دراما.. لە ژێر فشاری بەرهەم هێنەرو بێ دەسەڵاتی دەرهێنەر.. حه يده رعه بدولرِه حمان
زۆر جاران كە هەندێ بەرهەمی دراما شكست دێنێ، دەرحاز ئۆباڵەكەی دەخەینە ئەستۆی دەرهێنەرەكان و ئەوان بەگوناهبار دەزانین لەو شكستە، چونكە هەموومان ئەو ڕاستیە دەزانین كە دەرهێنەرەكان سەروەری بەرهەمەكانیانن، ئەوان ڕەوتی ئەنجامدانی بەرهەمەكانیان بەدەستەو بەرپرسن لە چارەنووسی ئەو بەرهەمانە.
بەڵام كەم لەئێمە ئاگامان لەوە هەیە، كە هەموو كارە درامییەكان بەهێزی پارە ئەنجام دەدرێن و پارەكانیش لەدەست لایەنێكن كە پارەكە بۆ تەوزیف كردنی بەرهەمەكە دەخاتە كارو بەرهەمەكەش بۆ بەر ژەوەندی بەرهەم هێنەر.
لەو حاڵەتەدا بەرهەم هێنەر خاوەنی قسەی یەكەمەو دەرهێنەر دەبێتە تەنیا ئامرازێكی جێ بە جێ كار بۆ خواستی بەرهەم هێنەر..
بێ شك هەموو دەرهێنەرێك پێویستی بەپشتگیریەكی دارایی هەیە بۆ بەرهەمهێنانی دراما،
زۆر سەرچاوە هەن لەكوردستاندا دەبنە سەرچاوەی فەراهەم بوونی ئەو پشتگیریە،لەوانە:
1.لایەنی حكومەت ـ كە سەرچاوەكەی وەزارەتی رۆشەنبیری و لاوانە، پشتگیری لەبەرهەمی نیشتمانی دراما دەكات لەهەموو كوردستان ـ ئەو سەرچاوەیە نزیكە لە كوێر بوونەوە، بەهۆی لاوازی باری ئابووری حكومەت.
2.حزبەكان و دەسەڵاتە حزبیەكان .
ئەوان بە دەسەڵاتترین سەرچاوەن ، ساڵانە پارەیەكی زۆر بۆ بەرهەمهێنانی ئەو درامایانە تەرخان دەكەن كە خزمەت بەمێژوو ئایدۆلۆژیاو خەباتی حزبەكانیان دەكەن.
3.كەرتی تایبەتی
ئامانجی سەرەكی قازانجە، بێ ئەوەی گرنگی بەلایەنی كولتووری نەتەوەیی یا نیشتمانی بدات، بەرهەمهێنەرەكانی دەكەونە ڕكابەری لەگەڵ ئەوانی تر بەمەبەستی بەدەست هێنانی دەسكەوت.
- دامەزراوە كولتوورییە سەربەخۆكان .
دەسەڵاتێكی دیاری كراویان هەیە لەپشتگیری كردن، بۆیە رۆڵێكی دیاریان نیە لەبەرهەمهێنانی دراما.
لەدەست دانی سەربەخۆ بوونی دەرهێنەر
كاتێ دراما سەربەخۆیی خۆی لەدەست دەدات و دەبێتە ئامرازێك بەدەست لایەنێك، یا بەدەست بەرهەمهێنەرو لە ژێر فشاری دارایی هەموو دەسەڵات و خواستێك لە ژێر دەسەڵاتی دەرهێنەرێك دەردێنێ بۆ بەرژەوەندی خۆی، لەو كاتەدا، دراما لە قاوغی كارێكی درامی هونەری، دەبێتە ئامرازێكی پرۆپاگەندە كردن و خیتابی لایەنێك.
هەندێ جار ئەو درامایانە، لە شێوەدا تەكنیك و تەكنەلۆژیای پێشكەوتووی بۆ بەكار دەهێندرێ، بەڵام لە ناوەرۆكدا روخاون.
كە هیچ خزمەت بەهزرو ئامانجەكانی بینەر ناكات، جگە لەهەوڵدان نەبێت بۆ چەواشە كردنی.
دەرهێنەر لەو نێوەندەدا دەكەویتە ناو جەرگەی هاوكێشە هونەریەكەو ئەو دەبێت پردی نێوان دەق و بینەر و بەرپرسی یەكەمە لەگۆڕینی وشە بۆ وێنە.
بۆیە دەرهێنەر دەبێتە ئامانجی سەرەكی بەرهەمهێنەرو خواستەكانی، ئینجا ئەو بەرهەمهێنەرە دەسەڵاتێكی سیاسی بێت ، یا بازرگانی.
لەو حاڵەتەدا دەرهێنەر دەكەوێتە ژێر كاریگەری سێ بژاردە: - ڕەتكردنەوەی ساختەكاری و پارێزگاری كردن لەتێڕوانینی هونەری خۆی و بڕوای تایبەتی خۆی، كە ئەمە سەختترین حاڵەتە دەرهێنەرێك دژی بەرژەوەندییەكانی خۆی بوەستێ و پێی وابێ دەبێت دراما ئاوێنەی ڕاستیەكان بێت،رنەك ئامرازێك بێت بۆ بەرجەستە كردنی خواستە ساختەكاریەكانی بەرهەم هێنەر.
بۆیە ئامادەن بەتوانای دارایی كەم، بەرهەمێك ئەنجام بدەن، لە یادگەی بینەرانیاندا بمینێتەوە. - مل كەچ كردنی تەواو بۆ خواستەكانی بەرهەمهێنەر.
ئەو جۆرە دەرهێنەرانە ئامادەن بەبێ مەرج كار بكەن و ببن بەكۆیلیەیەك لەژێر دەستی بەرهەهێنەرەكانیان و بەدرێژایی كار كردنیان هیچ پرسیارێكیان نابێت، جگە لەبەجێ گەیاندنی فەرمان، بەپاساوی (شەڕ لەدەست بەتاڵی باشترە) یاخود تیۆری ( هەلێك كە ڕەخسا دووبارە نابێتەوە) بەڵام لەگەڵ تێپەڕبوونی كات دەبن بەئامرازێكی سووك و هەرزان بە دەست بەرهەمهێنەرەكان .
3.گەمە لەسەر دوو پەت ( چارەی ناوەندی)
هەندێ دەرهێنەری تر هەوڵ دەدەن لەسەر دوو پەت یاری بكەن، بەشێوەیەك هەم بەرهەمهێنەرەكانیان ڕازی بكەن ، هەم پەیامی هونەری خۆشیان بەزیرەكانە و لەپەنای كاری هێمادار كارەكانیان ئەنجام بدەن، بێ ئەوەی تووشی ڕِوو بەڕِوو بوونەوە ببن لەگەڵ بەرهەمهێنەر.
دووەمیان : مل كەچ كردن بۆ خواستەكانی بەرهەمهێنەر.
لە دەستپێكدا ئەو فشارانەی بەرهەم هێن لە سەرخۆو هێمن دەبێت، لە شێوەی پێشنیار، بەڵام دواتر دەبێتە فەرمانێكی یەكلا كەرەوە.
لەو فەرمانەدا دەرهێنەر ناچار دەكرێت ، بە پەردە پۆش كردنی ڕاستییەكان.
ئەو دەرهێنەرانە هەر ناچار ناكرێن بە دەست تێوەردان لە ناوەرۆكی بەرهەم ، بگرە ناچاریش دەكرێن بە سەپاندنی رۆڵ بەخشین بە هەندێ ئەكتەرو هونەر كار.
لەپەنای هەموو ئەو دەست تێوەردانانە، دەرهێنەر كۆنترۆلی كار كردنی بەرهەمی لەدەست دەدات و لە ئەنجامدا بە شێوەیەك كۆنترۆلی لەدەست دەردەچێت نازانێ چۆن چارەسەر بۆ هەموو ئەو ئاڵۆزیان بدۆزێتەوە، ئیدی لە كۆتاییدا نازنێ چۆن بەرهەمەكەی ڕادەست بكات.
