پێگەی ڕێکخراوە کرێکارییەکان، پێشهاتەکان ساڵی ١٤٠١ پێگەی ڕێکخراوە کرێکارییەکان، داواکاری و خۆڕاگرییان – جەعفەر عەزیمزادە
وەرگێڕانی بۆ کوردی:کاوە عومەر
١٣ی ئۆردیبەهێشت ١٤٠٢
ئەم دیمانەیە لە ماڵپەڕی فاسی هەواڵی ڕۆژ وەرگیراوە
ئەم جاڕنامە و بیرۆکانە کە بۆ تێپەڕاندنی بارودۆخی ئێستای وڵات پێشنیار دەکرێن بنەمایەکی ماددییان هەیە. جا چ ئەو بیرۆکانەی کە لەگەڵ گواستنەوەی ناشۆڕشگێڕانەدا دەگونجێن، یان ئەو بیرۆکانەی لەسەر بنەمای ڕاپەڕین و شۆڕش خۆیان پێناسە دەکەن، یان ئەو جاڕنامە و بیرۆکانەی کە ژیان و مانەوەی خۆیان لە گۆڕەپانی پێشهاتە سیاسییەکانی وڵات و دەستگرتن بە دەسەڵاتدا دەبیننەوە ، لە بەندو بەست کردن لەگەڵ تاڵانچی و تاوانبارانی نێودەوڵەتی. بنەمای ماددی هەموو ئەمانە، سیمرغی پێشهاتێکی گەورەیە کە بەسەر کایەی سیاسی و کۆمەڵایەتی ئێراندا دەفڕێ و چین و توێژە کۆمەڵایەتییەکان و هێزە سیاسییەکانی کۆکردۆتەوە بۆ ئەوەی داهاتووی وڵات لەسەر بنەمای بەرژەوەندییە چینایەتییەکانیان دابڕێژن.
ئێران فەردا: جەعفەر عەزیم زادە، کرێکاری خانەنشین و سکرتێری یەکیەتیی ئازادی کرێکارانی ئێران، یەکێک لە و خەبات کارە ماندوونەناسانەی کۆمەڵگەی کرێکاریی ئێرانە. ئەزموونی کارکردنی لە کارگە و پڕۆژەی پیشەسازی جۆراوجۆردا هەیە. جگە لەوەش وەک کرێکارێکی خەمخۆر و پابەند هەنگاوی کاریگەرانەی ناوە لە پێناو جێبەجێکردنی داواکاری کرێکاران. عەزیم زادە یەکێک لە دامەزرێنەرانی کۆمیتەی بەدواداچوون بۆ دروستکردنی ڕێکخراوی کرێکاری ئازاد و یەکێتی سەرتاسەری کرێکارانی دەرکراو و بێکار بوو کە دواتر ناوی گۆڕدرا بۆ یەکێتی ئازادی کرێکارانی ئێران. هه روه ها ئه زموونی چه ند ده یه ی چالاکییه کانی له شێوه ی چالاکی جۆراو جۆر له گه ڵ کرێکاران و ئه و که سانه ی هۆگر و خه مخۆری چینی کرێکاری ئێران به شداری کردووه . جگە لەوەش ساڵانێکی زۆرە لە مانگرتنە جۆراوجۆرەکاندا چالاکانە لە جێبەجێکردنی داواکارییەکانی کۆمەڵگەی کرێکاریدا بەشدار بووە و بەهۆی ئەمەوە چەندین جار تامی گرتن و زیندانی کردووە. بەڵام هەمیشە پێداگری لەسەر بیروباوەڕی خۆی کردووە و بە ئیرادەیەکی پتەوە دەنگی کرێکاران بووە و لەسەر مافەکانیان قسەی کردووە و بەردەوامە.
وەک هەڵسوڕاوێکی کرێکاری هەڵسەنگاندنت بۆ پێشهاتەکانی ساڵی ڕابردوو چییە و چ دیدگایەکی کورتخایەن یان درێژخایەن بۆ داهاتوو پێشبینی دەکەیت؟
ئەو پێشهاتانەی لە مانگی شەهریوەی ساڵی ڕابردوو لە ئێران دەستیان پێکردووە و تا ئێستاش زیندوو و دینامیکین، پێشهاتە سەر ڕاستە سیاسییەکانن کە حکومەتیان لە هەموو لایەنەکانی بوونی خۆیدا گەیاندووەتە ئاستەنگێکی یەکلاکەرەوە. بە بڕوای من ئەم دوایین شەڕەی کۆمار و خەڵکی ئێران دەگەڕێتەوە بۆ تەواوی هەلومەرجی ئابووری، سیاسی و کۆمەڵایەتی زاڵە بەسەر وڵاتدا.
سەرەڕای ئەوەی کە ڕاپەڕینی نەتەوەیی هەشت مانگی ڕابردوو بۆ ماوەی دوو سێ مانگ گەرمی سەرەتایی خۆی لەدەستداوە، بەڵام ئەو هەلومەرجەی کە لە دوای ئەم ڕاپەڕینەوە لە وڵاتدا پەرەی سەندووە ناتوانرێت بگەڕێندرێتەوە بۆ ساڵی ١٤٠١. بەو هۆکارە سادەیەی کە هەموو ئەو هۆکارانەی کە بوونە هۆی سەرهەڵدانی مانگی شەهریوەر و پێش ئەوەش بووە هۆی سەرهەڵدانی ٧٨ و ٨٨ و ٩٦ و ٩٨ نەک هەر لە شوێنی خۆیان ماونەتەوە بەڵکو چڕتر بوونەتەوە.
کۆماری ئیسلامی تەواوی پێکهاتەی کۆمەڵایەتی خۆی وەک حکومەت بە شێوەیەکی بێ وێنە لەدەست داوە. دەبینیت لە کاتی قسەکردن لەسەر حکومەتێک، پێش هەموو شتێک سەرنجی گشتی بەرو لای هێزی سێ یانە و ئۆرگانی سەربازی و ئەم شتانە دەکات، لە کاتێکدا حکومەتێکی تەقلیدی پێکدێت لە پێکهاتەیەکی ئابووری و پەیوەندی کۆمەڵایەتی کە حکومەت هاتۆتە ئاراوە، دەسەڵاتی سیاسیی ئەم پێکهاتانە و پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکانی لەسەر بنیات نراوە. بە واتایەکی تر، هەموو حکومەتێکی ئاسایی لە هەموو قۆناغێکی مێژووییدا، لانیکەم لە پەیوەندییەکی ئۆرگانیکی ڕێژەییدایە لەگەڵ پێکهاتەی ئابووری و کۆمەڵایەتی و سیاسیەکانی ئەو کۆمەڵگایەی کە تێیدا حوکم دەکات. کۆماری ئیسلامی ساڵانێکی زۆرە پێکهاتەیەکی وای تێدا نییە و هەر لەبەر ئەم هۆکارەش تا ئێستا بە سەرکوت و خنکاندن ماوەتەوە. ئایا شێوازی ئێستای کۆماری ئیسلامی بۆ درێژەدان و چڕکردنەوەی سەرکوت و خنکاندن دەتوانێت تەنانەت بۆ ماوەی مامناوەندیش بیپارێزێت؟ بە بڕوای من وەڵامی ئەم پرسیارە نەرێنییە، چونکە کۆماری ئیسلامی بە هۆی ئەو قەیرانە کەڵەکەبووە ئابووری و کۆمەڵایەتی و سیاسییەی کە لە دوای ڕووخانی دەسەڵاتی پاشایەتییەوە هەڵیگرتووە، هێندە ئیفلیج بووە کە تەنانەت توانای بەڕێوەبردنی کارگەیەکیشی نییە بەبێ قەیرانی نیە، لە لایەکی دیکەوە بارودۆخی ئابووری و سیاسی و کۆمەڵایەتی-فەرهەنگی ٤٥ ساڵی ڕابردوو وەک دایکێک تۆوی گەشەسەندووی شۆڕشێکی کۆمەڵایەتی گەورەی پەروەردە کردووە.
وەک دەرەنجامێک، لە وەڵامی پرسیارەکەتدا، دەبێ بڵێم کە ئێران لە پرۆسەی شۆڕشێکی گەورەی کۆمەڵایەتیدایە و سەرهەڵدانی هەشت مانگی ڕابردووش نوکی شاخی سەهۆڵینی ئەم شۆڕشەیە، کە نیشانەی گۆڕانکاری بنەڕەتی و مەزنی مێژوویی دەبێت لە ئێراندا. بە بڕوای من ئەم شۆڕشە دەبێتە سەرەتای لاپەڕەیەکی نوێی مێژوویی لە ئێراندا، کە لێکچوونێکی بەرچاوی لەگەڵ قۆناغەکانی ڕابردوو و ئێستادا نابێت و سروشتییە کە لە چوارچێوەی گۆڕانکارییەکی وەها گەورەدا، زۆرێک لە کلتور و سیاسەتە هزرییە نەریتیەکان و تێکۆشانەکانی هەتا ئێستاش پەراوێز دەخرێن.و لەگەڵ مەیداندار بوون و کاریگەرییە قووڵەکانی بزووتنەوە کۆمەڵایەتییە گەورەکان لە ئێراندا، کە هەرگیز بەو ڕادەیە لە گەشەکردن و پێگەیشتن و فراوانبووندا نەبوون، نە لە سەردەمی شۆڕشی ١٣٥٧ و نە پێش ئەوە، بەهرەمەندی نەریتە سیاسیی-خەباتکارانە و بۆچون و بیرکردنەوە ڕێکخراوەی نوێ و پێکدێن،
ئەمانە کەمترین پێکهاتەکانی ڕەوتی پێشهاتە سیاسی و کۆمەڵایەتییەکانی ئێرانن.
پێگەی ڕێکخراوە کرێکارییەکان لە پێشهاتەکانی ئەم دواییەی ئێراندا چۆن هەڵدەسەنگێنن؟ ئایا سەرکەوتوو بوون لە گەیشتن بە ئامانج و داخوازییەکانی چینی کرێکاردا؟
کاریگه ڕییه کانی هه ڕ دامه زراوه و ڕێکخراوێکی کرێکاری له ئێران به پێی کاریگه ری ڕاسته وخۆیان له سه ر بارودۆخی کار و بارودۆخی ژیانی چینی کرێکار حوکم نادرێت. ئەمە ئێرانە و لە ئەنجامی سەرکوت و خنکاندن و قەدەغەکردنی زۆرەملێی بوونی ڕێکخراوە سەربەخۆ کرێکاریەکان، هیچ ڕێکخراوێکی سەربەخۆ نەیتوانیوە بە شێوەیەکی ئاسایی، وەک خۆی، بچێتە ناو میتابۆلیزمی بارودۆخی کارکردن و ژیانی کرێکاران لە ناوچەکانی تری جیهان بوونی هەیە. به ڵام له هەر شوێنێک ئه و ڕێکخراوانه له نێو کرێکاراندا کاریگەرییان هەبووبێت و توانیویانه له نزیکەوه له مانگرتنەکانی کرێکاریدا ئاماده بن، ڕۆڵێکی گرنگیان هه بووه له گه یشتن به خواسته کانیان. بە تایبەت لە پێوەندی لەگەڵ کەمترین حەقدەست و بابەتەکانی وەک گرێبەستی کاتی کە لە سەرەتای نەوەدەکاندا هەڵمەتی گرنگ و گەورەیان دەستپێکرد و بە شێوەیەکی کاریگەر بووە هۆی ئەوەی کە ئەو بابەتانە بە تێپەڕبوونی کات ببنە ناوەندی قورسایی داواکاری کرێکاران. هۆشیارکردنەوەی خەڵک سەبارەت بە مافی کرێکاران بۆ دامەزراندنی ڕێکخراوی سەربەخۆی کرێکاری و ئاشکراکردنی سیاسەتی دژە کرێکاری ماڵ (خانە)ی کرێکار بابەتێکی دیکەی سەرەکی و گرنگ بوون کە ئەو ڕێکخراوانە سەرکەوتوو بوون لە بڵاوکردنەوەی لە نێو کرێکاراندا.
بەڵام هێشتا ناتوانرێت بگوترێ ئەم ڕێکخراوانە توانیویانە هێرشی حکومەت و خاوەنکارەکان بۆ سەر بارودۆخی کار و ژیانی کرێکاران ڕابگرن. نەک هەر نەیانتوانیوە بوەستێنن، بەڵکو سەرەڕای ئەو خەبات و ململانێی ڕۆژانە کە هەم ئەم ڕێکخراوانە و هەم کرێکاران لە ناوەندە جۆراوجۆرەکانی بەرهەمهێناندا کردوویانە و ئەو تێچووە قورسانەی کە بۆیان داوە، کۆماری ئیسلامی سەرکەوتوو بووە لە کۆتاییهێنان بەو هەلومەرجە دۆزەخییەی کە ئەمڕۆ ، دەیبینین بەسەر چینی کرێکاردا دەسەپێنێت.
هەر لەبەر ئەم هۆکارە، پێموایە ڕۆڵی ئەم ڕێکخراوانە لە میتابۆلیزمی چینی کرێکاردا دەبێ بە شێوەیەکی سەرەکی لە کاریگەرییە کۆمەڵایەتی و مێژووییەکانیاندا هەڵسەنگێندرێت. لەم ڕوانگەیەوە دەبێ بڵێم ئەم کاریگەرییانە زۆر قووڵ و گەورە بوون. لە ئەنجامی بوونی ئەو ڕێکخراوانە و کۆمەڵێک سەرکردەی کرێکاری لە شوێنی کار و هەروەها ڕێکخراوە چەپەکان، لە پڕۆسەیەکی بیست ساڵەدا لە سەرەتای هەشتاکانی سەدەی ڕابردووەوە، کە مانگرتن جگە لە قەدەغەکردن بە حەرام دادەنرا، ئێران بوو بە پایتەختی… مانگرتنی کرێکاران لەسەر ئاستی جیهانی.بۆتە و چینی کرێکار گەیشتووەتە پێگەیشتنێکی وا لە ڕەهەندێکی جەماوەریدا کە بەڕای من وەک هێزێکی کۆمەڵایەتی زەبەلاح و لە خوارەوە و بە ئاگادارییەوە و ڕێکخراوە لە پێشهاتەکانی ئێستادا بۆ یەکەمجار لە مێژووی… ئێران لە داڕشتنی داهاتووی سیاسی وڵات ڕۆڵێکی یەکلاکەرەوە دەگێڕێت. ئەمەش بە مانای نکۆڵیکردن یان کەمکردنەوەی ڕۆڵی کرێکاران لە شۆڕشی ١٣٥٧ یان دەیان ساڵ پێش ئەوە نییە. بەڵکو ئەم خاڵە “بۆ یەکەمجار” لەو ڕوانگەیەوە بەکاردەهێنم کە لە سەردەمی شۆڕشی ١٣٥٧ یان قۆناغەکانی پێش ئەودا، ئێمە شاهیدی بزووتنەوەیەکی گەورەی داواکاری کرێکاری نەبووین کە شۆڕشێکی وەک شۆڕشی ١٣٥٧ شێوەی خۆی لەسەر شانەکانی خۆی وەربگرێت. بەڵکو هەر ئەم پارت و ڕێکخراوە سیاسیانە بوون کە لە ئەنجامی کاریگەرییە جیهانییەکانی شۆڕشی ئۆکتۆبەر و لەسەر بنەمای پێکهاتن و گەشەی سەرەتایی چینی کرێکار، ئایدیالی کرێکارییان بەدوادا هێنا. لە ڕاستیدا تەنانەت ئەوە نەبووە کە ئەو حیزب و ڕێکخراوانە لەسەر شانی بوونی بزووتنەوەیەکی کرێکاری گەورە و کۆمەڵایەتی پێک هاتبن. بەڵام ئێستا دۆخەکە زۆر جیاوازە و چینی کرێکاری ئێران چینێکی کۆمەڵایەتی گەورەیە کە لەسەر بنەمای پێگەی خۆی لە بەرهەمهێنانی سەرمایەداری و دزەکردنی پەیوەندییەکانی لە پەیکەری ژیانی کۆمەڵایەتی و ئابووری-سیاسی کۆمەڵگادا دامەزراوە و لەوەش گرنگتر، سەرهەڵدان و بابەتیکردنی ململانێکان لە چەند دەیەی ڕابردوودا بزووتنەوەی چینایەتی بووەتە بزووتنەوەیەکی هێندە گەورە کە دەتوانێت بە شێوەیەکی هۆشیارانە و ڕێکخراو ڕۆڵێکی مێژوویی لە پێشهاتە سیاسییەکانی ئێستا و داهاتووی وڵاتدا بگێڕێت.
چۆن دەتوانرێت لەو ژینگە مەترسیدارەی ئەمڕۆدا خۆڕاگری ڕێکخراوە پیشەییە-مەدەنییەکان زیاد بکرێت؟ ئایا ڕێکخراوە کرێکارییەکان پلانێکیان بەم ئاراستەیە هەیە؟
سەیرکەن بە هۆی دۆخی پشێوی سیاسی وڵات و لانیکەم لەم بارودۆخەی ئێستادا ناتوانرێت وەشانێکی پراکتیکی و گشتی بخرێتە سەر مێز بۆ خۆڕاگری سەندیکاکان و ڕێکخراوە مەدەنییەکان. ئەم ڕێکخراوانە لە سەرەتای دامەزراندنیانەوە تووشی توندترین و ئیفلیجکەرترین هێرشی حکومەت و دامودەزگا ئەمنیەکانی بوون، لەگەڵ ئەوەشدا وەک بینیمان نەک هەر تا ئەمڕۆ بەرگەیان گرتووە، بەڵکو ڕۆڵێکی گرنگیان هەبووە لە شکاندنی بەربەستی سەرکوتکردن و خنکاندن. لە ڕاستیدا بەو پێیەی ئەم ڕێکخراوانە لە بنەوە لەسەر بنەمای هەلومەرجی بابەتیی هەبوو و پێویستی گۆڕانکاری کۆمەڵایەتی و سیاسی لە قۆناغی ئێستای وڵاتدا پێکهاتبوون، تەنانەت بە درێژەی هەلومەرجی ئێستاش، بە بڕوای من ناتوانرێت سەرکوت بکرێن یان لەناوببرێن یان تێکبشکێنرێن. هەرچەندە لە هەندێک کاتدا هەوراز و نشێو هەبووە وەک تا ئێستا و ئەگەر دۆخی ئێستا بەردەوام بێت، هەمان شت دەبێت.
بەم مانایە دەبێ بڵێم باشترە باس لە چۆنیەتی و پڕۆسەی بەرەوپێشبردن و سەرفرازی یان نەبوونی پێشخستنی و سەرفرازی و پێکهێنانی بەرفراوانی دامەزراوەی یەکێتی، مەدەنی و سیاسی لە ئێراندا، بە لەبەرچاوگرتنی بارودۆخی سیاسی وڵات بکرێت. بەڕای من ئەو ڕاپەڕینە سەرتاسەرییەی کە لە مانگی ئەیلولی مانگی ڕابردوو دەستی پێکرد، بەو پێیەی حکومەت سەرکەوتوو نەبووە لە سەرکوتکردنی تەواوەتی ئەم ڕاپەڕینە و گەڕاندنەوەی بارودۆخی کۆمەڵایەتی و سیاسی وڵات بۆ ڕۆتینی پێشوو و لە لایەکی تریشەوە بە ناسکترین شێوە قۆناغی ژیان. لە خۆیدایە و چیتر توانای کۆنترۆڵکردنی تەنانەت بێ بایەخترین قەیرانە ئابووری و کۆمەڵایەتی-سیاسی و کولتوورییەکانی نییە، ئەم ڕاپەڕینە ناکوژێتەوە و ئەگەری ئەوە هەیە لە ماوەیەکی کورتدا زۆر زیاتر دەست پێبکات بەهێزتر لە پێشوو بێتەدەرەوە.
بە مانایەکی تر دەبێ بڵێم کە ئێمە لە دۆخێکی درێژخایەن و تەنانەت تاڕادەیەک بەردەوامدا نین بۆ ئەوەی چارەسەرێکی گشتی و ڕۆتینیمان هەبێت بۆ خۆڕاگری سەندیکاکان و ڕێکخراوە مەدەنییەکان لەم دۆخە مەترسیدارەی ئێستادا. سروشتییە کە لە ژێر هەلومەرجێکی وادا، هەموو ڕێکخراو و دامەزراوە و بازنەیەک، بە پێی ڕوونکردنەوە و شیکردنەوەی بارودۆخی سیاسی ئێستا، سیاسەتی خۆڕاگری و ڕۆڵگێڕانی لە چوارچێوەی پێشهاتەکانی ئێستادا هەبێت.
بێگومان پێویستە جەخت لەوە بکەمەوە کە بەو پێیەی لە ماوەی بیست ساڵی ڕابردوودا سەندیکای کرێکاری و ڕێکخراوە مەدەنییەکان لە بارودۆخێکی سەخت و دوو فاکتۆییدا پێکهێنراون و لە بنەڕەتدا بەهۆی سەرکوتی توندەوە نەیانتوانیوە ببنە سەندیکای کرێکاری و ڕێکخراوی مەدەنیی ئاسایی، لەگەڵ ڕەوتی پێشهاتەکانی ئێراندا.هەروەها گۆڕانکاری گەورەیان بەسەردا دێت و زۆربەیان ناتوانن لە چوارچێوەی پێشهاتەکانی ئێستا و هاوسەنگی هێزە سیاسییەکان کە بەردەوام دروست دەبن، هەروەک هەلومەرجی نوێ کە دروست دەبێت، لانیکەم بەو فۆرم و وێنەیەی کە تا ئێستا بوون. چەند لەو ڕێکخراوانە لە ماوەی ئەم قۆناغەدا و لە کۆتاییدا بوونیان لەدەست دەدەن و چەندی تریش سەرهەڵدەدەن و گەشە دەکەن شتێکە کە پێشهاتەکانی داهاتوو وەڵاممان دەدەنەوە.
به ڵام ئه وه ی ڕوونه له درێژه ی پێشهاته کانی ئێستا و به ڕه وپێشچوونی بزوتنەوەی شۆڕشگێڕانەی خەڵکدا ڕووبه ڕووی پێکهێنانی به ربڵاوی سه ندیکای کرێکاری ناوخۆیی و سەرتاسەری و ڕێکخراو و دامه زراوه مه ده نی و سیاسییه کان له سه ر بنه مای ئه و بزوتنه وه کۆمه ڵایه تییه گه وره یه ی له ئاماده بووندا ده بینه وه دیمەنی پێشهاتە سیاسییەکانی ئێران، ئەوە بوو کە کاریگەریی یەکلاکەرەوەیان لەسەر داڕشتنی پێکهاتە سیاسی، ئابووری و کۆمەڵایەتییەکانی وڵات دەبێت.
بەهۆی ئەم دۆخە ناسەقامگیرە و بیرۆکەی قەرەبوو نەکردنەوەی پێکهاتەی هەبوو، بیرۆکەی گواستنەوە لە کۆمەڵگادا پێشنیار کراوە. لەم دواییانەدا لەم پێوەندییەدا باسی جۆراوجۆر بە شێوەی جیاجیا خراوەتەڕوو. تەنانەت نوسخەی پێشکەش کراوە و جاڕنامە نووسراوە. شیکاری ئێوە بۆ ئەم پلانە و بیرۆکە و گفتوگۆ و ونوسخەکان و جاڕنامەکان چییە؟
نازانم مەبەستت لە گواستنەوە چییە؟ ئایا ئەوە ئەوەیە کە کۆمەڵێک هێزی کۆمەڵایەتی لەبەردەم “شۆڕش”دا دەیخەنە بەردەم خەڵک یان مەبەستت گواستنەوە، بە وریاییەوە ئەم وشەیە بەکاردەهێنن بۆ دەربڕینی دەرئەنجامی ڕاپەڕینە جەماوەرییەکان.
بەڵام باشە من پێم وایە ئێمە لە ئێراندا ڕووبەڕووی شۆڕشێکی کۆمەڵایەتی و مێژوویی گەورە دەبینەوە، دوای ئەوە (هەرچەندە قۆناغی ئێستا درێژە بکێشێت) ئێران و ناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست گۆڕانکاریی گەورە و نەگەڕاوەی بەسەردا دێت. بەم مانایە دەمەوێت بڵێم ئەم جاڕنامە و بیرۆکانە کە بۆ تێپەڕاندنی بارودۆخی ئێستای وڵات پێشنیار دەکرێن بنەمایەکی ماددییان هەیە. جا چ ئەو بیرۆکانەی کە لەگەڵ گواستنەوەی ناشۆڕشگێڕانەدا دەگونجێن، یان ئەو بیرۆکانەی لەسەر بنەمای ڕاپەڕین و شۆڕش خۆیان پێناسە دەکەن، یان ئەو جاڕنامە و بیرۆکانەی کە ژیان و مانەوەی خۆیان لە گۆڕەپانی پێشهاتە سیاسییەکانی وڵات و دەستگرتن بە دەسەڵاتدا دەبیننەوە ، لە گەڕان بەدوای سات وسەدا لەگەڵ تاڵانچی و تاوانبارانی نێودەوڵەتیدا.
بنەمای ماددی هەموو ئەمانە، سیمورغی ئاڵوگۆڕێکی گەورەیە کە بەسەر کایەی سیاسی و کۆمەڵایەتی ئێراندا هەڵفڕیوە و چین و توێژە کۆمەڵایەتییەکان و هێزە سیاسییەکانی کۆکردۆتەوە بۆ داڕشتنی داهاتووی وڵات لەسەر بنەمای بەرژەوەندییە چینایەتییەکانیان.
بەڕاستی شۆڕش دیاردەیەکە کە لە ئەنجامی ململانێ توندەکۆمەڵایەتی و چینایەتی و ئابڵۆقە سیاسییەکان لە کۆمەڵگایەکدا ڕوودەدات، بۆ چارەسەرکردن یان خۆگونجاندن و کەمکردنەوەیان لە ناخ و بەستێنی ئەو کۆمەڵگایەوە و بە دروستکردنی درزێک لەو چەقبەستووییەی کە تەواوی پێکهاتە سیاسییە ئابووری و کۆمەڵایەتییەکانی گرتۆتەوە، چووەتە قۆناغێکی ململانێی گەورە و ژێروژورکەر و دووبارە پێناسەکردنەوەی پێکهاتە سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتی-فەرهەنگییەکان و لەسەر ئەم بنەمایە هێزە چینایەتی و کۆمەڵایەتییە دژبەیەکەکان هەریەکەیان ئاسۆ و بەدیلێکی سیاسی خۆیان هەیە .لەبەردەم کۆمەڵگادا وەستاون. لەسەر بنەمای ئەمە، بڵاوبونەوە و لەدایک بوونی جاڕنامە لە هەلومەرجی ئێستای وڵاتدا، نەک تەنیا بیرۆکەیەک، بەڵکو بە بەشێکە لە سەرهەڵدان و شەقام و پرۆسەی ماددی دیاریکردنی ئەرکە سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتی-فەرهەنگییەکانی پێشکەوتنی وڵات، و من بە وەسوەسەیەکی تایبەتەوە بەدوای هەموویاندا دەگەڕێم، ڕوونە کە وەک کرێکار و چالاکوانێکی کرێکاری، لەگەڵ جاڕنامەی کەمترین داواکارییەکانی ٢٠ سەندیکا و ڕێکخراوی مەدەنیدا هاوڕا و هاوڕێم وەک بەدیلێک لەناو دلی بزووتنەوەی شۆڕشگێڕانەی گەلی ئێراندا سەیری دەکەم.
لە هەمان کاتدا پێویستە جەخت لەوە بکەمەوە کە لەگەڵ پێشکەوتنی ڕاپەڕینە جەماوەرییەکان لە ئێران و دەرئەنجامەکانی تا ڕادەی نکۆڵیکردنی سەرخانی سیاسی دامەزراو، چین و پێکهاتەکۆمەڵایەتییەکان و هێزە سیاسییەکانی هاوتا لەگەڵ ئەو چین و پێکهاتە کۆمەڵایەتیانە چوونە ناو دۆخێکی تاڕادەیەک درێژخایەن ململانێ لەگەڵ یەکتردا بکەن بۆ دیاریکردنی ئەرکەکە، ئایندەی سیاسی وڵات کاریگەری دەبێت لەسەر بوونی چینی کرێکار و بزووتنەوەی یەکسانیخوازی ژنان لە گۆڕەپانی پێشهاتەکاندا.
بە هەوڵی مەهدی زەمانی
