا مۆزیك دا یەك دەگرێتەوە بەتایبەتی لەناساندنی شوناسی بابەتەكان لە گۆرانی دانان یان لە میلۆدی ئەوبابەتانەی كە وەكو گۆارنی نوێ ئێمەسەیری دەكەین یاخود وەكو بابەتێك كەتێدا وەكو میلۆدی هاوچەرخ كاتێ ئاوێزانی تێكستی شیعری دەبێت بەداخەوە هەندێ لە ئاوازەكان كرچ وكاڵن نەبوونی بابەتێكی زانستی لە ناومیلۆدییەكەدا نەبوونی پەیژەگۆركی لە نێو گۆرانییەكان ئەمەوای كردووە چێژ نەبەخشێت یاخود مامەڵەكردنی ئێمە لە كونسێرتی ئێمە لەگەڵ تێكستی شیعری و بابەتی ئەدەبییەوە مامەڵێكی زانستیمان لەگەڵ نەكردووە یاخود لایەنەكانی تۆماركردنی دەنگ بە هەند هەڵبگرین یاخود بیكینە پێوەرێكی زۆر گرنگ بۆئەوەی ئەو دەنگانە هەڵبژرێن ئەمە لەلایەك لە لایەكی تریش دا نەشارەزابوونی گۆرانیبێژەكان لە چینە دەنگیی خۆیانە ئەكە كەلێنێكی گەورەی دروستكردوە هەوەها هەندێ لە ئاوازدانەریش سەلیقەیكی ئەوتۆیان نییە بۆهەڵبژاردنی دەنگەكانیام بۆ ئاوازەكانیان بۆیە سەیر دەكەین كە گۆرانییەكان تۆمار دەكرێن بەشێوەیەكی زانستی لەگەڵ دەنگ لەگەڵ تۆماركردن لەگەڵ بواری ئامێرەكان واتە گونجاندنیان ئەوانەی رۆژهەڵاتین لەگەڵ ئەوانەی رۆژ ئاوایین هەروەها لە بواری هارمۆنی بواری چۆنیەتی رێكخستنی تیپ بۆ ئەوەی ئەو تیپە بەشێوەیەكی تۆكمە بابەتەكانی خۆی بگەیەنێتە ئامانجێكی مەبەست دار.
  
• میوزیكی كوردی خاوەن چەندین فۆرمی جیاوازە، تاچەند سودیان لێوەرگیراوە بۆ ئەوەی موزیكی كوردی بگاتە ئاست میوزیكی جیهانی؟
  -ئەو بابەتانەی ئێمە قسەی لەسەر دەكەین زۆر هەستیار و گرنگە كە ئێمە بتوانین مامەڵە لەگەڵ فۆرمی چنین كوردی بكەین ئەوانەی دابەشبوونەسەردەڤەرەكانی كوردستان لەبادینان لەسۆران لە گەرمیان لە هەورامان و ناوچەكانی تری كوردستان.. ئەو فۆرمانە بە بۆچوونی ئێمە بناغەیەكی بتەوەی دانانی میلۆدی بابەتەكانی تری ئەوانەی خاوەنی فۆرمی ئازادن كە دەچڕدڕێن بەڵام بۆ ئێمە زۆر زۆر گرنگە كە بتوانین ئەو بابەتانەی كەوا بەریتمێكا واتە كێش و خێرایی تێدا بەرجەستە بووە بتوانین سوودی لێوەرگرین بۆ ئەوەی لەو میلۆدیانەی كە لە فۆرمەكان دا هەیە پێگەیەك یاخود شوناسێك و ناسنامەیەكی نەتەوەیی ببخشینە بابەتەكانی گۆرانییەكانی خۆمان بۆیە لەلاوك لە حەیەران لە قەتەرە لە ئەڵاوەیسی لە خاوكەر لەسیاچەمانە لە هۆرە لە نیوەشەو لە ئای ئای لە سەفەر لە هەموو ئەو بابەتانەی پارچەكانی تری كوردستان لە لاڤنێج لە مەقامی دەلال لەئایشائیبێ لە رۆژ ئاوا بەجۆرێك سوود لە هەموو ئەو بابەتانە وەرگرین بیانخەینە نێو پرۆگرامەكانی خوێندنی خۆشمانەوە ئێمە لەو بوارەدا كارمان كردووە دەستپێكی ئەو كارەمان ئەوە بوو كە توانیمان لە فۆرمەكانی چڕینی كوردییدا لە باكور تارۆژهەڵات دواتریش لە باشوورەوە بۆ رۆژئاوا گەشتێكی زانستی لە نێوان ئەو فۆرمەنەدا بكەین بۆئەوەی بتوانیین ئەو فۆرمانەی كەوا هەندێكیان لە چڕیندا هاوبەشن بەڵام تەنها لە شێوازی ووتندا هەندێكیان بەكرمانجی سەروو هەندێكیان بە كرمانجی خواروو تەهان لە كۆنسێتی ئەدەببیەوە هەندێك جیاوازیان هەیە ئەگینا لەرووی فۆرمی چڕینەوە لە رووی میلۆدی ئاوازەوە زۆر لەیەكترەوە نزیكن ئەو پردە هاوبەش لە نێوان ئەو بابەتانەوە بۆ من ئەوە دەردەخات كە یەك كلتوو یەك كەلەپووری زیندووی لەبواری گۆرانییەوە فۆلكلۆر مللیەوە دەتوانین هاوكارمان دەبێت بۆ دۆزینەوەی ئەو نهێنیانەی كە تائێستا ماونەتەوە لە نێوان ئەو فۆمانەی دەتوانێت پرێزگاریان لێبكرێت لەوێشەوە بتوانین شوناسی موزیكی كوردی دیاری بكەین .
  
• وەكو ئەندامێكی كارای تیپی میوزیكی (پاشای گەورە)،لە ئێستادا ئەو تیپە بەرهەمی نییە هیچ پرۆژەیەك هەیە بۆ ئەوەی وەكو ساڵانی هەشتاكان بەرهەمی بەپێز پێشكەش بكات؟
  -سەبارەت بە تیپی میوزیكی پاشای گەورەوە هەر لەسەرەتای دامەزراندییەوە لە ساڵی 1877 تائەمڕۆ لە ماوەی (47) ساڵ بەردەوام بوونی بە خۆییەوە بینیوە بەڵام هەورازو نشێوی زۆری تێكەوتووە كە بەداخەوە هەندێ لە هۆكارەكان خۆمان لێی بەرپرسیارین هەندێكی تریش مێژووی دوای راپەرین و ئەو بابەتە هەندێ هۆكاربوونە بەربەستە لەوەی ئەوەی هەندێ كزی لە بەرهەمی نوێ بێتە ئارا بەڵام ئێستا ئێمەی هونەرمەندان كەوتوینەتە سەر رێگا راستەكەی پەیامە راستەكەی خۆمان یان ئەو وەفایەی بۆ رابەرای كۆچكردومان هونەرمەند مامۆستا زرار محەمەد مستەفا دەربڕییوە دووپات بكەینەوە بەوەی ئەو تیپەی ئەو دایمەزراندوە ئێمە درێژە پێدەری دەبن بەجۆرێك بەرهەمەكانی خۆمان لەوەدا چڕكردۆتەوە ساڵانە سێ تا چوار بەرهەمی ئەكادیمییمە تۆمار بكەین بەڵام بەداخەوە تائێستا ئەو هاوكارەییە پێویستییە نەكراوین تاوەكو بتوانیین ئەندامەكانمان كۆبكینەوە بۆ ئەوەی لە ستۆدیۆ بەرهەمەكان بە كوالێتێكی بەرز تۆمار بكەین هیودارین لە داهاتوو ئەو بەرهەمانە تۆمار بكەین.
  
• بەرێزتان خاوەنی چەندین كتێبن لە بواری میوزیك ئەگەر باس لەو ئەزموونەی خۆت بكەیت؟
• لە نێو دونیاری هونەر دا نووسین یەكێكە لە بوارەكانی هەرە گرنگەكان ئەگەر هونەرمەند بتوانێن لە تەك ژەنین دانانی ئاواز دا لەگەڵ فێركردن وپەروەردە وخوێندنی باڵادا كاری نووسینش بكات بەڵام من هەرلە دەستپێكی فێربوونی بوارەكانی میوزیك خولیان نووسین و خوێندنەوەم هەبوو ئەمەش هۆكارێك بوو بۆئەوەی درێژەری بابەتەكان بم خۆشبەختانە تائێستا (12) كتێبمان چاپ كردووە لە بوراەكانی هونەر لە بوراەكانی رەخنە لەبوراەكانی سكۆری مۆزیك واتە نۆتەی مۆزیكی گۆرانییەكان وەهەروەها دانانی میتۆد بۆ ئامێری عود دانانی میتۆد بۆ وانەی سۆڵفێج واتە پەروەردەی گوێچكە ئەو بابەتانە بۆ ئێمە زۆر زۆر گرنگن چونكە كەلێنێكی گەورە لە بواری زانیاری یاخود خوێندنەوە میوزكێكی ئەكادیمی كۆمەڵی هونەرمەندی تری كە لەسەر موزیك دەنوسن ئەو بابەتەیان پڕكردۆتەوە ئەمەش دەبێت هەندەرێكی باش بۆ هونەرمەندان بۆ ئەوەی بتوانن خۆیان بنووسین یان وەرگێرانی بۆ بكەن لە زمانەكانی تری بێگانە چ ئینگلیزی بێت یان عەرەبی بێت یان هەرزمانێكی تر بۆ ئێمە زۆر زۆر گرنگە..وەئەو بورانانەی كە ئێستا ئێمە كاری لەسەر دەكەین بۆئەوەی لەتەك ئەوەی مۆزیكێكی ئەكادیمان هەبێت دەبێ كتێبخانەیەكی ئەكادیمی گەورەمان هەبێت لەبواری ئەو بابەتانەی پەیوەستن بە رۆشەنبیریەتی موزیكەوە چ لەروی تیۆرییەوە چ لەرووی پراكتیەوە وەكو بابەتەكانی دانانی میتۆدەوە وەهەروەها رەخنەی مۆزیكیش یەكێكە لە هەرە بوارە گرنگەكان كە دەكرێت بنیادنانی موزیكێكی كوردی هاوچەرخ لەسەر بنیاد بنرێت ..لەبەر ئەوە زۆر زۆر پێویستە خوێندەوە بۆ هونەرمەند لە تەك پاركتیزەیی ئامێرەكانی خۆی كە رۆژانەی كاری لەسەر دەكات ماوەی دوو تا چوار كاتژمێری لە هەمان كاتیشدا رۆژنە لایەنی كەمەوە كاتژمێرێك بۆ خوێندنەوە تەرخان بكات چونكە ئەو خوێندەوە دەیگەینێتە ئەو ئاستانەی كە بتوانێت لە نێوكۆمەڵگایەكەیدا بە سەلیقەیی بدوێت وە ئەو كارانەی بە پراكتیەیی فێری بووە بە جوانترین شێوە بگەینێتە دەوربەری خۆی تەنانەت بۆ كۆمەڵگاكانی تریش.
  
• لەماوەی رابردوو بڕوانامەی دكتۆرات هەر لە بواری موزیك بەدەست هێنا ئەگەر تیشك بخەیتە ناوەڕۆكی تێزی دكتۆراكەت ؟
• خۆشبەختانە بە هەوڵ و كۆششی هونەرمەندی ئاكادیمستی گەوەرە دكتۆر (محەمەد زازا ) كە سەرپەشتیارم بووە لەگەڵ بەرێز پرۆفیسۆر دكتۆر(محەمەد كاكە سور)، توانیمان تێزی دكتۆرەكەمان بە جوانترین شێوە پێشكەش بكەین بەپلەی نایاب لە كۆلێژی هونەرە جوانەكان دوای گفتۆگۆیەكی تێر تەسەل لەلایەن مامۆستایانی پسپۆر لەو بوارانەدا، تێزەكە لەسەر خستنەكاری كەلەپوری گۆرانی بوو واتە گۆرانییەكانی كەلەپوری كوردی لە گۆرانی فۆلكلۆری و میللی چۆن بتوانین تەوزیفی كەین لە نێو مۆزیكی هاوچەرخی كوردیدا لەگەڵ كۆمەڵێ بابەتی نموونەیی ئەو بابەتانەی كەوا لە سامپڵەكانی گۆرانی كوردی لە هەموو بوارەكانی هەڵمان بژارد بەپێ كات توانیمان تیشك بخینە سەر دەوڵمەندی گۆرانی فۆلكلۆری میللی كوردی لە رووی میلۆدی رەسەنی خۆییەوە دواتر چۆن بكرێت ئێمە خستنە كاری گەورەی مۆزیكی بۆ بكەین چ لەلایەنی تیپێكی مۆزیكێكی هاوچەرخی كوردییدا كە ئامێرەكانی موزیكی كوردی دەگرێنە خۆی یاخود لە نێو گروپەكانی تر یاخودلە نێو ئۆركرێسترای كوردی یاخود تیپێكی سەمفۆنایی كوردی خۆشبەختانە بۆیەكەمینجاربوو لە بوارەدا تێزێكی دكتۆرا ئاوابخرێتە روو خۆشبەختانە گەیشتنیە ئەو ئامانجانەی كەوا مەبەستمان بووە لەو بوارەدا بۆ ئەوەی ئێمە بتوانین زەمینەیەكی لە بار بڕەخسێنین بۆ ئەوەی هونەرمەندان لە مەو دوا كە كاری ئەكادیمی دەكەن بتوانن بگەرێنەوە سەر ئەو بابەتانە وەكو سەرچاوەیەكی باوەڕپێكراو سوودی لێوەربگرن كۆمەڵی بابەتی نوێ و زیندوو و نێوگەریمان خست نێو ئەو بوارانەی كە لەرووی زانستی و ئەكادیمی پەیرەو دەكرێن لەسەرئاتی ئەو بابەتانەی كەوا زۆر زیندوون لە كەلەپوور هەروەها لە كلتوری میللەتان دا رەنگدانەوەی هەبوو بۆیە ئێمەش وەكو كورد پێمان باش بوو ئەو ڕەنگدانەوانە بەوشێوەیە بەرجەستە بكەین مەبەستمان بووە لە و بوارانانەی كە كاری لەسەر بكەین.
  
  هونەرمەند ئامانج غازی لە چەند دێرێك دا:
• لە 10/5/1965 لە شاری رواندز لە دایك خوێندنی بنەڕەتی لە شاری رواندز تەواو كردوە لەسەر دەستی رابەری هونەر مامۆسستا(زرار محەمەد مستەفا) فێری ژەنینی ئامێری عود بووە و بووەتە ئەندامی (تیپی مۆسیقای پاشای گەورە).
• لە ساڵی 1980 چۆتە پەیمانگەی هونەرجوانەكانی موسڵ لە ساڵی 1985 بەپلەی (یەكەم) تەواوكردوە.لە ساڵی (2005) كۆلیژی هونەرجوانەكانی زانكۆی سەڵاحەدینی بەپلەی(یەكەم) تەواوكرد.
  -لە ساڵی (2013) بڕوانامەی ماستەری لە بواری (موزیكۆلۆژی) لە پلەی نایاب لە زانكۆی سەڵاحەدین وەرگرتووە.لە ساڵی (2023) بڕوانامەی دكتۆرای لە موزیكۆلۆژی) بەپلەی نایاب لەزانكۆی سەڵاحەدین وەرگرتووە.
  ئەم هونەرمەندە یەكێكە بووە لە دەستەی دامەزراندنی هەریەك لە :
• تیپی مۆسیقای پاشای گەورە لە رواندز.
  -پەیمانگەی هونەرە جوانەكانی هەولێر.
• ئۆركێسترای كورستان.
• گروپی ستران.
  -ئۆركێسترای زانكۆی سەڵاحەدین.
  -لە ساڵی (1992-2003) مامۆستای بەشی موزیكی پەیمانگەی هونەرجوانەكانی هەولێر بووە.
  -لە (2004-2006) لە وەزارەتی رۆشنبیری حكومەتی هەرێم بەرێوەبەری كەلپوری كورد بووە.
  -لە (2007-2008) لە وەزرارەتی رۆشنبیری بەرێوەبەری بەرێوەبەرایەتیی هونەرجوانەكانی موزیك بووە.
  -لە (2008) ەوە تائێستا مامۆستای بەشی موزیكی كۆلێژی هونەرجوانەكانی زانكۆی سەڵاحەدینە.
  
  بەرهەمە ئەكادیمییەكانی:
  -(8) توێژینەوەی ئەكادیمی لە گۆڤارە زانستییەكانی كوردستان و عێراق لە(1014-2024) بڵاوكردۆتەوە .
  -(32) سیمناری زانستی لە كۆلیژی هونەرەجوانەكان و زانكۆكانی كوردستان لە (2014-2024) پێشكەش كردوە.
  -بە(3) توێژینەوە بەشداری (3) كۆنفراسی نێودەوڵەتی لە كوردستان و عێراق لە (2022- 2023) كردووە.
  -رێكخەری یەكەمین سیمپۆزیۆمی ماستەرە بەپلەی (نایاب) لە بواری(مۆزیكۆلۆژی) لە هەر چوار پارچەی كوردستان ،كە لە زانكۆكانی كوردستانەوە لە ساڵی (2023) تاوتوێكراوە.
  -خاوەنی یەكەمین بڕوانامەی ماستەرە بە پلەی (نایاب) لە بواری (مۆزیكۆلۆژی) لە هەرچوار پارچەی كوردستان كە لە زانكۆكانی كوردستان تاوتوێكراوە لە ساڵی 2013.
  -سەرپەرشتی (22) توێژینەوەی بە دەستهێنانی (بەكالۆریۆس)ی كردوە لە بەشی موزیك(1014-2024).
  
  بەرهەمی هونەری
  -(30) ئاوازی بۆ هونەرمەندانی كوردستان داناوە.
  -(9) كۆڕاڵی هونەریی موزیك و گۆرانیی داناوە.
  -موزیكی بۆ (8) شانۆگەریی كوری و و عەرەبی و ئینگلیزی داناوە.
• موزیكی بۆ (18) فیلمی كوردی داناوە.
• (8) خولی فێربوونی موزیكی كردووەتەوە.
• (26) كۆڕو سیمناری هونەریی لە بارەی موزیك و گۆرانی گێراوە.
• موزیكی بۆ تابلۆكانی هونەرمەندان(محەمەد عارف، نامیق عەلی، سەردار سنجاوی، رۆستم ئاغەلە) داناوە.
• خاوەنی درێژترین میلۆدی گۆرانی كوردییە بە ناوی (كۆچ و باران).
  -لە ساڵی (2005) لە(فەرنسا ،سویسرا، ئەڵمانیا) بەشداری موزیكی میللیی گەلانی كردوە.
  
  كتێبە چاپكراوەكانی:
• خوێندنەوەیەكی هونەری بۆ موزیكی ئەكادیمی 2005.
• هارمۆنیای دەنگ و میلۆدی كوردی 2007.
• ژمارەیەكی تایبەتی گۆڤاری (چلاواز) ئاداری 2007.
• بەزم و ڕەزمی منداڵان، ئاواز بۆ زارۆكان 2008.
• ئەزموون لە ئامێری موزیكدا 2009.
• زایەڵەی خەرەند(نۆتەی چەند شاكارێكی موزیكی ئۆركسترالی كورد)2010.
• گۆرانی فۆلكلۆری :خاسیەت و تایبەتمەندییەكان 2012.
• خستنەكاری كەلەپوری گۆرانی لە موزیكی هاوچەرخی كوردیدا 2024.
  چەند كتێبێكیشی ئامادەی بۆ چاپكردن كە بریتی لە:
• هارمۆنی (وەرگێران).
• فەرەنگی موزیك (وەرگێران).
• میتۆدی فێربوونی عود بۆ پێشكەوتووان(دانان).
• خستنەكاری گۆرانیی كوردی لە وانەی سۆڵفێج (ماستەرنامە).
• بەهای جوانیناسیی موزیك (دانان).
• میتۆدی سۆڵفێجی گشتی بۆ كۆلێژی هونەر (دانان).

Kamaran Hajialyas