Skip to Content

هەڵدانەوەی لاپەڕەیەک لە مێژووی حککع ساڵی 2000 … نادر عبدالحمید

هەڵدانەوەی لاپەڕەیەک لە مێژووی حککع ساڵی 2000 … نادر عبدالحمید

Closed
by ئاب 23, 2018 General, Opinion

ڕونکردنەوە.

بەدوای هاتنەدەرەوەی بەشێک لە هاوڕێیانی حزبی کۆمۆنیستی کرێکاری عێڕاق (حککع) لە مانگی پێنجی ئەمساڵ (2018)دا، وە بەدوای ئەویشدا ڕاگەیاندنی ڕێکخراوی “ئاڵتەرناتیڤی کۆمۆنیستی لە عێڕاق”، چەند باسوخواسێکی هێناوەتە ئاراوە، یەکەم: سەبارەت بە کێشە ناو خۆییەکانی ئەو حزبە و دیگای جیاواز بۆ هەڵسەنگاندیان و دووەمیش: گەڕانەوە بۆ مێژووی ئەو حزبە و هەڵسەنگاندنی.

بەهاری ساڵی 2000 کێشەیەک لە ڕێکخراوی دەرەوەی ئەو حزبەدا سەری هەڵدا و زۆرێک لە ئەندامان و کادرەکان بە ئیمەیل و نامە بەشداریان تێدا کردوە و نەزەر و بۆچونی خۆیان لەبارەیەوە خستۆتەڕوو. من وەک ئەرشیف نامە و وتار و بابەتی بیست ویەک (21) لەو هاوڕێیانە و هەروەها هی بەرپرسی (ڕێکخراوی دەرەوەی وڵات) و (نوێنەری مەکتەب سیاسی لەدەرەوەی وڵات)ی ئەوکاتەم هەڵگرتوە.
ئەمەی کە لێرەدا دەیخەمە بەردەست یەکێک لەو بابەتانەی ناو ئەو ئەرشیفە، هی 30/06/2000. ئەویش بەمەبەستی ڕۆشنکردنەوەی ناکۆکی و ئیختیلافاتێک کە هەر ئێستا لە لاپەڕەی فەیسبوکی مندا لە ئارادایە لەسەر ئەو مەسەلەیە.

-*-*-*-*-

نامەیەکى کراوە، بۆ: پلینۆمى11 هەمى کۆمیتەى ناوەندى حزبی کۆمۆنیستى کرێکارى عێڕاق
نادر عبدالحمید
30/06/2000
هاوڕێیانى کۆمیتەى ناوەندى
سڵاو

پێشەکى:

حەتمەن ئاگادارى ڕووداوەکانى ئەم دواییانەى ڕێکخراوى دەرەوەى ووڵات (ڕ.د.و) هەن، و هەرلێرشەوە ئەبێ ئاگاداربن لە بۆچوون و دیدگا و هەڵوێستى جیاجیاى ناو ئەم ڕووداوانە. من لەم نامەیەدا هەوڵ ئەدەم دیدگا و بۆچوونەکان و هەروەها هەڵوێست گیرییەکانى خۆم لەسەر ئەم ڕووداوانە بەتایبەتى و لەسەر وەزعى حزبیش بەگشتى بەشێوەیەکى ڕەسمى بخەمە بەردەست پلینۆم. بەو هیوایەى کە سودێکیان هەبێ کاتێک کە باسەکانتان بچێتە سەر ئەم ڕووداوانە یان سەر هەڵسەنگاندنى حزب بەگشتى.

هەر لێرشدا پێویستە ئەوەبڵێم کە بەدواى ((هەڵبژاردنەکانى شارەوانى)) کوردستان -ئەو بەشەى ژێر کۆنتڕۆڵى (ى.ن.ک)- نامەیەکم لە 17/2/2000 دا بۆ مەکتەب سیاسى (م.س) ناردووە لەسەر شێوازى مامەڵە لەگەڵ ئەم ئەزموونەدا، تیایدا ڕامگەیاندووە کە من بۆچوونێکى تەواو جیاوازم هەیە لە هەڵسەنگاندى ئەم ئەزموونە و شێوەى بەرخورد پێوەى لەوەى حزب بەڕەسمى ڕایگەیاندووە، وە پێشنیاریشم کردووە بۆ مەکتەب سیاسی (م.س) کە فرسەت و ئیمکانیەت بخوڵقێنێت بۆ باس و دیالۆگێکى ناوخۆ کە کادرەکانى حزب بەشدارى تیا بکەن. من تا ئێستا هیچ وەڵامێکم لە (م.س) وەرنەگرتووە لەو بارەوە. ئەم نامەیەى (م.س) لێرەدا کراوەتە پاشکۆى ئەم نامەیەى پلینۆم.

تەقینەوەى ڕووداوەکانى ناو ڕێکخراوى دەرەوەى ووڵات (ڕ.د.و) ئەو فرسەتەى بۆ ئێمەش هێنایە پێشەوە کە ڕاستەوخۆ تیترى هەندێ لە بۆچوون و هەڵوێستەکانى خۆمان بخەینە بەردەست کادر و ئەندامانى دەرەوەى ووڵات لە ڕێگەى ئەدرێسی (گروپ ئیمەیل)ەکانى هاوڕێیانەوە، بەتایبەت بەر لە ئێمە لانى کەم 3 سێ کەس لە کادرەکانى حزب هەر لەسەر ئەم ڕووداوانە ئەم کەناڵەیان گرتبۆ بەر بۆ خستنەڕوى بۆچوونەکانیان. ئیتر بۆ ئێمەش ئاسایى بوو کە هەمان کەناڵ بەکاربهێنین بۆ خستنەڕووى بۆچوونەکانمان.

1- ڕیشەى دیاردەکان

کۆمەڵێک دیاردە، لەم دوواییانەدا، لە ڕێکخراوى دەرەوەى ووڵاتدا سەریان هەڵداوە، جێگەى سەرنج دان و لێ وورد بوونەوەن. لەوانە ئیستیقالەى ئەندامێکى کۆمیتەى دەرەوەى ووڵات، کە ئۆرگانێکى ڕابەرییە. بەبێ ئەوەى ((کۆمیتە)) هیچ ڕوونکردنەوە و تەعمیمێک بات بە ڕێکخراوەى دەرەوەى ووڵات، لەسەرى. ئیستیقالەى کادرانێک کە هێشتا قەیتانى پۆستاڵەکانیان شل نەکردبۆوە لە ڕووبەڕوو بوونەوە لەگەڵ (ى.ن.ک)، ئیستیقالەى ئەو کادرانەى کە ڕەمزى ڕووبەڕوو بوونەوەى حزب بوون لەگەڵ (ى.ن.ک) لە ستۆکهۆڵم و لەندن. بەرزبوونەوەى دەنگى ئیعتیرازى چەند کادرێک بەدژى (لانى کەم بەشێک) لەو قانوون و قەراراتانەى کە لێپرسراوى ((کۆمیتە)) تەعمیمى کردووە بەسەر رێکخراوەى دەرەوەى ووڵاتدا. وە سەرەنجام سەر مۆرکردنى ئەم دیاردانە بە ئینزار کردنى 24 سەعاتە و قەرارى دەرکردنى، نادر عبد الحمید و سوورەیا، لە حزب.
لێرەدا بەدوواى کۆکردنەوەى دیاردەکانەوە نین. بەدڵنیاییەوە گەلێک دیاردەى تریش هەن لە ڕێکخراوى دەرەوەدا. هەروەها مەبەست لێرەدا هێنانەوە و خستنە ڕووى نمونەى لەو جۆرە دیاردانە نییە لەسەر ئاستى گشت حزب و ئۆرگانە جۆرا و جۆرەکانى. ئەمانەى سەرەوە مشتێکن لە خەراوێکى حزب و دەکرێ وەک سەکۆیەک لێیانەوە هەڵسین و ئاورێک بەینەوە لە جیهانى ناوخۆى حزب (پەیوەندیە تەشکیلاتییەکان) و لە مەوقعیەتى حزب لە جیهانى دەرەوەیدا. بەڵێ مەبەست لێرەدا سەرنج ڕاکێشانى پلینۆمە بۆ خالێکى جەوهەرى کە ئەویش ئەوەیە: ئەم دیاردانە بەرهەمى چ ڕەوەندێکى مێژووى ناو حزبن، ئاکامى چ پرۆسەیەکن لە ژیانى ناوخۆى حزب، ڕەنگدانەوە و کاریگەرى و فشارى چ واقعیاتێکى ئیجتیماعى و سیاسى دەرەوەى حزبن، لەسەر ئەم حزبە؟. تەوەرەبەستنى باس و لێکۆڵینەوەکانى پلینۆم لەدەورى ئەم دیاردانەى سەرەوە، بەبێ چوونە سەر ئەو ڕەوەند و پرۆسە مێژووییانەى کەئەم دیاردانەى بەهەم هیێناوە، بەبێ چوونە سەر مەوقیعیەتى ئیجتیماعى و سیاسى ئەم حزبە لەناو کۆمەڵگە و لە تەئریخى سیاسى ئەمرۆى کوردستان (و عێڕاق) دا. بەڕاى ئێمە باسەکان هەتا بە ڕادیکاڵترین ئیجرائاتى تەشکیلاتیشەوە لە ڕێکخراوەى دەرەوەى ووڵاتدا، ناتوانن وەڵام دەرەوەى گیروگرفتە ڕیشەیى و ئەسڵیەکانی ئەم ئۆرگانەى حزب (و ئەڵبەتە گشت حزب) بن. پێویستە لێرەدا ئەوە بڵێم کە پلینۆم بەبێ شۆڕبوونەوە بۆ سەر ڕیشە و بناغەى ئەم مەسەلانە، ناتوانێت بە ئاکامێکى درووست بگات لە هەڵسەنگاندن و بڕیاردان لە سەر ئەم دیاردانەى سەرەوە.

2- ڕەخنە لە سوننەتەکان ئەڵقەى ئەسڵى نییە

سوننەت بەشێکە لە وجودێکى ئیجتماعى: جارێکى تریش لەم کێشمەکێشەدا، بەرەکانى دەرگیرى جەنگێکى سیاسى-تەشکیلاتى، لە ڕێکخراوى دەرەوەى ووڵاتدا، شمشێرى ڕەخنە لە سوونەتەکانیان دەرکێشا بەڕووى یەکتریدا، و هەر لایەک خۆى دەکردە نوێنەرى ڕاستەقینەى سوونەتە کۆمۆنیستى و کرێکارییەکان و ئەوى ترى لەو ڕوانگەوە ئەدایە بەر ڕەخنە کە هەڵگرى سوونەتێکى ترى غەیرى ئەمانەیە.

لە نامەکانى نادر عبد الحمید و سوورەیادا، زۆر ڕوون و ئاشکرا دیارە کە ئێمە بەم چەکەوە نەهاتووینەتە مەیدان. وە بەنەزەرى ئێمە بە مەسەلەى سووننەتەکان ناتوانرێت واقعیاتى دیاردەکان و جەوهەرى ئەو کێشمەکێشە بەیان بکرێت کە لە ڕێکخراوەى دەرەوەى ووڵاتدا سەریان هەڵدا. لە نامەیەکى مندا 3-6-2000 (سەبارەت بە ئیستیقالە کردنەکەى هاوڕێ عبدالله ساڵح- بەشى دووەم: جەوهەرى کێشمەکێشەکە، هاتووە -بەڵام جەوهەرى کێشمەکێشەکە واقعیەتێکى مادى و هەڵقوڵاوى پرۆسەیەکى مێژوویى ژیانى حزبە و لە دەرەوەى ئیدیعاى بەرەکانى دەرگیرى ئەم کێشمەکێشە وەستاوە.) ڕەخنەى ئێمە هەروەک لە نامەکاندا گەڵاڵە کراوە، ڕەخنەیە لە وجودى ئیجتیماعى- سیاسى حزب، لەلایەک و لەلایەکى تریشەوە، وەک ئەڵقەى تەواوکەرى ئەم وجودە ماددییەى ژێرەوە، ڕەخنەیە لە زهنیەت و عەقلیەتێکى سیاسى (و تەشکیلاتى)، کە هاو ئاهەنگە لەگەڵیا و بەیەکەوە کوولیەتێکیان پێک هێناوە لە ئۆرگانێکى سیاسى موتەشەکیل کە پێى دەلێن حزبی کۆمۆنیستى کرێکارى عێڕاق (حککع). سوونەتەکانى ناو ئەم حزبە بەشێکى جیانەکراوەى ئەو وجودە ئیجیتیماعى- سیاسىیە موتەشەکیلەیەن بەمانا فراوانەکەى.

هەر لە سەرەتاى پێکهاتنى ئەم حزبەوە {بەر لە پێکهاتنى ئەویش لە کێشمەکێشى نێوان ڕێکخراوە چەپەکانیشدا کە ماتریاڵى ئینسانى و فکرى و سیاسى ئەم حزبەیان پێک هێنابوو} ئەم شمشێرەى سووننەتانە، لە چەرخ و هەسان دەدرێ و تیژ دەکرێتەوە و بە هەق و بە ناهەق لە ملى زۆرێک لە کادرەکانیش دەدرێت. وە چەندین جار وەک ئەڵقەى ئەسڵی بەدەستەوە گیراوە بۆ ئاڵوگۆڕى ڕیشەیى ئەم حزبە و ئیجتیماعى بوونەوەى. دووایین پرۆژە لەم مەیدانەدا تەڕحێکى هاورێ (ڕەحمانى حسێن زادە) بوو بەر لە 3 سێ (یان چوار- بەدەقیقى نازانم کەى بوو) ساڵ لەمەوبەر. هەریەک لەو هەوڵ و تەقەلایانە گەرچى دەورى خۆیان بینیوە لە ئیسڵاح کردن و پرکردنەوەى کەموکوڕییەک لە مەیدانە جۆراوجۆرەکانى کار و هەڵسوڕانى حزبدا، بەڵام ئاڵ و گۆرى ڕیشەییان لە تەفەکور و عەقڵیەتى سیاسى، لە مەوقعیەت و لە وجوودى ئیجتیماعى ئەو حزبەدا بەدى نەهێناوە.

ئەم حزبە ئەمرۆ وەک یەکیەتى گروپە چەپەکان بەبێ ئەوەى لەگەڵ دروست بوونى حزب یان لە پڕۆسەى حەوت (7) ساڵى ڕابردووى ژیانیدا ئەم ئاڵوگۆڕەى بەسەرا هاتبێ لە مەیداندا ماوەتەوە. لە ڕەخنە لە حزب دەبێ دەست بگیرێت بە ئەڵقەیەکى ئەسڵى تر و سەرەکى ترەوە کە ئەویش ڕەخنەیە لە وجودى ئیجتیماعى و سیاسى ئەم حزبە، ڕەخنەیە لە مەوقعیەتێکى ئیجتیماعى و سیاسى کە ئەم حزبە هەیەتى لەناو کۆمەڵگەدا. ڕەخنەیە لە زهنییەت و عەقلىیەتێکى سیاسى کە تەمجیدى ئەم حزبە بەم وەزعىیەتەیەوە ئەکات و تەنگ بە بوارى ڕەخنەگرتن هەڵئەچنێت لەم حزبە. ئەمە ڕەخنە نییە لە بەرنامە و لەو ڕوانگەیەى کەبەرنامەى ئەم حزبەى لەسەر وەستاوە -کۆمۆنیزمى کرێکارى-. ڕەخنەیە لەو تەناقوز و تەزاددەیەى (التناقض و التضاد) نێوان ئەم بەرنامە و ڕوانگەیە لەلایەک ئەو واقعە ئیجتیماعى و سیاسیەى ئەم حزبە لەلایەکیترەوە. ڕەخنە لە سوونەتەکان دەتوانێت بەشێک و تەنها بەشێکى کاریگەر بێت لەم ئەڵقە ئەسڵیە نەک وەک خودى ئەڵقەى ئەسڵی بەدەستەوە بگیرێت.

ئەم حزبە ئەتوانێت حزبی هەبوون و مانەوە بێت، وەک هەندێک لە حزبەکان چەندین دەیە و بگرە سەدەیەکیش لەتەمەن بەسەر بەرێت، لەگەڵ بڕینى چەندین قەیران و زەڕبەخواردنى سەنگینیشدا. ئەتوانێت حزبی لۆکال (لە عێڕاقدا کوردستانى و لە کۆردستانیشدا سۆرانى) بێت. ئەتوانێت حزبی پارسەنگ و گروپى فشار بێت بەسەر حزبە دەسەڵات بەدەستەکانى کوردى و کەم تا کورتێکیش بەسەر ڕەوتە مەزهەبییەکانەوە. ئەتوانێت حزبی چەپرەوى مناڵانە، نەک حزبێکى ڕادیکاڵى ئیجتماعى بێت. حزبێک کە لە ڕوانگەى نەرجسیەتى سیاسى و تەشکیلاتى خۆیەوە (نەک لە ڕەخنەى مارکسەوە) تەحقیرى جیهانى دەرەوەى خۆى بکات و پیا هەڵشاخێتەوە. درووست وەک کۆڕێکى (کۆمەڵێکی) دەروێشان کە هەر ئەندامێکى ئەو کۆڕە سەرە واوێک جیاواز بیر بکاتەوە، لەناو ئەو کۆڕە موقەدەسەیەدا جێگەى نابێتەوە و دەبێ بکرێتە دەرەوەى جیهانى بەلەعنەت کراو. بەڵێ ئەم حزبە ئەتوانێت زۆر شتیتری لەم بابەتانە بێت بەڵام بەبێ ڕەخنەیەکى ڕیشەیى ناتوانێت حزبی سەراسەرى، حزبی پرنفوزى ئیجتماعى و لە هەمان کاتدا ڕادیکاڵ، حزبی بزووتنەوەى سۆشیالیستى کرێکارى و حزبی شۆرش و دەسەڵات بێت.
3- ئیجرائاتى تەشکیلاتى یان ئاڵوگۆڕى لە مەوقعیەتى کادرەکاندا
پلینۆمى حزب ئەمڕۆ ڕووبەڕووى گیروگرفتێک بۆتەوە (لانى کەم لە رێکخراوى دەرەوەى ووڵاتدا). ئیمکان هەیە دەست بەرێت بۆ هەندێ ئیجرائاتى ئیدارى و تەشکیلاتى، بۆ “چارەسەر”ى ئەم گیروگرفتانە. ئەم ئیجرائاتانە لەوانەیە کەمێک جدى و هەندێک بەرفراوان بن یان نیوەناچڵ و سەرپێیى و کەم داوێن بن. ئەم ئیجرائاتانە دەکرێ هەر لەم ڕوانگەوە جێگەى لایەنگرى یان ڕەخنەگرتنى کادرەکان بن. بەڵام مەسەلەى ئەسڵی ئەوەیە کە ئەم گیروگرفتانە بە ئیجرائاتى ئیدارى و تەشکیلاتى وەڵامى ڕیشەیى وەرناگرنەوە.

بەڵکو ئەم ئیجرائاتە ئیدارى و تەشکیلاتییانە ئەگەر پشت بەستوو نەبن بە ڕەخنەیەکى ڕیشەیى لە وجودى ئیجتیماعى و سیاسى حزب و مەوقیعیەتى لەناو کۆمەڵگەدا، ئەوا تەنها ئاڵ و گۆرێکى ئیسڵاحیانە ئەبن بۆ خاو کردنەوەى تەشەننوجاتێکى تەشکیلاتى کە بەهۆى تەقینەوەى ئەو گیرو گرفتانە هاتوونەتەدى.

پێکهاتى ڕابەرایەتى ئەم حزبە و پۆستى تەشکیلاتى کادرەکان گەرچى لە ڕووى تەئریخىیەوە زادەى هەلومەرجێکى تایبەت بەشێوازى پێک هاتنى ئەم حزبەیە، بەڵام لەمڕۆدا بەتایبەت دواى کۆنگرەى یەکەم، ئینعیکاسى وجودى ئیجتیماعى حزب و بەرهەمى تەوازنێکى دیارى کراوى تەیفى جۆراو جۆرى ئەم وجودە ئیجتیماعییەیە. ئەگەر قەرار بێت ئاڵ و گۆرێکى ئیجتیماعى و سیاسى بەسەر ئەم حزبەدا بێت، ئەوا حەتمەن ئاڵوگۆریش لە ڕابەرایەتى و مەوقعیەتى کادرەکان و پۆستى تەشکیلاتییاندا بەوجود ئەهێنێت. ئەمە نە ئینزار و تەڕدە. نە ئیجرائاتە و نە موحاسەبە و عقوبەدانى هەندیک و نە تاج لەسەر نانى هەندێکیتر لە کادرەکانە. ئەمە پرۆسەیەکە تیاىدا حزب (ى تازە) کادر گەلێک لە ئیتۆریتەى کۆمەڵایەتى-سیاسى خۆى دێنێتە پێشەوە و دەیان کاتە مەیداندار و ساحێبی قەرار لە حزبی تازەدا.

4- جەوهەرى موشکیلاتەکانى ڕێکخراوى دەرەوەى ووڵات

لێرەدا بەشێک لە نامەیەکى خۆمان (من و سورەیا) هى 15/6/2000 ئەهێنمەوە کە لە وەڵامى نامەیەکى (امجد غفور)دا نوسراوە: {ئێمە ئەڵێین مەسەلەکەى ئێمە (وەک بەشێک و لەبەردەوامى ئیستیقالەکەى هاورێ عبدالله ساڵح دا) تەعبیرە لە ئەزمەیەکى ڕێکخراوەیى، کە خۆى هەڵقووڵاوى وەزعى بنبەستى کۆمەڵایەتى و سیاسى حزبە لە کوردستان و عێڕاقدا. وە بە موشەخخەسى ئینعیکاسى ئەو تەناقووزەیە کە لە نێوان ئەم بنبەستە کۆمەڵایەتى-سیاسییەى حزب و زهنیەتی سیاسى زاڵ بەسەر حزب دا هەیە. وە تا ئەم تەناقووزە چارەسەر نەکرێت ئەم حزبەیە ناتوانێت بەدەورى پلاتفۆرمێکى ترى سیاسى دا بۆ دەربازبوون لەم بنبەستە هەڵخڕێندرێت. لەوانەیە پلینۆم یان (مەکتەب سیاسى) بە چەند ئیجرائاتێکى ئیدارى و تەشکیلاتى موشکیلاتەکان چارەسەر بکات کە لە هەنگاوى یەکەمى تەقینەوەى ئەم تەناقووزەدا سەریان هەڵداوە. بەڵام جەوهەرى موشکیلەکە (بوڕکانەکەى ژێرەوە) لە شوێنى خۆى باقى ئەمێنێتەوە. ئێمە ئەڵێین ڕادیکاڵترین ئیجرائاتى تەشکیلاتى بەرامبەر لێپرسراوانى حزب، نەک هەر ئەمەش بەڵکو لەگەڵیشیا هەتا ئەگەر سووکانى حەرەکەتى ئەم حزبە بدەنە دەست ئێمە و کادرگەلێکى وەک ئێمە، ئەگەر بوونیەى ژێرەوەى (البنیە التحتیە) تەفەکور و عەقلیەتى سیاسى حزب نەگۆڕێت، ئەوا مەسەلەکە تەنها گۆڕینى دەم و چاو دەر ئەچێت. ئێمە ئامادەنین بەبێ ئەم ئاڵوگۆڕە لە عەقڵیەت و زهنییەتى زاڵ بەسەر حزبدا دەم و چاوى خۆمان بدەین لە هیچ ئۆرگانێکى ئەم حزبە. موشکیلەکەى ئێمە شەڕ فرۆشتن و دەرپەڕاندى کەسانێک نییە لە سەرووى ئەم حزبەوە، کە ئەزانین ئەوانیش وەک هەموو یەکێک لە ئێمە تەمەن و ژیانى خۆیان و خانەوادەیشیان لە ناو ئەم بزووتنەوەیە و ئەم حزبەدا داناوە. ئێمە وویستمان بە ووروژاندى فکرى هاورێیان لە ڕێکخراوەى دەرەوەى ووڵاتدا لەسەر وەزعى حزب و چارەنووسى، فرسەتى ئەوە بخوڵقێت کە دیالۆگ و باسێکى دەروونى بەرپابێت و کادرەکان بتوانن نەزەرى خۆیان بدەن و دەخالەتگەر بن لە چارەنووسى حزبدا و لەم رێگەیەوە زهنییەت وعەقڵىیەتى سیاسى زاڵ بەسەر حزبدا بکەوێتە سەنگى مەحەکەوە و بگۆرێت و پلاتفۆرمێکى تر بۆ حەرەکەتى حزب بەدەست بهێنرێت. ئێمە نەک هەر موشکیلەمان لەگەڵ مارکسیزم و کۆمۆنیزمى کرێکاریدا نییە، بەڵکو ئەم حزبە بە ئامراز و ماتریاڵێکى لەبار و گونجاوى (موناسیبى) کۆمەڵایەتى ئەو حەرەکەتە نابینین بەم وەزعىیەتەى ئێستایەوە.}

5- تڕاژیدیا یان مەهزەلە

دەشێ پلینۆمى کۆمیتەى ناوەندى حزب لەسەر ئینزارى 24 سەعاتە و قەرارى دەرکردنى نادر عبد الحمید و سوورەیا، باسێکى نەبێت.{هەروەک لە سەرەتاوە پێیان ڕاگەیاندوین کە مەکتەب سیاسى حزب باسێکى لەو بارەوە نابێت.‍!} بەڵام ئێمە ناچارین قسەیەکى لەسەر بکەین ڕووبە پلینۆم، بەو هیوایەى نەک هەر نەوەکانى دواى خۆمان بەڵکو کادرەکانیش لە ئێستادا، باسێکیان لەوبارەوە هەبێت و بەهەموان دەرسێکى لێوەربگرین.

ئێمە ڕامانگەیاندووە کە بە خواستى خۆمان نەچووینە دەرەوە، ناچار بە ئیستیقالەش نەکراوین، بەڵکو بەقەرارێکى فەوقى کە هیچ شەرعىیەتێکى تەنزیمى لەپشت نییە کراوینەتەدەرەوە. ئەم قەرارە نەک هەر قەرارى (ڕێکخراوەى دەرەوەى ووڵات) نییە کە کادرگەلێک چ بە عەلەنى و چ هەندێکیشیان لە کەناڵى ڕەسمى حزبی خۆیانەوە بە نامە بۆ مەکتەب سیاسى، بە دەرەجاتى جیاجیا ناڕەزایەتىیان دەربڕیوە بەرامبەرى. بەڵکو ئەم قەرارە هى (کۆمیتەى دەرەوەى ووڵات)یش نییە، ئەندامانێکى ناو ئەم کۆمیتەیەش ئامادە نین ئیمزاى شەخسى خۆیان بدەن لەژێرى. ئیدانە کردنى ئەم قەرارە و هەڵوەشاندنەوەى لە لایەن پلینۆمەوە، نەک هەر وەک وەڵامێکى پێوست بۆ ئیعتڕازى کادرەکان زەروورە بەڵکو بۆپاراستنى ئیعتیبارى سیاسى ئەم حزبەش زەروورە. ئێمە نە لەسەر ئیختیلافاتى شەخسى وەدەرنراوین و نە لەسەر شەرى کورسى دەسەڵات. ئێمە قوربانى زهنیەت و عەقلیەتێکى سیاسى-تەشکیلاتین کە زاڵە بەسەر ئەم حزبەدا. ئایدیاڵێک بەسەر ئەم حزبەدا زاڵ کراوە کە لە هەر گیروگرفتێکى تەشکیلاتى و کێشمەکێشێکى سیاسى-تەشکیلاتییدا، دەست بردنە بۆ ئیجرائاتى تەشکیلاتى، عقوبەدان و موحاسەبەکردن لە هەنگاوى یەکەمدا (نمونەش زۆرە ئەگەر پێویست بکات بۆ هێنانەوە)، ئەم گرایشە بەدواى تەسفیەى (( فراکسیۆن)) و بە تایبەت دواى کۆنگرە -بەداخەوە- بزمارەکانى خۆى لە مۆخ و ئێسقانەکانى حزب کوتاوە. دەرکردنى 3 سێ تەعمیم بۆ وەستاندنى نامەکانى هاوڕێیان لە ڕێگەى ئینتەرنێتەوە و هاوکات لەگەڵیشیا ڕاگەیاندنى ئەوەى کە (مەکتەب سیاسى) باسێکى لەو بارەوە -مەبەست ئیزارى 24 سەعاتە و قەرارى تەڕدى ئێمەیە- نابێت. نەک هەر پێداگرتنەوەیە لەسەر عقوبەدانەکە (بەبێ حەقى ئیستیئناف!) بەڵکو زەوت کردنى مافێکى ئاسایى کادرەکانیشە.

ئێمە لەگەڵ هەر جیاوازییەکى بیروڕا خوازیارى ئەوە نەبووین کە لە هەنگاوى یەکەمدا بچینە دەرەوەى ئەم چوار چێوەیەى (حزب) کە بەشى زۆرى ئەو ماتریاڵە ئینسانییەى تیا گرد بۆتەوە، کە لە دوو سێ دەیەى ڕابروودا بەرهەم هاتووە بۆ حەرەکەتێکى ڕادیکاڵ لە ناو کۆمەڵ داو ئیمکان هەیە (بەڵێ تەنها ئیمکان هەیە نەک ئەوەیە لە ئێستادا) حەڕەکەتى ئیعتیرازى کرێکار و زەحمەتکێش بیکاتە ئامرازى خۆڕێکخستن و بەرگرى، ئامرازى خەبات و هێرش بۆ دەسەڵاتى سیاسى.

نەک هەر ئیدانەکردن و هەڵوەشانەوەى بێ قەید و شەرتى ئەم قەرارە، بەڵکو نامەى مەعزەرەتیش بۆ ئێمە ناتوانێت کەفالەتى ئەوە بکات کە ئەم زهنیەت و عەقلیەتە (تەشکیلات گەرییە) جارێکى تر، دواى گەڕانەوەمان بۆ ناو ئەم چوارچێوەیە، ئێمە (و کادرانى تر) نەکاتە دەرەوە. مێژووى ئێمە لەم حزبەدا بە تراژیدیا کۆتایى هات، ئێمە نامانەوێت جارێکى تر بەدەستى خۆمان لە شکڵى مەهزەلەدا دووبارەى بکەینەوە. ئەو شتەى کە ئەتوانێت ئێمە و کادر گەلێک -کە چوونە دەرەوەى ئەم چوار چێوەیە یان کراونەتە دەرەوە، یان بەهەر حاڵ بەجۆرێک لەدەرەوەى ئەم چوار چێوەیە وەستاون- دڵخۆش بکات بۆ گەڕانەوە و هاتنە ناویەوە. سەرهەڵدان و شکل گیرى پرۆسەیەکە لە ڕەخنەیەکى ڕیشەیى کە نەهێڵێت ئەو چوارچێوەیە (ئەم حزبە) ئەم ماتریاڵە ئینسانییە لە قاڵب بدات و ئیمکانى پەرەسەندن و گەشەى لێبستێنێ. ئەم پرۆسەیە دەشێ هەر لەم پلینۆمەوە سەر هەڵبدات، یان ئیمکان هەیە لە دەرەوەى پلینۆم و ڕابەرى حزب بە دەست پێشکەرى کادرەکان شکڵ بگرێت. ئێمە تا ئەم چاوەڕوانییە دەبێتە واقع لە دەرەوەى ئەم چوارچێوەیە درێژە بە حەرەکەتى خۆمان ئەدەین. بەشێک لەو حەرەکەتە هەوڵدانە بۆ دیالۆگێکى زیندوو لەگەڵ ئەو ماتریاڵە ئینسانییە-مێژووییە جا لەهەر چوارچێوەیەکا بێت، یان لە دەرەوەى چوار چێوەکاندا بێت.

*** *** ***

پاشکۆ:

بۆ / مەکتەبى سیاسى (حککع). لە رێگەى ڕێکخراوى دەرەوەى ووڵات
بابەت:/ ئاکامەکانى هەڵبژاردنى شارەوانى
بڕیاری بەشدارى حزب لە هەڵبژاردنى شارەوانى شارەکانى کوردستان (ئەو بەشەى ژێر کۆنتڕۆڵى ى.ن.ک )، بڕیارێکى ئازایانە و هەروەها هەنگاوێکى عەمەلى و جددى بوو ڕوەو جەماوەر و بەجەماوەرى بوونى حزب. وە وەکو ئەزمونێکى سیاسى بەنرخ لە ژیانى حزبماندا ڕۆڵى ئیجابى خۆى ئەبێت، جیا لەو ئاکامانەى کە ئێستا حزب ڕووبەڕووى بۆتەوە.
خۆ ئامادەکردنەکانى حزب هەر لە سەرەتاوە بۆ ئەم هەڵبژاردنە نیشاندەرى ئەوەبوون کە ئەم مەسەلەیە بەجددى وەرگیراوە لەلایەن حزبەوە، و هێز و ئمکاناتى بۆ دانراوە.
ڕاگەیاندنى لیژنەى چاودێرى حزب بەسەر هەڵبژاردنەکەدا، بەروارى 5/2/2000 پەنجەى ڕاکێشاوە بۆ چەند نمونەیەک لە پێشێلکارى و دەست تێوەردان و ساختەکارییەکانى ( ى.ن.ک) و ئیسلامىیەکان لە کاتى هەڵبژاردنەکاندا، ناوەرۆکى ڕاگەیاندنەکە ئەوە دەگەێنێت کە بۆیە حزبمان نەک هەر نەیتوانیوە سەرۆکى شارەوانى هیچ شارێک بەدەست بهێنێت، بەڵکو هیچ کاندیدێکیشى لە هیچ بازنەیەکى هەڵبژاردندا دەرنەچێت، چونکە ئەم پێشێلکارییانە ڕوویانداوە. جگە لەم ڕاگەیاندنە تائێستا هیچ لێکدانەوەیکى ڕەسمى حزب (چ ناوخۆیى و چ ڕووبەدەرەوە) لەسەر ئەم مەسەلەیە بەدەستمان نەگەیشتووە، تەنها نامەیەکى خەبەرى ڕێکخراوى دەرەوەى ووڵات نەبێ کە تیا هاتوە هاورێ (سامان کریم) چاوپێکەوتنێکى یەک سەعاتى لەگەڵ ڕادیۆى (شەبەنگ)ى کوردى زمانى ستۆکهۆڵم (سوێد) ئەنجامداوە و تیایدا پێى لەسەر هەمان ناوەڕۆکى ڕاگەیاندنەکە داگرتووە.

ئەوە ڕاستە ئەم پێشێلکارییانە ڕوویانداوە، هەروەها کاریگەرى خۆشیان هەبووە لەسەر ڕێژەى سەدى (%) ئەو دەنگانەى کە بۆ حزب هاتوون، و بەگشتى کاریگەرییەکى دیاریکراویان هەبووە لە سەر دەرنەچوونى کاندیدەکانى حزب، بەڵام ئەمە ناتوانێت وەڵامدەرەوەى ئەوەبێت کە بۆچى هیچ یەکێک لە کاندیدەکانی حزب دەرنەچوون؟!. هۆکارێکى جەوهەریتر هەیە لە پشت شکست خواردنى حزب لەم ئەزموونەدا. لێکدانەوەکانى ئەم ڕاگەیاندنە نەک هەر جەماوەر بەڵکو کادر و هاورێیانى حزبیش قەناعەت پێناکات.
مەبەست لەم نامەیە لێکدانەوە و هەڵسەنگاندنى ئەو هۆکارانە نییە، بەڵکو شێوازى مامەڵەیە لەگەڵ ئەم ئەزموونەدا، کە دەمەوێت سەرنجى هاورێیانى بۆڕاکێشم. ئەگەر قەراربێت لە بەرامبەر ئەم ئەزموونەدا بێدەنگە بکرێت و هەرکاتێکیش ناچاربووین قسەى لەسەر بکەین بەهەمان مەنتیقى ڕاگەیاندنەکەى لیژنەى چاودێر بەرخورد بکرێت پێیەوە، کە بییەوێت هەموو زوعفەکانى حزب بە پێشێلکارى و دەست تێوەردانەکانى (ى.ن.ک) و ئیسلامىیەکان دابپۆشێ، ئەوا بە بۆچوونى من نەک هەر ڕابەرى سیقە و ئیعتیبارى خۆى لاى تەشکیلات لەدەست ئەدات، بەڵکو حزبیش سیقە و ئیعتیبارى خۆى لاى جەماوەر ئەدۆڕێنێت.
بەڵام ئەگەر قەراربێت حزب دەرسێکى جددى لەم ئەزموونە وەرگرێت و بیکاتە دەست مایەى چالاکىیەکانى بۆ جەماوەرى بوونەوەى و هێز گرتنى لە کۆمەڵگەى کوردستان (و عێڕاق) دا، ئەوا زەرورە کە:

1. دیالۆگێکى ناوخۆیى لەناو حزب دا لەسەرى بەرپابێت، کە کادرەکان و هاورێیانى خاوەن نەزەر بەشدارى بکەن لە هەڵسەنگاندنى ئەم ئەزموونەدا. ئەم ئەزموونە ساتێکى حەسساسە لە ژیانى حزب و دەبێ بکرێتە نوقتە وەرچەرخانێکى جددى لەمێژووى حزبدا. دەست پێشکەرى بۆ شکڵگرتنى پرۆسەیەکى ئاوا لەدەست ڕابەرایەتى حزب دایە، کە دەبێت فرسەت و ئیمکاناتى بۆبڕەخسێنێت. {لە چەشنى: کۆر و سمینار، بڵاوکراوەى ناخۆیى وەرەقەیى، بڵاوکراوەى ناخۆیى ئینتەرنێتى، تۆمارکردنى کاسێتى دەنگ و ڤیدیۆ، …..هتد}.

2. ڕووى دووەمى ئەم مەسەلەیە، ڕاستگۆیى بوونى حزبە لەبەرامبەر جیهانى دەرەوەى خۆى. عەلەنى کردنى ئەم باسانەیە لەناو جەماوەردا، ئاگادارکردنەوەى ئەو جەماوەرەیە لە کرێکاران و ئازادى خوازان بە نوقاتى زوعف و قووەتى ئەو حزبەى کەقەراە ڕێکخەر و ڕابەر و دیفاع کەریان بێت، بە مەبەستى بەشدارییان لە هەڵسەنگاندنى ئەم ئەزموونەدا، بۆ دەخالەت کردنى جددى ئەو جەماوەرە لە چارەنوسى ئەم حزبەدا. ئەم مەسەلەیە نابێت بە (وەرگرتنى تیۆرى لە جەماوەر) لێک بدرێتەوە. بەڵکو ئەمە مەسەلەیەکى پەروەردەکردن و بارهێنانى سیاسى هەم حزب و هەم جەماوەرە.

نادر عبد الحمید
17/2/2000

Previous
Next
Kurdish