شەڕی کەرکوک و کێشەکانی، شەڕی بەرژەوەندییە جیاوازەکانە!.. کامل ئەحمەد

ماوەیەکە گرژی و ئاڵۆزییەکانی ناو شاری کەرکوک دەستیان پێکردۆتەوە و بە داخەوە کە قوربانیشی لێکەوتۆتەوە و بۆتە هۆی نا ئارامکردن و تێکدانی ئاسایش و ئەمنیەتی دانیشتووانی شارەکە. شارێک وێڕای ئەو هەموو سەروەت و سامانە زەبەلاحەی، دانیشتووانەکەی لە خراپترین باری گوزەراندا دەژین و زۆر شوێنی شارەکە دەڵیی کەلاوەیە. شارێک کە هێزە بورژوازی و سەرمایەدارییە گەورە و بچکۆلەکانی عێراق و کوردستان هەر ناو بە ناوێك لە ژێر ئاڵاو دروشمی هەڵخەڵەتینەرانەدا و بۆ سەرمایەگوزاری خۆیان و لە جیاتی و بە هاوکاری هێزە ناوچەیی و جیهانییەکان دەکەونە بەرامبەر یەک و ژیانی دانیشتوانەکەی بە بارمتەدەگرن لە پێناو بەرژەوەندییەکانیاندا.
بەڵام ئەوەی کە بە ئاشکرا دیارە و هەموو پێشهاتە و ڕووداوەکانیش دەیسلەمێنن ئەوەیە کە بورژوازی عێراقی بە هەموو باڵەکانییەوە لەبەرامبەر چارەسەرکردنی ئەم کێشەیەدا زەبوونە و چارەسەری پێ نییە. هەموو لێدووانە ڕۆژنامەوانییەکانیان لەسەر ماددەی ١٤٠ و ناوچە ناکۆکی لەسەرەکان و بابەتەکانی تری پەیوەست بەم شارە، گەواهی لەسەر ئەمە دەدەن. هەر بۆیە کێشەی کەرکوک کێشەی خەڵکەکەی نییە و پەیوەندە بە ململانێ و کێشەی نێوان هێزە سیاسییە بورژوازییەکان. تا ئەو کاتەشی کۆی چارەسەری کێشەکان و وەڵامی هێزە بورژوازییەکانیش بەمە لە ئێستادا دیار نییە، هەر بۆیە کەرکوک و کێشەکانیشی لەم چوارچێوە نادیارەدا مامەڵەی پێوەدەکرێت.
دەستەواژەکانی “کەرکوک دڵ و قودسی کوردستانە” هەر زوو وەکو بڵقی سەرئاوی لێهاتووە لە لایەن نەک تەنها دانیشتوانی کوردنشینی ئەو شارەوە، بەڵکو لە لایەن تەوای خەڵکی کوردستانەوە. ئەوان دەزانن کە سەرانی بورژوا ناسیۆنالیستی هاوکار و برابەشی هیزە جیهانی و ناوچەییەکان ئامادەن هەر ڕۆژە ٣١ی ئابێک و ١٦ ی ئۆکتۆبەرێک و بەڵایەکی وەک ڕیفراندۆمیان بەسەردا بێنن بۆ ئەوەی لە هاوسەنگی هێز و لەبردنی بەشی زیاتر لە شیلە و ژیانی پڕۆلیتاریای کوردستان و لە کەمنەهێنانی کۆمپانیاکانیاندا براوەبن.
ئێستا ئیتر لە رۆژی ڕووناک ڕوناکترە کە کێشەی کوردستان و تەنانەت هاوسەنگی هێز و شەڕی نەبڕاوەی پارتی و یەکێتی چ لە لەگەڵ حکومەتی ناوەندی لە عێراق و چ لە نێو خۆیاندا هاوشانی ئەو ناکۆکی و پێکدادانە جیهانییانە دەچێتە پێشەوە کە لە تەواوی جیهاندا هەیە. هەر بۆیە چارەسەری ئەم کێشەیە لە ئێستادا لە توانای دەسەڵاتی بورژوازی عێراق دا نییە و ناتوانێت بیکات و لە بەرامبەریش دا دەوڵەتانی سەرمایەداری خۆرئاوا و ئەمریکا چارەسەریێکیان نییە لە ئەجێنداکانیاندا و مێژووی پەنجا ساڵی ڕابردووش ئەمە دەسەلمێنێت.

گەورە بورژوازی جیهانی وێڕای تێکەڵاوبوون و ئاوێزانبوونێکی بێ ئەندازە لە بەرژەوەندییەکانیاندا، وەک پارێزەرانی سیستەمی زاڵمانەی سەرمایەداری لە زۆر شوێن و کاتدا هاودەست و هاودەنگ دێنە دەنگ دژ بە پڕۆلیتاری جیهان و هاتنەمەیدانەکانیان، بەڵام ئەوەش شاراوە نییە کە هەریەکەیان دەیەوێت ملی ئەوی دیکەیان بشکێنێت و خۆی گەورە هێز بێت و جیهان بەڕێوەبەرێت. کاریگەری ئەم ناکۆکییە جیهانییەی نێوان چین و ڕوسیا لە لایەک و ئەمریکا و ئەوروپا هاوپەمانەکانیان لە لایەکەی ترەوە لە سەر تەوای جیهان دەبینین و کوردستانیش لەمە بەدەر نییە و بەشێکە لەو کێشە و ئەجێندا جیهانییانە. هەر ئێستا دەبینین لە ئەفریکا چۆن ئەم بەرژەوەندییە دژ بە یەکانە بەرامبەر یەکیان گرتووە و تا دوا هەناسەی خۆیان شەڕ دەکەن بۆ لەدەستنەدانی بەشیان. ئەمە با شەڕی ڕوسیا و ئەمریکا و ناتۆش لە ئۆکرانیا لەولاوە بوەستێت. هەر بۆیە هیزە بورژوازییەکانی کوردستانیش ئەوەندەی هاتنەسەرختی ئۆردوگان و ڕەئیسی و بایدن و سودانی و …. پێ گرنگە و تەباهیی پێوەدەکەن، بە قەدەر نووکە دەرزییەک لایان گرنگ نییە لە کەرکوک چی دەگوزەرێت و چ شتێک چاوەڕوانی خەڵکی ئەم شارە دەکات جگە لە بەرژەوەندییە سیاسی و ئابوورییەکانی خۆیان.
لە هەمووی سەیرتر ئەوەیە کە تۆ بێیت و داوای زەمانەتی ئاشتی و ئارامی لەم هێزە هار و دڕندە و چاوچنۆکانەی سەرمایە بکەیت کە خۆیان و نیزام و سیستەمەکەیان سەرچاوەی هەموو ئەو نەهامەتییانەن کە بەسەر خەڵکەوەیە. ئەوان بۆ سەرمایەگوزاری خۆیان پێویستیان بە ئاشتی و ئارامی بێت، ئاشتی دەکەن و فەزڵفڕۆشیش بەسەر خەڵکدا دەکەن، بەڵام کە پاراستنی بەرژەوەندیییە دژ بەیەکانیشیان شەڕی وویست ئەوا ئامادەن کۆمەلگا نووقمی خوێن بکەن. گرنگ ئەوەیە، ئەوان و جەمسەرە چیانەیەتییەکانیان، کۆمپانیاکانیان بچەرخێت و زۆرترین قازانج بەدەستبهێنن.
پڕۆلیتاریای کوردستان و عێراق و شاری کەرکویش ئەگەر لەم ڕاستییە نەگەن و هۆشیارنەبن بەوەی کە ئەوەی لە شارەکەیاندا دەگوزەرێت بەشێکە لەو کێشە و ناکۆکییە جیهانی و ناوچەییانەی کە بەرۆکی بە جیهان گرتووە لەم قۆناغە ڕاگوزەری ئێستای دا، کە هەم جیهانی یەک قوتبی خۆری بەرەوە ئاوابوونە و هەم جیهانێکی دوو جەمسەری، یان فرەجەمسەری، جێگەی نەگرتۆتەوە، ئەوا قوربانیانی یەکەمی ئەم کێشانە دەبن. جیهانێک کە لە باری مۆلەقەییدایە و بۆ جێگیرکردنی بورژوازی بە ناچاری پێویستی بە شەڕر و پشێوی و پێکدادان هەیە بۆ ساغکردنەوەی. بۆیە سەیرکردنی کێشەکان لەو چوارچێوە جیهانییەدا دەتوانێت تیژبینییەکی زیاتر بدات بە پڕۆلیتاریای شاری کەرکوک و دەتوانێت بە دووری بگرێت لەو شەڕ و نەعرەتە ئەتنیکی وتائیفییەی کە بانگەشەی بۆ دەکرێت. هەموو دانیشتوانی شار دەتوانن یەکڕیز و یەکدەنگبن لە بەرامبەر تەوای هێزەکاندا ئەگەر لەم ئاستە لە هۆشیاری بەهرەمەندبن و دەتوان هاوکێشەکە بەسەریاندا قڵپبکەنەوە.
شەڕی کەرکوک شەڕی خەڵک و دانیشتوانەکەی نییە، بەڵکو شەڕی هەموو ئەو هێزە بورژوازییانەیە کە بەدەر لە ویست و ئیرادەی ئەوان لەو شارەدا کۆکراونەتەوە و بوونەتە بەڵا بەسەریانەوە. کێشەی کەرکوک کێشەی بەرژەوەندییە جیاوازەکانی هێزە بورژوازیەکانە بە کورد و عەرەب و تورکمان و لە پشتیانەوە جەمەسەرە جیهانی و ناوچەییەکان. بورژوازی هیچ چارەسەرێک نە دەکات وە نەدەتواێت پیادەی بکات. چارەسەری ئەم کێشانە ڕاستەوخۆ بەستراوەتەوە بە دەسەڵاتی پڕۆلیتاریاوە. بەڵام لە ێستادا بەو ئاستەی خەڵک، وە بەتایبەت پڕۆلیتاریای کەرکوک، دووردەکەونەوە لە ئەحزابی بورژوازی، بەهەمان ئاست دەتوانن لە ئاشتی و ئەمنیەتێکی نسبیدا بژین.
کامل احمد
١٢ ی ئەیلولی ٢٠٢٣

Dengekan

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.