ڕووداوەکان.. تاهیر عیسا

ڕۆژانە ڕوودوایی جۆراوجۆر ڕوودەدەن و لێدوان و قسەی جۆراوجۆریش لەسەر ڕووداوە ناوچەییە هەنووکەیی ومێژووییەکان، دەبیستین و دەخوێنینەوە! کە مرۆڤ گوێ بیستیان دەبێت یان دەیانخوێنێتەوە، کەم وزۆر حەزبەوە دەکات، ڕاو نەزەرو بۆچوونی خۆی لەسەریان بدات و خۆی و ناخ ودەرونی خۆی کە پڕ دەبێت، بەتاڵکاتەوەو دەردە دڵیەکانی خۆی بڵێت وبنوسێت، بەتایبەت کوردزمانان، کە جیاواز لەتەوای ڕەگەز زمانەکانی دیکەی ئەم هەسارەیە، بەهەل ومەرجێکی زۆر جیاوازترو لەگەڵ دەسەڵات و حکومەتێکی زۆر جیاواز تر لەوانی دیکە
ژیان دەگوزەرێنن و ڕۆژانە لەگەڵ تێپەڕینی سات بەساتی ژیان، ڕووداوەکان وهەڵوێستەکانیان نیگەران وناڕەحەتمان دەکەن!؟
بۆیە بەتایبەت بۆ کرێکارێک، کە زۆربەی کاتەکانی، لە ڕەنج و زەحمەدایە بۆ بژێوی خۆی وخێزان و فەراهەمکردنی پێداویستیەکانی ژیانی ڕۆژانەکەی، قورسە بتوانێت لەسەر تەواوی ئەو ڕووداوانەو هەڵوێستی سەرانی حیزبی و حکومیی هەرێمی کوردستان، شتێک بڵێت یان بنوسێت.
نە کات یارمەتی دەرە و نە هەندێک جاران حەوسەڵەش!
هه ندێک جار پشو و کاتی بۆشی بێکاریی و دوور لە ڕەنجدانیش کە بەڕەسمی وەریدەگریت، هێندە تامەزرۆی بەسەربردنی کاتی پشووەکانتی، لەگەڵ ئەندامانی خێزانەکەت، دوور لەدۆست وهاوڕێیان چونکە کۆڕۆناو هەل ومەرجە دژوارەکەی ئەمڕۆکە، ئەو ماف و ویست و حەزە کۆمەڵایەتیەیان لێوەرگرتوینەتەوە کە بتوانین لە دەرفەتی پشو و بێکاریەکانماندا، تێکەڵ بین و لەو بۆشاییانە کەڵک وەرگرین و بێحەوسەڵەیی وگرێ دەرونیەکانمان بڕەوێنینەوە، بۆیە فریای ئەوە ناکەویت، لەبیرکردنەوەیەکی سالم و موسەلمەدا،شتێک بڵێیت یان بنووسیت!
ئەوەی دەمەوێت ئەمڕۆکە، شتێکی خێراو سەرپێییان لەسەر بڵێم، بەسەرکردنەوەی پانۆڕامای چەند هەواڵ ولێدوانی لێپرسراو و سەرانی عاجباتیی هەرێمی کوردستانە، لەپەیوەست بە ڕووداوەکانی کوردستان و ناوچەکەو جیهان، کە لەسەر هەر پرس و ڕوودواێکدا، قسەو لێدوانی زۆر هەڵدەگرێت، بەڵام من دەمەوێت، بەخێرایی بەسەریاندا تێپەڕم و بەسەریان کەمەوە!
کە لە دەستپێکی هەموویاندا چەند ڕۆژ لەمەو بەر گرتن و ڕاوەدوونانی هاوڕەگەزخوازەکان بوو، لەژێر ناوی یاسا شکێنی ولەشفرۆشیدا، کە لەڕاستیدا لەپاڵ ئەم درۆیەدا کە تەنیا بۆ چاوبەستەکێی دنیای دەرەوەی خۆیان بوو، دەنا خودی حکومەت وحیزبەکانیان، ڕۆژانەو بەردەوام لە یاساشکێنیدان و جاڕنامە گەردوونیەکانی مافی مرۆڤ پێشێل دەکەن، هەر لەپەیوەست بەڕۆژنامەوانان و کوشتنیان و زیندانی کردنی چەندساڵەی بێ بنەمای یاسایی دوور لەیاسا ستانداردییە نێودەوڵەتیەکان، کە خودی خۆیان و حکومەت و سیستەمەکەیان و برسیکردنی خەڵک و لێبڕینی موچەو نەدانی وەک پێویست لەکاتی خۆیدا، هۆکار گەلێکن، بۆ پەرەدان ونەش ونمای دیاردەی لەشفرۆشی و زۆر لێکەوتەی خراپی کۆمەڵایەتی تر، پەلاماریان دان، کە کۆمەڵگای کوردستانی لەڕووی هەڵوێست وکاردانەوەدا کرد بەدوو بەرە، بەرەیەکی بەرفراوان و بەهێز لە کۆنەپەرەستیی و دواکەوتویی نەریتی و دینی، بەرەیەکی دیکەی سوکولارو ئازادیخواز، بەڵام لاوازو شەرمن لەدەربڕینی هەڵوێستدا.
بەرەی کۆنەپەرەستی، کەهاوڕەگەزخوازیی بە هۆمۆو بەلێسبیان، سێکسواڵیەوە، دوور لەلێکدانەوەی زانستیانەی سەردەمدا، بەمەسەلەی لادان لەڕەوشت و ئاکاری کۆمەڵایەتی دەبینێت و ناتوانێت لەوە تێبگات کە ئەم دیاردەیە دیاردەیەکی تەواو بایۆلۆجییەو هیچ پەیوەندی بەڕەوشت و لادانەوە نییە، خۆ هەتا ئەو جێگایەش پەیوەندی بەلادانەوە هەبێت، ئەوا کۆمەڵگا نەریتیە دینیە داخراوەکانن، کە کوردستانیش لەم شێوە نەریتیە بەدوور نییە، هۆکارێکە بۆ کەبت و ڕامکردنی سروشتیانەی سێکسکردن، لەقۆناغە هەستیارەکانی هەرزەکاریداو ڕێگریکردنی کۆمەڵگاو نەریت وڕێساو یاساکانی لە پڕاکتیکی سروشتیانەی غەریزە سێکسیەکان لە هەردوو ڕەگەزی جیاوازداو، سنووردانان لەنێوان هەردوو ڕەگەزی نێرو مێداو دانانی هێڵی سوور لە نێوانیاندا، کە دواجار دەبێتە هۆکاری لادان لە موماڕەسەکردنداو هەندێکیش لەم ناوەدا وەک ڕەگەزی هاوتا کە زیاترینیان وەک دیاردە لەناو ڕەگەزی نێردا دەردەکەوێت، واتە هۆمۆ، دەکرێنە قوربانی ئەم کەش و هەوایەو دەخزێنرێنە ناوهاوڕەگەزبازییەوەو ئاڵودەو ئیدمان دەکرێن، پەرەگرتنی سێکسی بەربڵاو لەگەڵ ئاژەڵانیش بەرهەمی بەشێک لەو ڕامکردن وکەبتی جنسیی وغەریزەییەیە، لەکۆمەڵگا نەریتیەکاندا.
من وەک خۆم، کاتێک دەبینم هۆمۆ سێکسواڵەکان واتە دووپیاو خەریکن دەم دەخەنە ناو دەمی یەکترەوە، خەریکە هەڵێنجم دێ ودەڕشێمەوە، بەڵام ئەم حاڵەتە هەستیەم و لەگوین هەڵێنج هاتنەم، لەجیاتی ئەوەی خوێندنەوەو لێکدانەوەی زانستیانەی دیکەی پشتی ئەم دیاردەیە هەڵبگرێت، ناکرێت، ڕەت بکرێتەوەو وەک دیاردەیەکی جێگای بێڕێزی پێکردنیان تەما شا بکرێت، زۆر بەدواداچوون وپرسیارو گەڕان بەدوای هۆکارەکانی، دەتوانی لەوە تێبگەی کە ئەم دیاردەیە،دیاردەیەکی تەواو بایۆلۆجیەو لەجیهانی ڕۆژئاوادا، بۆماوەیەک وەک نەخۆشی دەروونی تەماشادەکراو بۆ چەند ساڵ دەخرانە نەخۆشخانەوەو دەرمان وعیلاجیان بێدەردا، بەڵام بێ ئەنجام بوو، بۆیە بە نەتیجە، دوای لێکۆڵینەوەو پشکنین وگەشەکردنی زانستی پزیشکی وبایۆلۆجی، بەو ئاکامە گەیشتن، کە دەبێت بەیاسا، وەڵامی ئەم دیاردەیە بدرێتەوە و وەک کەسانی ئاسایی لەکۆمەڵگادا تەماشابکرێن.
من ویستم زۆر لەسەر ئەم بابەتە پەیا بکەم وبینووسم، بەڵام بابەتێکی تێرو تەسەلی هاوڕێیەک، بەناوی ” ماریا کارگەر” کە لەهەندێک سایدە ئەلەکتڕۆنیەکاندا و بەتایبەتیش لەهاوپشتیدا بڵاو بۆتەوە، تەواو سەرنجی ڕاکێشام و منیش سەرنجتان بۆ خوێندنەوەی ڕادەکێشم، کە بابەتەکەی تەواو زانستییەو نوسەر هەوڵی داوە لەڕووی زانستییەوە تەواو وەڵام بەم بابەتە بداتەوە .
ئەوەی لە وەی پێشووش زیاتر نیگەرانی کردم، لێدوانێکی مەسرور بارزانی بوو وەک سەرۆکی حکومەت لەپەیوەند بە رۆژى رۆژنامه‌گه‌رى کوردى و تێپه‌ربوونى 123 ساڵ به‌سه‌ر یه‌که‌مین ژماره‌ى رۆژنامه‌ى کوردستاندا کە گووتی:” حکومه‌تى هه‌رێم کارى بۆ زیاتر چه‌سپاندنى بنه‌ماکانى ئازادى میدیایى و دیموکراسیى کردووه‌”
منیش، لە ناخ و دەروونمدا، هێشتا، لەبەرامبەر ئەو هەموو ڕۆژنامەوانانەی کە بەدەستی ئەم لێپرسراوو کاربەدەستە حیزبی و حکومیی وبنەماڵەییانە، تیرۆرکراون، قەهرو خەفەت لە تێداچون و تیرۆرکردنیان دەخۆم و کەیس و پەروەندەو دۆسیەکانیان، لەلایەن ئەم جەنابانەوە بۆ یەکجاری داخراون، کەچی لەولاوە لێدوانێکی لەمجۆرە توڕەو نیگەران وناڕەحەتت دەکات وناچاریی بۆ دەردەدڵیش بێت ئەگەر تەنانەت لە ژوورێکی بەتالیش بێت، بەچەند وشەو ڕستەیەک دایڕێژیت و بۆخۆت و بەدەنگی خۆت بیڵێیتەوەو دەرونت خاڵی بکەیت، خۆ ئەگەریش دەرفەت بوو، لەگۆشەیەکدا یان لە سووچی سایدێکی ئەلەکتڕۆنیدا، بەمافتیانی زانی، بۆت بڵاو بکرێتەوە، ئەوا خۆ ئەگەر لانیکەم، دەکەسیش بیخوێننەوە، هێشتا باشترە لەوەی خۆت بۆ خۆت و ناخی خۆت بیگێڕیتەوەو بیڵێیتەوە!
کاتێک ئەو لێدوانەی مەسرور بارزانیم، خوێندەوە، خۆم لەخۆمم پرسی، ئاخۆ دەبێت مسرور زۆر گەمژە بێت ، دوای ئەم هەموو تیرۆرو غەدرو غدورەی لەڕۆژنامەوانان کراوە، کەچی لێدوانێکی لەمجۆرە چماناو مەغزایەکی هەیە؟
یان ئەوە مەسرور بارزانیە ئێمەی زۆر پێ گەمژەیە کە لێدوانێکی لەمجۆرەمان بۆدەدات!؟
لەبیرکردنەوەیەکی زۆرو ڕۆچوونم لەناو خەیاڵدانی خۆمدا، دواتر بەو ئاکامە گەیشتم، نا، ئەوە ئەو نییە گەمژەیە،بەڵکو،ئەوە ئێمەین گەمژەین، دەنا، ئەو دوای ئەو هەموو باکگڕاوەندە ناشیرینە حیزبی وحکومی و بنەماڵەییە، ئەمڕۆکە نەیدەتوانی وەک سەرۆکی حکومەت، لەو پێگەیەدا بێت وئەو لێدوانە تەواو ناڕاست و تەواو پێچەوانەیەش بدات، نەیدەتوانی دوای ئەو هە موو تیرۆرەی کە تەنیا لەلایەن مەسرورو بنەماڵەو حیزبەکەی وها پەیمانەکانیانەوە کراوە، وەک سەرۆکی حکومەت ئەو لێدوانە بدات!
لەهەمان ئان وساتی خوێندنەوەی لێدوانی سەرۆکی حکومەتدا، بیرم بۆ لای زۆر شت چوو، لەوانە بیرم بۆ لای دایک و باوک وکەس وکارو دۆست و ئازیزانی هەموو ئەوانە چوو کە هەم لە ڕابردووداو هەم لەئەمڕۆدا بەدەستی ئەم حوکمڕانانە تیرۆرکراون، یان ئازارو ئەشکەنجە دراون، یان سزای ناڕەوای زیندانیان بۆبڕاوەتەوە لەهەمان کاتیشدا لێدوان وڕاگەیاندنێکی لەمجۆرەی سەرۆکی دەزگایەکی هەستیاری نیشتمانە دزراوەکەیان دەبیستن، پرسیارم لەخۆمم کرد، دەبێت هەست ونەست و شعووری ئەوان لەبەرامبەر خوێندنەوەو بیستنیدا چۆن بێت؟؟
ڕەئوف ئاکرێیی، بۆچی و لەسەرچی تیرۆرکرا ؟ ئەی ڕێناسی زەحمەتکێشان؟ ئەی نەزیر عومەری کۆمۆنیست؟ ئەی ئەبو نەسیری شیوعی و دکتۆر نافیع ئاکرێی و عەلی کوخی و ویدات حوسێن و شوکری زەینەدین و سۆرانی مامەحەمە و تاهیر ستار شەریف و فەرهاد فەرەج و سەردەشت عوسمان و کاوەگەرمیانی و ، … دەیانی دیکە، لەسەر کام بنەمای دیموکڕاسی، کە زنجیرێکەو لەسایەی حوکمی مافیایی و دژە ئازادی ئەم ناجەنابانە، لەکوتایی نایەت، بۆ تیرۆرکران؟ بۆ چەسپاندنی دیموکڕاسیی و ئازادی ڕۆژنامەگەریی و میدیایی، یان بۆ هەنوکەیەک، کە بتوانن، دەم ودەنگی خەڵکی ئازادیخوازی ناڕازیی پێ کپ وبێدەنگ بکەن و بەئارەزو و حەزو ویستی خۆیان، زوڵم و زۆرو چەوساندنەوەی سەدان هەزارکرێکارو زەحمەتکێشی کوردستانی، پێ درێژە پێبدەن و پەرژینی پارێزگاریی لەحوکم وبنەماڵەی فاسیدو موفسیدو سەرمایەکانیان، بەرجەستە و قایم بکەن؟؟
خۆ لەیادی ئەنفالەکان وکیمیابارانی هەڵەبجەدا، لێدوان و یادەکانیان، جگەلە هەراسان کردن و تێکدانی باری دەروونیمان، هیچی ترمان بۆ ناهێڵنەوە، کە پشکی شێری هەموو ئەو بەڵاو موسیبەتیانەی بەسەر خەڵکی کوردستانیان هێنا، لەپێناوی درۆی ڕزگاری نیشتمانی و چارەسەری کێشەی میللی خەڵکی کوردستان، کە ئەمڕۆکە حاڵی خەڵک و ڕووداوەکان و ناڕەزایەتیەکانی ڕابردو و خواست و داواکاریەکانیان و وەڵام بەگولەیان لەحەڤدەی شوبات و دواتریشدا، شاهیدی حاڵە، کە چ ئامانج و ستڕاتیژێک لەپشتی درۆکانیان بوو.
هەر وەک چۆن لەیادی کارەساتی شوومی شەنگالیشدا، کە ئەم جەنابانەی تێدا تاوانبارو هۆکاربوون لەڕوودانیداو شەنگالیان خستە قورگی ئەژدیهایەکی وەک داعشەوە، بەڵام لەیادەکانیدا، فرمێسکی تیمساحییان بۆ دەڕێژن و هێندەی ئاستی تڕژیدیایی ڕووداوکەو قێزەونی ڕووداوەکە،دووبارە بەدرۆکانیان هەراسان وناڕەحەتمان دەکەنەوە.
ڕووداوێکی تڕاژیدی مێژوویی دیکە، جینۆسایدی سەدساڵ لەمەو بەری ئەرمەنیەکانە، بەدەستی خەلافەتی ئیسلامی عوسمانی، کە لە 24 نیسانی 1915 وە هەتا 1923 درێژەی کێشاوە، کە تیایدا هەزاران هەزار کەسیان لەمناڵ وگەنج وپیر، هەر لەسەر بنەمای هەویەی دینی بە دڕندانەترین شێوە و جۆرەها شکڵ وشێوەی کوشتن وتەعزیب و دەرکردنیان ولەبرسان کوشتنیان لەڕێگای دوورو درێژی هەزاران کیلۆمەتری کۆڕەویدا، بەشێکی دیکەیە، لەبوونیەی ئایدیۆلۆجیای ئیسلامی محەمەدی و دڕندایەتیەکانی.
ئەوەی لەم ڕووداوە مێژوویی تڕاژیدیایەدا، جێگای پێکەنینێکی ئازاربەخشە، داواکاری پەڕلەمانتارێکی پێشووی فڕاکسیۆنی ئەرمەنیە لەپەڕلەمانی کوردستان، بەناوی “یروانت نیسان مارکۆس” بۆ بە ڕەسمیەت ناساندنی جینۆسایدو کوشتاری ئەرمەنیەکان لەلایەن تورکە عوسمانیەکانەوە، کە شەش ساڵ لەمەو بەر لەسەدەمین ساڵڕۆژی جیۆسایدی ئەرمەنیەکاندا، بەئیمزای 39 پەڕلەمانتار پڕۆژە یاسایەکیان پێشکەش کردووەو بەڵام هەتا ئێستاش وەڵامی پڕۆژەکەیان نەدراوەتەوە، ئەم دەڵێت، خۆی پاشماوەی قەتڵ وعامی ئەرمەنیەکانە، کە باپیرەی نۆ ساڵان بووە کە لەتورکیاوە بەتەنیا ئاوارەبووەو ڕوی لەزاخۆ کردوەو نەیزانیو باوک و دایک وبراو خوشک وکەس وکارەکەی چییان لێبەسەرهاتوە، کوژراون یان لەشەونخونی و برسێتی پیادەڕەوی دووردا گیانیان سپاردووە، ئەو دەڵێت ئەو ونبونەی ونبون ئیتر هەرگیز نەبینراونەتەوە، ئەوەی بۆ من جێگای سەرنج وسەرسوڕمان بوو، داواکاری ئەم پەڕلەمانتارەی ئەرمەنەکانە لەپەڕلەمانی کوردستان، بۆ بەڕەسمیەت ناساندنی جینۆسایدی ئەرمەنەکان، نازانم، چۆن و بەچمەنتقێک ئەم برادەرە ئەرمەنە، داواکاریێکی لەمجۆرەی لە پەڕلەمانێک هەیە، کە ئاغاکانی بۆ تەوالێتکردنیشیان دەبێت مۆڵەت لە ئەردۆغان وەرگرن!؟
ئەمڕۆش هەواڵێکی دڵتەزێنم، لە پەیوەست بە ئاگرکەوتنەوەی نەخۆشخانەیەکی کۆڕۆنای شاری بەغدا بیست، کە ڕوداوەکە هەتا دەم هەڵێنێ تڕاژیدیایی و غەمئاوارەو مایەی نیگەرانی قووڵی هەر ئینسانێکی شەڕافەتمەندە، بەڵام دووبارە و ئەمجارەش لێدوانێکی سەرۆکی هەرێم، نێچیرڤان بارزانی، مایەی پێکەنینێکی نیگەران هێنەرە، ئەو داوای لێکۆڵینەوەی ڕوداوەکەو لێپێچینەوەی بەرپرسەکانی نەخۆشخانەکە دەکات وخوازیارە ئەوانەی کەمتەرخەمی کەوتنەوەی ئاگرەکەن، لێپێچینەوەیا لەگەڵدا بکرێت و سزا بدرێن! باشە هەتا ئێرە ئێمەش هاوڕای نێچیرڤان بارزانین، لەسەر لێکۆڵینەوەو لێپرسینەوەو بەسزاگەیاندنی هەموو ئەوانەی لەم کارەساتەدا کەمتەرخەم ولاموبالات بوون!
بەڵام ئەم لێدوانە بۆ کەسێک دروستەو شیاو گونجاوە کە خۆی لەپەیوەست بەهاوشێوەی ئەم ڕوداوانە، پاشەڵ وباشخانی پاک بێت!
ئەو دەبێت پێش ئەوەی لێدوانی لەمجۆرە بدات، ئاگای لەپێشینەی ئیدارەی هەرێمەکەی خۆی بێت، کە ماوەیەک بەدەرمانی ئێکسپایەر، واتە بەسەرچوو چاوی چەندین کەسیان لە نەخۆشخانەکانی هەلێردا کوێر کرد، جەنابی نێچیرڤان بارزانی ، کە هەردەم لە مەوقیعیەتی لێپرسراوێتی باڵایی دابووە، پێمان ناڵێت، کێیان لەسەر ئەم تاوانە و ئەم نابەرپرسیارێتیەی نەخۆشخانەکان و دەرمان و قاچاخچێتی بەدەرمانی بەسەرچودا، خستە بەردەم دادگاو لێپێچینەوە؟
ئەی جەنابی نێچیر بارزانی، پێمان ناڵێت، ساڵ نییە، لەناو جەرگەی شاری هەولێردا کۆمەڵێک دووکانی ناو قەیسەریەکانی هەولێر گڕنەگرن و کەل وپەل وکاڵاکانیان نەبنە قەرەبروت و خاوەنەکانیشیان نەیەنە سەر ساجی عەلی ونەڕژێنە ناو چینی هەژاران ونەدارانەوە، لێپرسینەوەیان لەگەڵ کێدا کردووەو کێشیان لە زەرەرو زیانەکانی قەرەبوو کردۆتەوە!؟

تاهیر عیسا/25.04.2021

Dengekan

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.